Jak leczyć hipercholesterolemię rodzinną, gdy nie pomagają statyny

Jak leczyć hipercholesterolemię rodzinną, gdy nie pomagają statyny

Dodano: 
Miażdżyca
Miażdżyca Źródło: Fotolia / ralwel
Skuteczne leczenie rodzinnej hipercholesterolemii może zapobiec zawałom serca i udarom mózgu w młodym wieku. Jednak kryteria włączenia do programu lekowego powinny być rozszerzone. Ważna jest też możliwość zastosowania drugiego leku - mówi prof. Piotr Jankowski, kardiolog.

Można być szczupłym i mieć wysoki poziom cholesterolu?

Tak. Zwykle wysoki poziom cholesterolu jest spowodowany niezdrowym stylem życia, głównie niewłaściwymi wyborami żywieniowymi oraz siedzącym stylem życia. Jest jednak forma hipercholesterolemii, zwana hipercholesterolemią rodzinną, spowodowana mutacją pojedynczego genu. Prowadzi to do nadmiernej produkcji cholesterolu w wątrobie. Osoby z hipercholesterolemią rodzinną najczęściej mają bardzo wysokie stężenie cholesterolu, dużo wyższe niż osoby ze „zwykłą” hipercholesterolemią - nawet gdy prowadzą zdrowy styl życia.

Kto jest w grupie ryzyka hipercholesterolemii rodzinnej?

Osoby, które przeszły zawał serca, udar mózgu w młodym wieku, albo mające takie osoby w bliskiej rodzinie. Powinny jak najszybciej sprawdzić stężenie cholesterolu. Optymalnie, gdy badanie obejmuje wszystkie frakcje cholesterolu, w tym przede wszystkim cholesterol frakcji LDL, czyli tzw. „zły” cholesterol. To ważne, ponieważ zdiagnozowanie i leczenie choroby może zapobiec powikłaniom (zawał serca, udar mózgu, śmierć).

U tych osób niełatwo obniżyć poziom cholesterolu statynami. Dlaczego?

Stężenie cholesterolu jest tak duże, że stosując nawet najsilniejsze leki z grupy statyn zazwyczaj nie obniżamy stężenia cholesterolu do oczekiwanego poziomu. Najskuteczniej leczymy, gdy łączymy siłę działania statyny z lekiem nowej generacji: inhibitorem białka PCSK9.

W Polsce od niedawna jest program leczenia hipercholesterolemii rodzinnej z zastosowaniem inhibitorów białka PCSK9. Poprawił sytuację chorych?

Na pewno tak. Leki nowej generacji stosuje się, gdy dotychczasowe postępowanie (zdrowy styl życia, statyna, lek hamujący wchłanianie cholesterolu z jelit i inne) nie jest wystarczająco skuteczne, lub gdy dotychczas stosowanych leków pacjent nie może zażywać, np. z powodu wystąpienia działania niepożądanego któregoś z leków. Leki nowej generacji są dobrze tolerowane przez pacjentów, pozwalają na skuteczniejsze leczenie hipercholesterolemii. Niestety, problemy są dwa. Pierwszy to bardzo restrykcyjne kryteria włączenia do programu, przez co może z niego korzystać bardzo niewiele osób. Należałoby te kryteria rozszerzyć - o to występujemy. Druga rzecz: obecnie na świecie leczy się hipercholesterolemię rodzinną dwoma lekami z grupy inhibitorów białka PCSK9. W Polsce w ramach programu lekowego dostępny jest tylko jeden. Łatwiej by było leczyć tę chorobę, gdyby mieć oba narzędzia do walki z nią. Lekarz zawsze dobiera konkretny preparat do szczególnych cech danego pacjenta. Zdarza się, że jakiegoś leku pacjent nie może stosować z powodu uczulenia na jego składniki, albo występowania innych objawów nietolerancji. Właśnie w takich przypadkach dobrze móc zastosować drugi lek.

Prof. dr hab. med. Piotr Jankowski, kardiolog, Instytut Kardiologii, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie

Udar mózgu: poznaj czynniki ryzyka

Nadciśnienie
Wysokie ciśnienie krwi jest najważniejszym możliwym do uniknięcia czynnikiem ryzyka udaru mózgu. Wysokie ciśnienie krwi niszczy tętnice. Łatwiej wówczas ulegają pękaniu lub zatkaniu.

Miażdżyca
Cholesterol w tętnicach może blokować prawidłowy przepływ krwi do mózgu, powodując udar. Wysoki poziom cholesterolu LDL jest związany z rozwojem blaszek miażdżycowych na ścianach tętnic, które mogą zwężać tętnicę, ograniczając przepływ krwi.W takich naczyniach łatwiej tworzą się też skrzepy.

Choroby serca
Wiele chorób serca zwiększa ryzyko udaru mózgu. W szczególności rytm serca znany jako migotanie przedsionków. Osoby z chorobą niedokrwienną serca lub niewydolnością serca są bardziej narażone na udar niż osoby zdrowe. Rozszerzona kardiomiopatia (powiększone serce), choroba zastawkowa serca i niektóre rodzaje wrodzonych wad serca mogą również zwiększać ryzyko udaru.

Cukrzyca
Wiele osób z cukrzycą ma również wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu we krwi i ma nadwagę. To zwiększa ich ryzyko jeszcze bardziej. Podczas gdy cukrzycę można leczyć, obecność choroby nadal zwiększa ryzyko udaru. Szanse na udar mózgu u osoby, u której zdiagnozowano tę chorobę, są 1,5 raza wyższe niż u osób, które nie chorują na cukrzycę.

Alkohol
Nawet niewielkie ilości alkoholu mogą zwiększać ryzyko zawału serca lub udaru mózgu. Natomiast jest pewne, że nadużywanie alkoholu może znacznie zwiększyć ryzyko udaru.

Palenie papierosów
Palenie obniża poziom cholesterolu HDL, jednocześnie podnosząc poziom cholesterolu LDL, który, gdy jest zbyt wysoki, może uszkodzić komórki, które wyściełają ściany naczyń krwionośnych i sprawiają, że komórki krwi stają się lepkie i bardziej podatne na krzepnięcie i blokowanie przepływu krwi do serca i mózgu. Czy palisz papierosy i stosujesz antykoncepcję hormonalną? Ryzyko udaru mózgu wzrasta.

Otyłość
Otyłość zwiększa wiele czynników ryzyka, w tym wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu i zachorowanie na cukrzycę.

Stres
Stres powoduje wzrost ciśnienia tętniczego, co jest jednym z czynników ryzyka. Należy jednak pamiętać, że stres powoduje także problemy ze snem, sięganie po używki, zajadanie emocji niezdrowymi produktami, które z kolei mogą powodować cukrzycę czy miażdżycę.


  • Partner serwisu
  • Boehringer Ingelheim