Odporność ludzkiego organizmu zaczyna kształtować się jeszcze na etapie życia płodowego, jednak jest ona niewystarczająca w celu obrony przed różnymi patogenami. Nowo narodzone dziecko jest chronione przed częścią drobnoustrojów dzięki przeciwciałom matki, które dostarczane są do jego organizmu wraz z pokarmem naturalnym.
Rodzaje odporności organizmu
Wyróżniamy dwa rodzaje odporności. Są to:
- odporność wrodzona (odporność nieswoista),
- odporność nabyta (odporność swoista).
Jak podaje serwis WebMD: odporność wzrasta, gdy w organizmie obecne są przeciwciała przeciwko chorobom. Zadaniem przeciwciał jest uszkodzenie lub zabicie patogenów, które dostają się do organizmu. Odporność czynna i bierna chronią organizm przed chorobami, ale różnią się sposobem tworzenia przeciwciał.
Czynna i bierna odporność – mechanizm działania
Wrodzona odporność organizmu uwzględnia wszystkie mechanizmy obronne, które zostały wytworzone przez organizm na danym etapie życia.
Czynna odporność wrodzona uwzględnia reakcje mające na celu zlokalizowanie przedostających się do organizmu patogenów oraz ich neutralizację. Organizm człowieka został również wyposażony w bierną odporność wrodzoną, za którą odpowiadają naturalne odruchy (kaszel, kichanie, łzawienie oczu) oraz bariery ochronne w postaci błon śluzowych.
Odporność nabyta uwzględnia wszystkie mechanizmy obronne. W tym przypadku mamy do czynienia z ciągłym doskonaleniem działania układu immunologicznego.
Za nabytą odporność czynną odpowiadają wytwarzane w organizmie przeciwciała odpornościowe. W tym przypadku mamy do czynienia z odpornością naturalną, która kształtuje się podczas kontaktu z patogenami, a także odpornością sztuczną, która wytwarzana jest po podaniu szczepionek. Komórki układu immunologicznego potrafią zapamiętać, z jakimi patogenami miały do czynienia, co ułatwia ich późniejszą neutralizację, zanim dojdzie do rozwoju choroby.
Bierną odporność nabytą tworzą przeciwciała matki, które dostają się do organizmu dziecka wraz z pokarmem naturalnym, a także mogą być podane w formie surowicy. Ogromne znaczenie w kształtowaniu odporności noworodka ma podanie pierwszego mleka matki, czyli tzw. siary.
Sprawnie funkcjonujące mechanizmy odporności pozwalają efektywnie chronić się przed różnymi zagrożeniami w postaci m.in. bakterii, wirusów, grzybów oraz pasożytów. Są one niezbędne także w celu niszczenia powstających w organizmie komórek o nieprawidłowej budowie. Niestety, nie zawsze układ immunologiczny prawidłowo rozpoznaje zagrożenie, co sprawia, że atakuje zdrowe, właściwie ukształtowane komórki. Prowadzi to do rozwoju coraz częściej diagnozowanych schorzeń o podłożu autoimmunologicznym.
Czytaj też:
Jakie ćwiczenia są najzdrowsze? Lekarka daje odpowiedźCzytaj też:
Nie idą na emeryturę, bo nie będzie komu leczyć. „Brakuje uniwersalnych lekarzy”