Praca, opublikowana przez Proceedings of National Academy of Sciences, pokazuje, że ludzie mogą mieć obszerne przetwarzanie mózgu bez żadnej świadomości.
Naukowcy badali mężczyznę, którego nazywają RFS, u którego zdiagnozowano rzadką zwyrodnieniową chorobę mózgu, która doprowadziła do rozległej atrofii w korze i zwojach podstawy mózgu. Oprócz bardziej typowych objawów (problemów z pamięcią i skurczów mięśni) nie widział już normalnie cyfr od 2 do 9. Kiedy pokazano mu cyfrę, zobaczył jedynie mieszankę linii, które opisał jako „spaghetti” i nie miał pojęcia, na którą cyfrę patrzy. Jego wzrok był normalny – na przykład potrafił rozpoznać litery i inne symbole.
Zagadką dla zespołu badawczego było to, że aby możliwe było wybranie takiego deficytu, mózg RFS musiał identyfikować cyfry, aby poważne problemy mogły wystąpić tylko w przypadku cyfr i niczego więcej.
„Kiedy patrzy na cyfrę, jego mózg musi zobaczyć, że to cyfra, zanim jej nie zobaczy – to prawdziwy paradoks” – powiedział starszy autor, naukowiec kognitywny Michael McCloskey. „W tym artykule próbowaliśmy zbadać, jakie przetwarzanie przebiegło poza jego świadomością”.
Poza świadomością
Naukowcy odkryli, że RFS nie widział również niczego umieszczonego w pobliżu cyfry. Kiedy pokazano mu dużą trójkę z narysowanym na niej obrazem skrzypiec, nie widział skrzypiec. Jeśli zdjęcie znajdowało się wystarczająco daleko od numeru, widział go normalnie.
Aby zbadać aktywność mózgu zachodzącą, gdy RFS został zaprezentowany za pomocą bodźców krytycznych, zespół pod przewodnictwem współautorek, Teresy Schubert, byłej absolwentki Johns Hopkins, która jest teraz na Uniwersytecie Harvarda, oraz Davida Rothleina, byłego studenta Johns Hopkins, który jest obecnie w VA Boston Healthcare System, przeprowadzał eksperymenty z wykorzystaniem elektroencefalografii (EEG).
Fale mózgowe rejestrowano, podczas gdy RFS patrzył na liczbę z osadzoną na niej twarzą. Nagrania wykazały, że jego mózg wykrył obecność twarzy, mimo że był zupełnie nieświadomy. W rzeczywistości jego reakcja mózgu była taka sama jak wtedy, gdy pokazano mu twarz, którą widział wyraźnie.
„Wyniki te pokazują, że mózg RFS wykonuje złożone przetwarzanie przy braku świadomości” – powiedział Rothlein. „Jego mózg wykrył twarze na cyfrach, nie wiedząc o nich”.
Drugi eksperyment EEG z użyciem słów osadzonych na liczbach wykazał, że mózg RFS rozpoznał te słowa, chociaż zupełnie ich nie wiedział.
„Był zupełnie nieświadomy, że słowo tam jest, ale jego mózg nie tylko wykrywa obecność słowa, ale także identyfikuje, które to słowo” – powiedział Schubert.
Powszechnie przyjmuje się, że świadomość wizualna idzie w parze z poziomem aktywności neuronowej, ale wyniki zespołu sugerują, że dodatkowe przetwarzanie neuronowe jest wymagane dla świadomości – i to dodatkowe przetwarzanie jest zaburzone w RFS. Złożone przetwarzanie wymagane do wykrywania i identyfikacji twarzy, słów i innych bodźców wzrokowych nie jest wystarczające dla świadomości, jeśli dodatkowe przetwarzanie nie nastąpi.
Czytaj też:
Badania pokazują, że ćwiczenia mogą spowolnić, a nawet zapobiec utracie wzroku