Otyłość – cicha epidemia

Mimo realnego, widocznego gołym okiem zagrożenia osoby o nadmiernej masie ciała nadal nie są traktowane poważnie, a często spotykają się ze stygmatyzacją i dyskryminacją, zamiast otrzymywać potrzebne im wsparcie. O tym, że otyłość jest chorobą, wie, jak pokazują badania opinii realizowane w ramach kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”, niewielka część naszego społeczeństwa, choć świadomość, że otyłość jest chorobą wzrosła w ciągu roku z 13 proc. do 15 proc.

Otyłość to choroba przewlekła, której mechanizm powstania jest bardzo złożony. Wynika m.in. z dodatniego bilansu energetycznego, czyli sytuacji w której organizm otrzymuje więcej energii, niż jest w stanie spalić. Choroba ta nie ustępuje sama, ma tendencję do nawrotów i w przypadku braku leczenia postępuje, zwiększając ryzyko wystąpienia powikłań, a jest ich ponad 200. U osób z otyłością częściej pojawiają się choroby takie jak: nadciśnienie tętnicze, zawały serca, udary mózgu, cukrzyca typu 2, choroba zwyrodnieniowa stawów czy nawet choroby nowotworowe jak rak piersi czy jelita grubego. Otyłość może wpływać także na zdrowie psychiczne, wywoływać depresje oraz negatywnie wpływać na płodność zarówno u kobiet, jak i mężczyzn.

O otyłości mówimy wówczas, gdy wskaźnik BMI (Body Mass Index) ciała wynosi powyżej 30. Wartość tę wylicza się poprzez podzielenie masy ciała w kilogramach przez wzrost wyrażony w metrach i podniesiony do kwadratu. Przykładowo BMI osoby o wzroście 185 centymetrów i wadze równej 100 kilogramów będzie wynosić: 100 / (1.85)² = 100 / 3,4225 = 29,2 BMI. Poza prostymi wyliczeniami przedstawionymi wcześniej oraz pomiarem ilości tkanki tłuszczowej w organizmie (35 proc. to górna granica dla kobiet, 25 proc. – dla mężczyzn) otyłość musi zdiagnozować lekarz.

Otyłość dzielimy na trzy stopnie zaawansowania: stopień I dla wskaźnika BMI pomiędzy 30 a 34,99, stopień II dla 35 – 39,99 i stopień II dla BMI powyżej 40.

Objawami wskazującymi na otyłość, poza nadmierną masą ciała, są obrzęki ciała, wahania wagi, ciągłe zmęczenie i senność w ciągu dnia. W razie podejrzeń, że możemy zmagać się z otyłością, najlepiej jest skonsultować się z lekarzem, który ma wiedzę i doświadczenie w dziedzinie leczenia tej przypadłości. Listę dostępnych placówek znaleźć można np. na stronie ootylosci.pl. Lekarz pomoże w dopasowaniu odpowiedniej terapii, w której trakcie pacjent powinien współpracować także z dietetykiem, fizjoterapeutą czy trenerem.

Ważne, by nie podejmować leczenia na własną rękę, np. tylko za pomocą diety. Organizm wystawiony na nagłą zmianę nawyków żywieniowych zacznie się bronić i kompensować ubytki, przez co z dużym prawdopodobieństwem kilogramy wrócą w postaci tak zwanego efektu jo-jo, czyli nawrotu choroby. W procesie leczenia otyłości ważne jest symultaniczne wykorzystanie pod okiem lekarza z różnych metod – farmakoterapii, wykonywanie ćwiczeń, które skonsultowane z trenerem czy fizjoterapeutą nie obciążą zbyt mocno organizmu, a także ustalenie dziennego zapotrzebowania na kalorie dostarczane z dobrze zbilansowanej diety

Warto pamiętać, jak ważne jest odpowiednie podejście. Osoby zmagające się z otyłością należy wspierać. Chorzy ci spotykają się z wieloma krzywdzącymi stereotypami, a często nawet dyskryminacją – w takiej sytuacji łatwiej pogorszyć swój stan związany z chorobą, niż z niego wyjść. Niewiedza Polaków o tym, że otyłość jest chorobą, pozwala nazwać zjawisko, z jakim mamy do czynienia, cichą epidemią, która nie jest omawiana tak szeroko i głośno, jak być powinna. Wszyscy powinniśmy wspierać osoby chore na otyłość poprzez zrozumienie i wsparcie, a także kierować swoich bliskich do lekarza jeśli podejrzewamy u nich te chorobę.

Artykuł powstał we współpracy z Novo Nordisk będącym mecenasem kampanii edukacyjnej Porozmawiajmy szczerze o otyłości