O tym, że język zdradza stan zdrowia, lekarze wiedzieli już od wieków. W medycynie chińskiej wygląd języka stanowi podstawę diagnozowania wielu schorzeń. W medycynie klasycznej rozpoznawanie chorób na podstawie wyglądu języka nie jest aż tak powszechne, ale coraz częściej lekarze proszą, żeby pokazać go podczas wizyty. Stan języka powinniśmy też kontrolować sami. Najlepiej obejrzeć go rano, przed jedzeniem i umyciem zębów, w dziennym świetle, bo niektóre pasty do zębów i produkty spożywcze mogą zmieniać jego kolor.
Opisujemy pięć groźnych chorób, które mają wpływ na wygląd języka.
Wygląd języka a cukrzyca
Cukrzyca przez długi czas może rozwijać się niemal bezobjawowo. Jednak często towarzyszą jej właśnie zmiany w obrębie języka, które przyjmują postać nalotu o białym lub żółtawym zabarwieniu. Charakterystyczne jest również pojawienie się widocznych bruzd na języku (tzw. język mosznowy) i zanik brodawek na jego powierzchni (tzw. romboidalne zapalenie języka). U chorych na cukrzycę może również występować tzw. język geograficzny, czyli wędrujące zapalenie języka. Objawia się ogniskowym zanikiem brodawek językowych, które przybierają nieregularny kształt oraz biały lub żółtawy kolor. Towarzyszy mu świąd i pieczenie błony śluzowej.
Jednym z pierwszych objawów cukrzycy jest również uczucie suchości oraz pieczenie w jamie ustnej. Ponadto u osób, u których rozwija się choroba, często pojawiają się stany zapalne jamy ustnej i dziąseł, które mogą krwawić przy niewielkich urazach oraz afty. Trudniej też goją się u nich ranki w ustach.
Kandydoza jamy ustnej
Biały nalot na języku, ból i pieczenie mogą świadczyć o grzybicy. Przy tym schorzeniu pojawiają się też zajady. Grzybica jamy ustnej wywoływana jest przez drożdżaki z rodzaju Candida, dlatego nazywana jest również kandydozą. Drożdżaki w jamie ustnej ma większość ludzi, jednak tylko u nielicznych powodują one objawy chorobowe. Dzieje się tak zwykle, gdy spada odporność organizmu.
Malinowy język w anginie
Objawy anginy widać na języku oraz migdałkach. Charakterystyczny biały nalot pojawia się już na początku choroby, potem język przybiera kolor czerwony (tzw. malinowy język). Na błonie śluzowej podniebienia pojawiają się czerwone plamki (wybroczyny). Żywoczerwona i obrzęknięta jest również błona śluzowa gardła i migdałków. Choroba przebiega z wysoką gorączką, powyżej 38 stopni Celsjusza. Wywołują ją najczęściej paciorkowce, ale również gronkowce oraz inne bakterie beztlenowe.
Anginy nie powinno się lekceważyć, bo może powodować poważne powikłania (takie jak ropień okołomigdałkowy, zapalenie ucha środkowego, węzłów chłonnych lub zatok, gorączka reumatyczna czy kłębuszkowe zapalenie nerek).
Gładki język oznacza niedobór witaminy B12
Zmiany na języku mogą też wskazywać na niedobory witamin, np. B12. Symptomem jest lśniący, gładki, na którym niewidoczne stają się grudki i brodawki. Określany jest jako „bawoli”. Pacjent może odczuwać też pieczenie i swędzenie w ustach. Pojawiają się często również zajady. Niedoborami zagrożeni są szczególnie wegetarianie i osoby z zaburzeniami wchłaniania w przewodzie pokarmowym. Niedobór witaminy B12 może być spowodowany przyjmowaniem niektórych leków.
Co oznacza plama na języku?
Rak języka długo nie daje objawów, co utrudnia wdrożenie leczenia w początkowym stadium choroby. Jednym z pierwszych objawów jest pojawienie się plamy na języku, która nie znika. Mogą wystąpić również krwawienia, którym towarzyszy ból powodujący kłopoty z mówieniem. Na zachorowanie na ten nowotwór narażone są głównie osoby, które palą papierosy i piją alkohol.
Czytaj też:
Czy zakwas z buraka jest dobry przy cukrzycy?Czytaj też:
Pękające kąciki ust mogą oznaczać brak ważnej witaminy w diecie. Jakiej?