Aromaterapia to niekonwencjonalna metoda leczenia wykorzystująca naturalne olejki eteryczne. Jest wykorzystywana w różnych kulturach od tysięcy lat.
Naukowcy o aromaterapii przy porodzie
Jak pisze w opracowaniu na temat arometarapii Aneta Borkowska, położna Bloku Porodowego Centrum Medycznego Żelazna w Warszawie, powołując się na badania naukowe, aromaterapia działa pobudzająco na układ limbiczny w mózgu (odpowiedzialny za emocje i wspomnienia). Uważa się, że stymulując tę część mózgu, aromaterapia może zmniejszyć niepokój i napięcie, co prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu. Może również działać poprzez zwiększanie poziomu serotoniny, która jest przekaźnikiem między komórkami nerwowymi. Olejki eteryczne mogą również zwiększać produkcję własnych naturalnych substancji łagodzących stres (serotonina, dopamina) i zmniejszać poziomu kortyzolu, który jest hormonem stresu.
Aneta Borkowska przypomina, że w latach 90. przeprowadzono badanie na 8000 kobiet. Wszystkie kobiety wyraziły świadomą zgodę na stosowanie aromaterapii podczas porodu. Spośród uczestniczek 60 proc. stanowiły pierworódki. W eksperymencie zastosowano 10 różnych olejków. Okazało się, że ponad 50 proc. matek oceniło aromaterapię jako pomocną podczas porodu. Kobiety stosowały olejki w różnej formie: do kąpieli w wannie, kropiąc czoło, dłonie lub odzież, używając olejku do masażu, do okładów, do inhalacji.
Inne randomizowane badania irańskie, w których oceniano wpływ aromaterapii na ból podczas porodu przy użyciu olejku: różanego, lawendowego, miętowego, eukaliptusowego, cytrynowego, drzewa kadzidłowego, skórki słodkiej pomarańczy, geranium, jaśminowego, szałwii muszkatołowej, sugerują, że aromaterapia może pomóc w łagodzeniu lęku i bólu matki podczas porodu.
Ekspertka podkreśla, że aromaterapia może być stosowana samodzielnie lub z innymi metodami niefarmakologicznymi jako alternatywa podczas porodu dla leków przeciwbólowych, takich jak znieczulenie zewnątrzoponowe.
Rodzące najczęściej wybierają lawendę
Dziś aromaterapia jest stosowana na wielu oddziałach położniczych w całej Polsce. Zestaw do aromaterapii posiada m.in. szczeciński szpital „Zdroje”. – W początkowej fazie porodu ból staramy się łagodzić przede wszystkim metodami nieinwazyjnymi. A tych jest wiele. - mówi dr n.med. Andrzej Niedzielski, ordynator Oddziału Położnictwa i Ginekologii szpitala. To same pacjentki wybierają sposoby, które w ich ocenie będą dla nich najbardziej dogodne. Jak podkreśla szpitalny personel, aromaterapia jest dobrą alternatywą dla coraz liczniejszego grona kobiet chcących uniknąć nadmiernej medykalizacji porodu, łatwą w zastosowaniu i nieinwazyjną.
Pacjentki same wybierają olejki spośród gamy ośmiu zestawów zapachowych. Największą popularnością wśród rodzących cieszy się olejek lawendowy, choć jak podkreślają położne – pacjentki są coraz bardziej świadome alternatywnych metod łagodzenia bólu i często przychodzą, prosząc o inny, konkretny zapach, który im bardziej odpowiada.
Jakie olejki mogą pomóc przy porodzie?
Listę olejków eterycznych, które mogą być pomocne podczas porodu wymienia w swoim opracowaniu Aneta Borkowska z Centrum Medycznego Żelazna.
- Olejek miętowy – łagodzi nudności i/lub wymioty oraz łagodzi bóle głowy.
- Olejek ekaliptusowy – poprawia samopoczucie, działa rozluźniająco i łagodząco na ból, powoduje rozkurcz naczyń krwionośnych (obniża ciśnienie tętnicze krwi).
- Olejek cytrynowy – poprawia nastrój wspierając pozytywne emocje.
- Olejek ze słodkiej pomarańczy – ma działanie uspokajające, pomaga w zmianie nastawienia.
- Olejek lawendowy – redukuje niepokój, strach oraz zmniejsza odczucia bólu – skuteczny przy bólach pleców (rozcieńczonym naciera się skórę w miejscach, w których odczuwane są dolegliwości).
- Olejek jaśminowy – wzmacnia skuteczność skurczy porodowych jednocześnie zmniejszając odczucia bólowe w pierwszej fazie porodu.
- Olejek z szałwii muszkatołowej – wzmacnia skurcze porodowe, pozwala na poddanie się instynktom, dzięki czemu poród przyjmuje naturalny przebieg.
- Olejek z róży damasceńskiej – zmniejsza ból odczuwalny podczas skurczów w II fazie porodu, pomaga się wyciszyć.
- Olejek Frankincense (pozyskiwany z żywicy drzew kadzidłowych) – łagodzi ból i redukuje napięcie, pomaga w uzyskaniu stanu relaksu na poziomie psychicznym i emocjonalnym.
- Olejek z Geranium/angiki – obniża intensywność bólu podczas porodu oraz zmniejsza lęk porodowy.
Olejki można stosować pojedynczo lub też poprzez przyrządzenie specjalnie skomponowanych mieszanek.
Czytaj też:
Aromaterapeutka: Ścieranie, oczyszczanie i olejowanie przywrócą wiosną blask twojej skórze i włosom