Badanie serologiczne w kierunku przeciwciał Anty-SARS-CoV-2. Dlaczego warto je wykonać?
Artykuł sponsorowany

Badanie serologiczne w kierunku przeciwciał Anty-SARS-CoV-2. Dlaczego warto je wykonać?

Dodano: 
Pobranie krwi w laboratorium
Pobranie krwi w laboratorium Źródło: Shutterstock / Dusan Petkovic
Pandemia koronawirusa sprawiła, że wielu Polaków żyje w strachu przed zakażeniem. Izolujemy się w domach i ograniczamy wyjście do sklepu. Tymczasem niektórzy z nas mogli już przejść COVID-19 i nawet o tym nie wiedzieć. Badanie serologiczne w kierunku przeciwciał Anty-SARS-CoV-2 pomaga odpowiedzieć na pytanie, czy dana osoba miała już styczność z wirusem z Wuhan.

Dotychczas na świecie potwierdzono ponad 3,1 mln przypadków zachorowań na koronawirusa, z czego ponad 12 tys. w Polsce. Zmarło już ponad 218 tys. pacjentów. Wyzdrowiało ponad 956 tys. osób, u których testy wykazały COVID-19. Chociaż statystyki te budzą strach, jest i dobra wiadomość. Badania i obserwacje, prowadzone w różnych zakątkach świata, dowodzą, że zdecydowana większość osób może przechodzić zakażenie koronawirusem bezobjawowo lub łagodnie, co można pomylić np. z przeziębieniem czy przepracowaniem. Nie dziwi więc, że coraz więcej osób zastanawia się, czy były już narażone na koronawirusa i czy ich organizm wytworzył przeciwciała. Odpowiedź da badanie serologiczne w kierunku przeciwciał Anty-SARS-CoV-2.

Jak powstają przeciwciała?

– Układ odpornościowy człowieka to wiele mechanizmów obronnych, które chronią nas przed obcymi substancjami mogącymi zagrażać naszemu zdrowiu. W dużym stopniu jest to ochrona przeciwko drobnoustrojom. Pomiędzy tymi mechanizmami istnieje ścisła współzależność i współpraca. Ważną rolę odgrywają komórki układu odpornościowego, m.in. limfocyty. Limfocyty dzielą się na komórki B i T. Mają one zdolność do rozpoznawania i różnicowania wielu antygenów, a co najważniejsze do zachowania pamięci pierwszego kontaktu z nowym, obcym antygenem, dzięki czemu mogą szybciej i intensywniej odpowiedzieć w przypadku jego ponownego pojawienia się. W chwili wniknięcia obcego antygenu limfocyty T wysyłają informację do limfocytów B i wspomagają je w przekształceniu się w komórki plazmatyczne. To właśnie one, jako jedyne komórki, są zdolne do produkcji przeciwciał różnych klas, IgA, IgM, IgG i innych, których rolą jest zwalczanie antygenów zewnątrzkomórkowych – wyjaśnia dr n. med. Iwona Kozak-Michałowska, Dyrektor ds. Nauki i Rozwoju Synevo.

Oznacza to, że w wyniku kontaktu z koronawirusem w naszym organizmie powinny wytworzyć się przeciwciała – białka nazywane immunoglobulinami.

– Jako pierwsze produkowane są immunoglobuliny IgM, zwykle pojawiają się po 5-10 dniach od pierwszego kontaktu z antygenem i zazwyczaj po kilku tygodniach, czasem miesiącach zanikają. Ich obecność wskazuje na świeżą infekcję. W drugiej kolejności pojawiają się przeciwciała IgG, po około 10-14 dniach lub później, są obecne dłużej niż IgM, a w wielu przypadkach mogą być wykrywane do końca życia stanowiąc tzw. „bliznę” serologiczną potwierdzającą kontakt w bliżej nieokreślonym czasie z danym drobnoustrojem – mówi ekspertka.

Czym jest test na przeciwciała koronawirusa anty-SARS-CoV-2?

Jak tłumaczy Iwona Kozak-Michałowska, w testach do oznaczania przeciwciał, zarówno ilościowych jak i jakościowych, została wykorzystana podstawowa reakcja immunologiczna, powstawanie kompleksu antygen-przeciwciało. Antygenem jest białko, w tym przypadku charakterystyczne dla wirusa SARS-CoV-2. Przeciwko temu białku produkowane są przez organizm ludzki przeciwciała oznaczane podczas wykonywania badania. W testach wykorzystywane są różne techniki pomiaru (immunochromatografia, ELISA, chemiluminescencja), ale końcowy efekt jest taki sam. – Jeżeli we krwi będą obecne swoiste przeciwciała, to utworzą, w mniej lub bardziej skomplikowany sposób, połączenie z wyizolowanym antygenem wirusa znajdującym się w odczynniku. Zostanie wówczas wydany wynik potwierdzający ich obecność – wyjaśnia.

Rozróżniamy dwa rodzaje testów: jakościowe i ilościowe. W przypadku tych pierwszych możemy się dowiedzieć, czy w naszym organizmie wytworzyły się przeciwciała. Wynik będzie dodatni/ujemny (wykryto lub nie wykryto przeciwciał). Badanie jakościowe jest typowym, szybkim testem przesiewowym, który można wykonać od ręki w gabinecie zabiegowym – wystarczy krew z opuszka palca. Natomiast test ilościowy jest bardziej zaawansowany i pozwala na oznaczenie stężenia przeciwciał.

