„To historyczny moment. Długo wyczekiwana szczepionka przeciw malarii jest przełomem w nauce (...), a w połączeniu z istniejącymi już narzędziami do zapobiegania tej chorobie zakaźnej może każdego roku ratować życie dziesiątek tysięcy młodych ludzi” – ogłosił dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny WHO.
„Zacząłem swoją karierę jako badacz malarii i tęskniłem za momentem, w którym będziemy mieli skuteczną szczepionkę przeciwko tej odwiecznej i straszliwej chorobie. Dziś wreszcie przyszedł ten historyczny dzień – WHO rekomenduje powszechne zastosowanie pierwszej na świecie szczepionki przeciwko malarii” – dodał dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia, który mimo braku wykształcenia medycznego obronił doktorat z filozofii zdrowia publicznego i poświęcił się badaniom w zakresie immunologii.
Pierwsza szczepionka przeciwko malarii. WHO rekomenduje ją dzieciom
Szczepionka o nazwie Mosquirix (RTS,S/AS01), produkowana przez brytyjski koncern farmaceutyczny GlaxoSmithKline, jest nie tylko pierwszym skutecznym preparatem przeciwko malarii, ale także jedyną szczepionką, jaką udało się dotąd stworzyć przeciwko jakiejkolwiek chorobie pasożytniczej. Od 2019 roku w ramach programu pilotażowego testowano ją wśród dzieci z Ghany, Kenii i Malawi (którym podano w sumie 2,3 mln dawek szczepionki).
Środek ten wymaga podawania w 4 dawkach i można go stosować powyżej piątego miesiąca życia. Trzy wstrzyknięcia po 0,5 ml w ramię podawane są w odstępie 1 miesiąca, a ostatnie po 18 miesiącach od trzeciej dawki. WHO zaleca, by w ten sposób zaszczepieni byli najmłodsi mieszkańcy Afryki Subsaharyjskiej oraz pozostałych regionów najbardziej zagrożonych malarią.
„Jest to szczepionka opracowana w Afryce przez afrykańskich naukowców i jesteśmy z tego powodu bardzo dumni” – podkreślił dyrektor generalny WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Jeden ze składników szczepionki przeciwko malarii jest pochodzenia roślinnego. Wykorzystano do niej substancje z wiecznie zielonego drzewa o nazwie mydłodrzew właściwy (Quillaja saponaria), które rośnie w Ameryce Południowej (głównie w Chile) i służy także do produkowania m.in. leków o działaniu wykrztuśnym.
Szczepionka przeciw malarii dla dzieci – jak działa i jaką ma skuteczność?
Przeciwko najcięższej postaci malarii szczepionka Mosquirix (RTS,S/AS01) osiąga od 30 do około 50-proc. skuteczności i rzadko powoduje skutki uboczne (zaobserwowano m.in. sporadyczne przypadki gorączki lub drgawek). Szacuje się, że może nawet o 30 proc. zmniejszyć liczbę zachorowań na malarię i zapobiec 40 tys. zgonom rocznie.
To jednak nie koniec starań o zapobieganie tej chorobie. Z badań opublikowanych na łamach „Nature” wynika, że kolejna ze szczepionek przeciwko malarii (PfSPZ-CVac, która jest jeszcze w fazie testów) w połączeniu z farmaceutykami jest w stanie zapewnić dużo wyższą, bo około 87,5-proc. ochronę przed tzw. zarodźcem sierpowatym (Plasmodium falciparum) i jest w 77,8-proc. skuteczna przeciwko innym patogenom powodującym malarię.
Natomiast w połączeniu z chlorochiną (lekiem przeciwmalarycznym, który na początku pandemii próbowano nawet leczyć chorych na COVID-19) może w 100-proc. chronić przed zakażeniem tzw. zarodźcem ruchliwym (Plasmodium vivax).
Czytaj też:
Powstała szczepionka przeciwko malarii – zaskakująco skuteczna. Jak działa?Czytaj też:
Bąble po ugryzieniu - domowe sposoby na ukąszeniaCzytaj też:
Aloes na oparzenia i rany - czy rzeczywiście działa? Jak złagodzić ból po oparzeniu?