Rak tarczycy stanowi jedynie 1% wszystkich nowotworów, ale za to jest najczęściej występującym nowotworem układu dokrewnego. W Polsce rocznie diagnozowanych jest ponad 1500 przypadków różnych typów raka tarczycy, najczęściej u osób, które ukończyły 40. rok życia.
Przyczyny raka tarczycy
Jak w przypadku innych chorób nowotworowych do rozwoju raka tarczycy mogą przyczynić się różne czynniki. W tym przypadku bardzo dużą rolę odgrywają czynniki genetyczne, które zwiększają ryzyko zachorowania na raka tarczycy nawet 4-krotnie. Z tego względu przypadki nowotworów tarczycy, które występowały w naszej rodzinie, są przesłanką do systematycznego monitorowania stanu zdrowia.
Innym czynnikiem, który może zwiększać ryzyko zachorowania na raka tarczycy, jest poddawanie się działaniu promieniowania jonizującego. Radioterapia stosowana jest w leczeniu różnych nowotworów. Nie oznacza to, że trzeba obawiać się terapii jodem i unikać leczenia – jest ono niezbędne w celu zatrzymania choroby i odzyskania zdrowia. Warto jednak pamiętać, aby po radioterapii zwrócić większą uwagę na to, jaki jest stan tarczycy.
Na zwiększenie ryzyka rozwoju chorób nowotworowych tarczycy wpływa także dieta. Niektóre typy nowotworów tarczycy rozwijają się z powodu niedoboru jodu w diecie, inne z powodu jego nadmiaru. Z tego względu warto zwrócić uwagę na zawartość jodu w stosowanych suplementach diety i preparatach witaminowych, które obecnie przyjmujemy w nadmiarze. Przyjmowanie jodu powinno być zawsze poprzedzone badaniami, które pozwolą określić jego faktyczny poziom w organizmie.
Tarczyca znacznie częściej powoduje kłopoty zdrowotne u kobiet niż u mężczyzn. W przypadku ryzyka zachorowania na nowotwory tego gruczołu płeć także jest czynnikiem ryzyka. U kobiet nowotwór tarczycy diagnozuje się 4-krotnie częściej niż u męskiej części populacji.
Warto pamiętać, że ryzyko rozwoju nowotworu tarczycy zwiększają także przewlekłe choroby tego gruczołu dokrewnego np. choroba Hashimoto.
Czytaj też:
Z ginekologiem o odżywianiu? Dr Oleszczuk o niedobórach, które zwiększają ryzyko raka
Rak tarczycy – objawy
Nowotwory tarczycy przez bardzo długi czas mogą nie dawać żadnych objawów chorobowych. Kiedy się one pojawiają, rak jest już w dość zaawansowanym stadium, dlatego jeszcze raz przypominamy – profilaktyka i badania okresowe to niezbędny element dbania o zdrowie!
Do typowych objawów, które mogą wskazywać na choroby tarczycy o podłożu nowotworowym, należą, m.in.:
-
dyskomfort odczuwany w okolicy szyi – ucisk, uczucie dławienia, uczucie tzw. guli w gardle, ból itp.,
-
ciągła chrypka,
-
zmiana tonu głosu powodowana uciskiem na krtań,
-
zwiększający się obwód szyi,
-
guzki tarczycowe,
-
obustronne lub jednostronne powiększenie szyjnych węzłów chłonnych,
-
duszności,
-
problemy z przełykaniem.
Powyższe objawy powinny skłonić do szybkiej wizyty u endokrynologa. Warto poprzedzić ją wizytą u lekarza rodzinnego, który wykona palpacyjne badanie tarczycy i przeprowadzi wywiad dotyczący występowania czynników ryzyka oraz odczuwanych dolegliwości, a także pokieruje dalszą diagnostyką. Wizyta u endokrynologa wymaga skierowania i niestety z tego względu może być odległa w czasie, ale w przypadku podejrzenia nowotworu korzysta się z tzw. pakietu onkologicznego, który został wprowadzony w celu skrócenia czasu niezbędnego do specjalistycznej konsultacji.
W przypadku podejrzenia nowotworu tarczycy oprócz wywiadu oraz badania palpacyjnego tarczycy i węzłów chłonnych wykonuje się także badanie USG w celu określenia rozmiaru i ilości ewentualnych guzków. Do postawienia prawidłowej diagnozy może być także konieczne wykonanie biopsji cienkoigłowej. Pobrany w ten sposób materiał biologiczny przekazywany jest do badania cytologicznego, które pozwala rozpoznać niektóre typy nowotworu tarczycy. Gdy badanie nie daje jednoznacznego wyniku konieczny może być zabieg operacyjny, po którym wycięte guzki poddaje się badaniu histopatologicznemu.
Rak tarczycy – rokowania
Rokowania przy raku tarczycy są różne. W większości przypadków, największe, niemal 100%, szanse na pełne wyleczenie mają osoby, u których rak został rozpoznany we wczesnym stadium. W przypadku zróżnicowanego nowotworu tarczycy, w zależności od jego typu, 10-letnia przeżywalność pacjentów wynosi aż 85-90%, oczywiście tylko wówczas, gdy zostanie zastosowane odpowiednie leczenie. Rak niezróżnicowany jest najgroźniejszy – najczęściej, mimo leczenia, zabija w ciągu 6-12 miesięcy.
Czytaj też:
Endokrynolog: Rodzinne występowanie Hashimoto 28-krotnie zwiększa ryzyko zachorowania u rodzeństwa