– Wynik podawany jest liczbowo. Pozwala to na ocenę zmian stężenia przeciwciał w czasie. Taki wynik może być przydatny w monitorowaniu leczenia u chorych z COVID-19. Wykonanie badania wymaga profesjonalnej aparatury laboratoryjnej i odczynników oraz zachowania procedur zgodnie z Dobrą Praktyką Laboratoryjną (GLP). Materiałem do badania zwykle jest krew żylna, z której po odwirowaniu, zależnie od użytej probówki, uzyskiwana jest surowica lub osocze – wyjaśnia Kozak-Michałowska.

Gdzie można wykonać badanie serologiczne w kierunku przeciwciał Anty-SARS-CoV-2?

Badanie jakościowe i ilościowe można wykonać w laboratoriach Synevo. Koszt badania jakościowego to zaledwie 120 zł, a w przypadku badania koszt wynosi 140 zł za klasę badania (IgG lub IgM). Procedura jest szybka i właściwie bezbolesna. Wynik badania można odebrać bezpośrednio w punkcie pobrań lub przez internet. Synevo przygotowało także specjalną ofertę dla pracodawców, którzy chcą zadbać o zdrowie i bezpieczeństwo swoich pracowników. Badania serologiczne mogą być przeprowadzone w firmie. Dzięki uzyskanym wynikom można lepiej zorganizować pracę zespołu, ale też zyskać w oczach pracowników.

Test immunologiczny Elecsys® Anti-SARS-CoV-2

Firma Roche Diagnostics jest mocno zaangażowana we wspieranie globalnej odpowiedzi na pandemię COVID-19, oferując dostęp do wiarygodnych i wysokiej jakości badań, które są istotne dla systemów opieki zdrowotnej i pacjentów.

Po wprowadzeniu na początku marca tego roku testu RT-PCR, który wykrywa aktywne zakażenie wirusem SARS-CoV-2 wywołującym COVID-19, wprowadzony został nowy, niezawodny test jakościowy wykrywający przeciwciała.

Elecsys® anty-SARS-CoV-2 jest testem immunologicznym do jakościowego wykrywania in vitro przeciwciał (włącznie z IgG) przeciwko SARS-CoV-2 w ludzkiej surowicy lub osoczu. Jest to test pomocniczy w określeniu reakcji immunologicznej na kontakt z SARS-CoV-2.

Test Elecsys® Anty-SARS-CoV-2 może być wykonywany na wszystkich analizatorach cobas e: cobas e411, cobas e601, cobas e 602 oraz cobas e801, czas oznaczenia to 18 minut. Warto zapytać o możliwość oznaczeń Elecsys® Anty-SARS-CoV-2 w swoim laboratorium.

Roche

Jak interpretować wynik testu?

– Nadrzędną rolą oznaczania przeciwciał przeciwko SARS-CoV-2 jest dochodzenie epidemiologiczne oraz ocena, czy osoba badana miała wcześniej kontakt z wirusem. Badanie pozwala na wykrycie osób bezobjawowych lub mających skąpe objawy infekcji dróg oddechowych. Są to tzw. „cisi nosiciele”, którzy mimo braku objawów mogą zakażać. Bardzo ważne jest, żeby badanie wykonać najwcześniej po 7 dniach od kontaktu z osobą z rozpoznaną COVID-19 lub z osobą podejrzaną o zakażenie, a następnie powtórzyć po kolejnym tygodniu lub dwóch tygodniach. Powstawanie przeciwciał wymaga czasu i zbyt wczesne wykonanie testu może dać wynik fałszywie ujemny. Związane to jest z tzw. „okienkiem serologicznym”, czyli okresem pomiędzy kontaktem z antygenem i produkcją przeciwciał, które w przypadku COVID-19 wynosi 7-14 dni – wyjaśnia dyrektor ds. Nauki i Rozwoju Synevo.

Trzeba jednak pamiętać, że wynik dodatni niekoniecznie musi świadczyć o zakażeniu czy ekspozycji na koronawirusa. Jak tłumaczy dr n. med. Iwona Kozak-Michałowska, wyniki fałszywie dodatnie mogą być spowodowane reakcjami krzyżowymi. – Do takiego zjawiska dochodzi w przypadku infekcji wywołanej innymi wirusami, w tym także innymi niż SARS-CoV-2 koronawirusami, niektórymi bakteriami, a także w przypadku chorób autoimmunologicznych (obecne autoprzeciwciała lub czynnik reumatoidalny) lub przy obecnych przeciwciałach poszczepiennych, np. przeciwko grypie – wyjaśnia. – Oznaczenie przeciwciał należy traktować jako badanie uzupełniające dla technik rozpoznających materiał genetyczny wirusa (molekularne testy PCR). Dlatego wykrycie przeciwciał przeciwko SARS-CoV-2 należy potwierdzić badaniem molekularnym. Dopiero na tej podstawie (wynik dodatni lub ujemny)można rozpoznać lub wykluczyć COVID-19. Z drugiej strony obecność przeciwciał przeciwko SARS-CoV-2 IgG oraz ujemny wynik testu molekularnego może być podstawą do potwierdzenia przebytego zakażenia i wyleczenia – podsumowuje specjalistka.