Wścieklizna jest wirusową i śmiertelną chorobą układu nerwowego, przenoszoną przez ssaki. Do organizmu człowieka może się on dostać poprzez ślinę zwierzęcia, które ugryzło lub ośliniło uszkodzoną skórę lub błony śluzowe danej osoby.
Państwowa Inspekcja Sanitarna: najważniejsza jest profilaktyka
W Polsce na wściekliznę chorują najczęściej dzikie zwierzęta: lisy, kuny, łasice, nietoperze, jenoty, ale także psy i koty. Na całym świecie to ugryzienia spowodowane przez psa stanowią 99 procent wszystkich przypadków zachorowań na wściekliznę wśród ludzi. Choroba dotyka przede wszystkim mieszkańców biednych regionów wiejskich w Azji i Afryce. Co 15 minut na świecie ktoś umiera na wściekliznę, a 40 procent zmarłych ma mniej niż 15 lat.
Dzięki odpowiedniej profilaktyce – stosowaniu szczepionek – w Polsce od lat nie odnotowuje się zachorowań na wściekliznę wśród ludzi. Nadal jednak podaje się szczepienia osobom podróżującym na tereny występowania wścieklizny, a także tym, które z powodu swojej pracy są narażone na kontakt z potencjalnie wściekłymi zwierzętami. Szczepione są również osoby, które prawdopodobnie miały kontakt z wirusem i zostały pogryzione przez zakażone zwierzę.
Szczepionka, którą podaje się ludziom zawiera zabitego wirusa wścieklizny. Szczepienia podawane są w trzech dawkach – drugie w odstępie 7, a trzecie po 21-28 dniach od pierwszego. Dawka uzupełniająca jest podawana po roku, a kolejne – co 5 lat.
Jeśli jednak istnieje podejrzenie ugryzienia przez zwierzę osoby wcześniej niezaszczepionej, podaje się jej 5 dawek szczepionki w odstępach: 3, 7, 14 i 28-30 dni od pierwszego szczepienia. Z pierwszą dawką szczepionki podawana jest także immunoglobulina. Osoby ugryzione, które wcześniej były szczepione, otrzymują dwie dawki szczepienia bez immunoglobuliny. Druga w odstępie 3 dni od pierwszej.
Bardzo ważne są również profilaktyczne szczepienia psów – już zaszczepienie 70 procent z nich przerywa transmisję wirusa wśród tych zwierząt na danym terenie. Każdy właściciel czworonoga powinien więc pamiętać że szczepienie zwierzaka chroni także ludzkie życie.
Jak postępować po ugryzieniu?
Jeśli podejrzewasz, że ugryzło cię zakażone wścieklizną zwierzę, należy:
- dokładnie umyć mydłem ranę po ukąszeniu
- przyjąć szczepionkę
Działania te pomogą zapobiec wystąpieniu objawów, ponieważ gdy do tego dojdzie, będzie już za późno. Objawy oznaczają, że mózg został zaatakowany, a to kończy się śmiercią. Objawy wścieklizny u ludzi i zwierząt pojawiają się w okresie 4-8 tygodni od zakażenia. Są to m. in.: złe samopoczucie, bóle głowy, zmęczenie, senność lub bezsenność, gorączka, uczucie drętwienia. W kolejnej fazie występują omamy słuchowe i wzrokowe, zaburzenia świadomości, wodowstręt, które są wywołane zapaleniem mózgu. Ostatnia faza to śpiączka, która kończy się zgonem.
twitterCzytaj też:
Wścieklizna – ratunek tylko przed wystąpieniem objawów choroby