Choroby nowotworowe, choć występują powszechnie, budzą strach. Rokowania często uzależnione są od stadium, w którym nowotwór został wykryty. Na ogół im wcześniejsza diagnoza, tym większe możliwości skutecznego leczenia i szanse na wyzdrowienie. Kluczowa jest więc profilaktyka, a w jej zakres wchodzą nie tylko okresowe badania, ale także pewne elementy stylu życia.
Nowotwór – czynniki ryzyka
Do głównych czynników ryzyka rozwoju choroby nowotworowej zalicza się:
-
palenie papierosów,
-
siedzący tryb życia,
-
narażenie na toksyny, chemikalia i promieniowanie,
-
stres,
-
otyłość,
-
dysfunkcje układu immunologicznego,
-
geny,
-
używki (w tym alkohol).
Patrząc choćby na tę krótką i bardzo ogólną listę, łatwo zauważyć, że na większość czynników ryzyka mamy jednak wpływ. Zamiast przesiadywać całe dnie na kanapie, palić papierosy, z nudów sięgać po alkohol i liczyć, że nowotwór nas nie dopadnie, lepiej wziąć sprawy w swoje ręce i faktycznie zrobić wszystko co w naszej mocy, by zminimalizować ryzyko rozwoju raka.
10 rzeczy, które musisz zmienić w swoim życiu
Unikaj chemikaliów
Staraj się wybierać jak najbardziej naturalne kosmetyki do ciała. Parabeny są popularnymi substancjami chemicznymi stosowanymi w szamponach, płynach, kosmetykach i tym podobnych. Dodatkowo, postaraj się ograniczyć ilość chemii i detergentów w domu. Wdychanie rożnych substancji może sprzyjać chorobom płuc, w tym rozwojowi nowotworów.
Postaw na zdrową dietę
Sposób odżywiania jest kluczowy, jeśli chodzi o profilaktykę raka. Wielokrotnie wykazano np. że dieta bogata w błonnik pokarmowy znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju raka jelita grubego. Ponadto owoce i warzywa są doskonałym źródłem nie tylko witamin, ale także antyoksydantów, które skutecznie walczą z wolnymi rodnikami, powodującymi uszkodzenia komórek, stres oksydacyjny i szybsze starzenie się skóry.
Panuj nad stresem
Intensywny stres, odczuwany przez dłuższy okres działa destrukcyjnie na organizm z różnych powodów. M.in. sprzyja zaburzeniom hormonalnym, prowadzi do niedoborów snu, nadwagi, chorób serca, spadku odporności, ogólnego wyniszczenia organizmu. Wszystkie te elementy sprzyjają rozwojowi raka.
Opalaj się z umiarem
Nadmierna ekspozycja na promienie ultrafioletowe słońca może powodować raka skóry. Nie oznacza to jednak, że lepiej w ogóle zrezygnować z przebywania na słońcu. Nasz organizm go potrzebuje, by mógł produkować cenną witaminę D. Aby promienie słoneczne nam nie szkodziły, musimy pamiętać o kremach z filtrem, okularach przeciwsłonecznych i regularnych kontrolach u dermatologa.
Ogranicz spożywanie mięsa
Ogranicz ilość spożywanego tłuszczu zwierzęcego, w tym masła i smalcu. Zastąp je zdrowymi tłuszczami, takimi jak awokado, kokos i oliwka. Unikaj wędlin zawierających azotany i smażonych potraw.
Rzuć palenie
To jedno z najważniejszych zaleceń. Pamiętaj także, by chronić się przed smogiem. Zwiększa on nie tylko ryzyko rozwoju raka płuc, ale także nowotworów w obrębie jamy ustnej.
Uprawiaj sport
Aktywność fizyczna redukuje przede wszystkim ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, ale to nie wszystko. Sport pomaga utrzymać prawidłową masę ciała, a to jeden z czynników, które pozwalają nam zachować zdrowie na wielu płaszczyznach. Najczęstszymi rodzajami nowotworów, które wiążą się z nadwagą, są nowotwory rozwijające się w obrębie macicy, nerek i przełyku. Masa ciała jest zdecydowanie powiązana z tym, co jemy.
Ogranicz alkohol
Nadmierne spożycie alkoholu jest czynnikiem ryzyka, w tym m.in. raka jelita grubego czy przełyku. Picie i palenie w tym samym czasie zwiększają ryzyko jeszcze bardziej. Picie alkoholu może pomóc chemikaliom tytoniowym dostać się do komórek jamy ustnej, gardła i przełyku. Alkohol także utrudnia komórkom naprawianie uszkodzeń spowodowanych przez tytoń.
Unikaj ryzykownych kontaktów seksualnych
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) może powodować wiele rodzajów nowotworów, takich jak rak szyjki macicy, odbytnicy, gardła środkowego gardła, raka pochwy, sromu i prącia. HPV to wirus przenoszony drogą płciową, który rozprzestrzenia się poprzez kontakt skóra-skóra.
Wykonuj badania profilaktyczne
Np. kolonoskopię, cytologię czy RTG płuc. W przypadku raka piersi ajważniejsza jest profilaktyka i samobadanie piersi. Każda kobieta powinna raz w miesiącu wykonywać badanie piersi, a raz w roku USG piersi. Starszym kobietom (już po 40. roku życia) zaleca się także wykonanie mammografii.