Strukturą, z której powstaje struniak, są komórki zarodkowe. Pozostają one w niewielkiej ilości w organizmie człowieka i tworzą m.in. dyski międzykręgowe. To, dlatego struniaki najczęściej zlokalizowane są w obrębie kręgosłupa oraz podstawy czaszki.
Co to jest struniak?
Struniak to guz nowotworowy, który charakteryzuje stosunkowo powolny wzrost. Przed dłuższy czas może on nie powodować żadnych objawów, dlatego bywa diagnozowany podczas wykonywania badań diagnostycznych, które nie mają na celu poszukiwania w organizmie zmian nowotworowych. Nazwa tego rodzaju nowotworu pochodzi od struktur, z których się on wywodzi, czyli komórek zarodkowych, z których zbudowana jest początkowo struna grzbietowa, zastępowana w czasie rozwoju płodowego przez kręgosłup. Nowotwór ten nie występuje często, jednak warto dowiedzieć się więcej na temat objawów, które powoduje, bo wczesne wykrycie i rozpoczęcie leczenia poprawia rokowania i okazuje się kluczowe dla powodzenia leczenia.
Struniaki diagnozowane są znacznie częściej u mężczyzn – nie udało się wyjaśnić, dlaczego ten rodzaj guzów nowotworowych rzadziej występuje u kobiet. Niewiele przypadków struniaka diagnozuje się też u niemowląt, dzieci i młodzieży. Najczęstszą lokalizacją struniaka jest podstawa czaszki. Guz zwykle zlokalizowany jest w okolicy stoku oraz w miejscu łączenia podstawy czaszki z kręgosłupem. Częstą lokalizacją tego guza nowotworowego jest okolica kości krzyżowej; struniak może rozwinąć się też w obrębie innych kości kręgosłupa.
Guz ten jest wyjątkowo trudny w leczeniu ze względu na swoją lokalizację, która często uniemożliwia jego całkowite usunięcie bez szkody dla zdrowia pacjenta. Dzieje się tak ze względu na umiejscowienie guza blisko pnia mózgu oraz ważnych tętnic. Najwięcej przypadków struniaka diagnozowanych jest u osób od 50. do 70. roku życia, choć guz ten może pojawić się u osoby dorosłej już po 30. roku życia.
Nie dowiedziono, że struniaki należą do zmian nowotworowych o podłożu genetycznym, jednak ich występowanie w organizmie łączone jest z pewnymi nieprawidłowościami w obrębie długiego ramienia chromosomu 6. Zadecydowana większość struniaków pojawia się w organizmie bez wyraźnej przyczyny, dlatego trudno jest określić czynniki ryzyka i wdrożyć skuteczną profilaktykę.
Struniak – objawy
Objawy struniaka bywają dość trudne do rozpoznania. Różnią się w zależności od lokalizacji guza i zwykle obejmują:
-
w przypadku struniaka usytuowanego u podstawy czaszki – zaburzenia widzenia, zaburzenia mowy, zaburzenia przełykania, ból głowy, ból twarzy, porażenie twarzy, wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego,
- w przypadku struniaków kręgosłupa m.in. struniaka kości krzyżowej – bóle pleców, porażenia kończyn, zaburzenia czucia, nasilające się problemy z kontrolowaniem zwieraczy.
Jednym z charakterystycznych objawów struniaka zlokalizowanego w obrębie podstawy czaszki jest podwójne widzenie oraz zaburzenia związane z widzeniem na boki. W tym przypadku mogą pojawić się także nietypowe ruchy gałek ocznych.
Objawy struniaka mogą mieć różne nasilenie; początkowo bywają bagatelizowane przez pacjentów, co wpływa na efekty późniejszego leczenia. Duże struniaki bardzo trudno jest usunąć ze względu na to, że operacja wiąże się z poważnym ryzykiem uszkodzenia struktur mózgu, tętnic oraz rdzenia kręgowego.
Struniak – leczenie
Leczenie struniaka nie jest proste z kilku powodów. Po pierwsze-wpływ na efekty leczenia ma lokalizacja guza oraz to, że rośnie on wyjątkowo powoli, więc zwykle mija sporo czasu od pojawienia się w organizmie komórek nowotworowych do zdiagnozowania guza. Nie wpływa to dobrze na rokowania pacjentów i co więcej, powoduje dodatkowe problemy, bo struniak często daje przeżuty m.in. do płuc i innych kości. Oprócz leczenia operacyjnego, które przeprowadzane jest najczęściej z wykorzystaniem endoskopu, stosuje się także protonoterapię.
Czytaj też:
Ekspert: Radioterapia protonowa nie może zastąpić radioterapii standardowej