Szacuje się, że do 2040 r. choroba Parkinsona (PD) osiągnie ponad 14 milionów przypadków na całym świecie. Wraz ze wzrostem długości życia rośnie także liczba osób z PD. W artykule opublikowanym w Journal of Parkinson's Disease (JPD), naukowcy omówili kilka dróg, przez które COVID-19 może przyczynić się do spodziewanego gwałtownego wzrostu PD w nadchodzących latach, potęgując skutki gospodarcze i społeczne choroby.
Potencjalne długotrwałe neurologiczne objawy zakażenia COVID-19 są nieznane. Jednak objawy kliniczne, takie jak utrata węchu i smaku oraz zapalenie mózgu sugerują, że wirus SARS-CoV-2 może mieć zdolność atakowania ośrodkowego układu nerwowego.
„Ciekawym aspektem hipotezy szlaku węchowego dla neuroinwazji SARS-CoV-2 jest potencjalna obecność wirusa w pniu mózgu, który zawiera jądra oddechowe odpowiedzialne za rytm oddychania”, wyjaśnia starsza autorka Carla Alessandra Scorza. Cytuje badania, w których stwierdzono, że u pacjentów z ciężką postacią zakażenia COVID-19 istnieje większe prawdopodobieństwo rozwoju ostrej choroby naczyniowo-mózgowej, a także badania, w których znaleziono dowody encefalopatii i krwotoku śródmózgowego na skanach mózgu pacjentów z zakażeniem.
Wczesne dowody na istnienie potencjalnego związku między wirusami a PD wynikają z epidemii zapalenia mózgu lethargica po wybuchu grypy w 1918 r. Dr Scorza zauważa, że chociaż dowody łączące wybuch grypy z patogenezą PD były korelacyjne, doprowadziły do dalszych badań. Niektóre z głównych objawów motorycznych i histologicznych cech PD są związane z wirusem grypy H1N1 i innymi wirusami, takimi jak wirus Coxsackie, wirus Zachodniego Nilu, japońskie zapalenie mózgu B i HIV.
Chociaż autorzy potwierdzają, że potrzebne są dalsze badania, aby zrozumieć rolę wirusów w patogenezie PD, uważają, że odkrycia sugerują, że zarówno wirusy neurotropowe, jak i nieneurotropowe mogą przyczyniać się do inicjacji PD, bezpośrednio przez fizyczną obecność wirusa w ośrodkowym układzie nerwowym lub pośrednio poprzez indukcję długotrwałego procesu zapalnego w mózgu.
Wzrost przypadków choroby Parkinsona w przyszłości?
Biorąc pod uwagę, że badania wykazały, że SARS-CoV-2 może wywoływać ciężką reakcję immunologiczną znaną jako burza cytokin i hiperzapalenie u pacjentów z ciężką infekcją COVID-19, czy jest to możliwe, autorzy hipotezują, że infekcja może być zdarzeniem wyzwalającym kaskada neurodegeneracyjna leżąca u podstaw PD? Ponadto poprzednie badania in vitro wykazały, że inne ludzkie koronawirusy mogą pozostać utajone w komórkach krwi, a zatem mogą później wywoływać infekcje ośrodkowego układu nerwowego. Podczas gdy objawy kliniczne parkinsonizmu i PD nie były związane z wcześniejszymi wybuchami koronawirusa, przeciwciała koronawirusa wykryto w próbkach płynu mózgowo-rdzeniowego u osób z PD.
Naukowcy spekulują również, czy osoby, które przeżyły COVID-19, mogą stanowić nieproporcjonalnie dużą część przyszłej populacji pacjentów z PD, co prowadzi do większych skutków społecznych. Chociaż dowody są wciąż niejednoznaczne, osoby, które urodziły się lub były młode w momencie wybuchu grypy w 1918 r., miały od dwóch do trzech razy większe ryzyko rozwoju PD niż osoby urodzone przed 1888 r. lub po 1924 r.
Czytaj też:
Poznać wroga. Bill Gates uruchomił projekt, który ma pomóc przezwyciężyć koronawirusa