Odkrycia sugerują, że nawet niewielki wzrost spożycia tych pokarmów w ramach zdrowej diety może pomóc w zapobieganiu cukrzycy typu 2.
W pierwszym badaniu zespół europejskich naukowców zbadał związek między poziomem witaminy C we krwi a karotenoidami (pigmentami występującymi w kolorowych owocach i warzywach) z ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2.
Poziomy witaminy C i karotenoidów są wiarygodniejszymi wskaźnikami spożycia owoców i warzyw niż stosowanie kwestionariuszy dietetycznych.
Ich ustalenia opierają się na 9754 dorosłych, którzy rozwinęli nową cukrzycę typu 2, oraz grupie porównawczej 13 662 dorosłych, którzy pozostali wolni od cukrzycy podczas obserwacji spośród 340 234 uczestników biorących udział w Europejskiej Prospektywnej Dochodzeniu w sprawie Raka i Żywienia (EPIC) – badanie InterAct w ośmiu krajach europejskich.
Po skorygowaniu o styl życia, społeczne i dietetyczne czynniki ryzyka cukrzycy, wyższy poziom we krwi każdej witaminy C i karotenoidów oraz ich suma po połączeniu w „złożony wynik biomarkera” były związane z niższym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2.
W porównaniu z osobami o najniższym złożonym wyniku biomarkerowym ryzyko u osób, których wynik biomarkerowy był w górnej 20% populacji, było o 50% niższe. Ryzyko u osób z wynikami biomarkerów między tymi dwoma skrajnościami było średnie.
Naukowcy obliczyli, że co 66 gramów dziennie wzrost całkowitego spożycia owoców i warzyw był związany z 25% niższym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2.
W drugim badaniu naukowcy w Stanach Zjednoczonych zbadali związki między całkowitym i indywidualnym spożyciem pełnoziarnistych pokarmów a cukrzycą typu 2.
Proste zmiany przeciw cukrzycy
Ich ustalenia opierają się na 158 259 kobietach i 36 525 mężczyznach wolnych od cukrzycy, chorób serca i raka, biorących udział w badaniu zdrowia pielęgniarek, badaniu zdrowia pielęgniarek II i badaniu uzupełniającym pracowników służby zdrowia.
Po uwzględnieniu stylu życia i dietetycznych czynników ryzyka cukrzycy uczestnicy najwyższej kategorii całkowitego spożycia pełnego ziarna mieli o 29% niższy wskaźnik cukrzycy typu 2 w porównaniu z osobami z najniższej kategorii.
W przypadku poszczególnych produktów pełnoziarnistych naukowcy odkryli, że spożywanie jednej lub więcej porcji zimnych płatków śniadaniowych lub ciemnego chleba na dobę wiązało się z niższym ryzykiem cukrzycy typu 2 (odpowiednio 19% i 21%) w porównaniu do spożywania mniej niż jednej służąc miesiąc.
W przypadku innych pojedynczych pełnych ziaren o niższym średnim poziomie spożycia spożycie dwóch lub więcej porcji tygodniowo w porównaniu z mniej niż jedną porcją w miesiącu wiązało się z niższym o 21% ryzykiem dla płatków owsianych, 15% niższym ryzykiem dodania otrębów i 12 % niższe ryzyko dla brązowego ryżu i kiełków pszenicy.
Wydaje się, że te redukcje ryzyka osiągnęły plateau przy około dwóch porcjach dziennie dla całkowitego spożycia pełnego ziarna i przy około połowie porcji dziennie dla pełnoziarnistych płatków śniadaniowych na zimno i ciemnego chleba.
Oba badania mają charakter obserwacyjny, więc nie można ustalić przyczyny i istnieje możliwość, że niektóre wyniki mogą wynikać z niezmierzonych (zakłócających) czynników. Jednak w obu badaniach uwzględniono kilka dobrze znanych czynników ryzyka związanych ze stylem życia i markerów jakości diety, a wyniki potwierdzają inne badania łączące zdrową dietę z lepszym zdrowiem.
Czytaj też:
8 korzyści zdrowotnych związanych z pigwą. Jak włączyć ją do diety?