28 września jest obchodzony Światowy Dzień Walki z Wścieklizną. Jak przypomina Główny Inspektorat Sanitarny, wścieklizna to choroba wirusowa, odzwierzęca i śmiertelna, na którą wrażliwe są wszystkie gatunki ssaków (w tym ludzie). Dotykają centralnego układu nerwowego. Przeniesienie wirusa następuje prawie zawsze przez ugryzienie lub oślinienie przez zakażone zwierzę (nawet przed pojawieniem się pierwszych objawów chorobowych), gdy ślina zawierająca wirus wścieklizny jest wprowadzana do narażonego organizmu. Rezerwuarem zarazka są głównie zwierzęta mięsożerne, psowate, nietoperze. Każdego roku z powodu zakażenia wirusem wścieklizny na świecie umiera ponad 59 tys. osób, z czego prawie połowa to dzieci.
Szczepienie psów jest obowiązkowe
Głównym źródłem choroby u ludzi jest ugryzienie przez psa, które odpowiada za 99 proc. przypadków. Do zakażenia czworonoga może zaś dojść w wyniku bezpośredniego kontaktu z zarażonym zwierzęciem, np. podczas spaceru po lesie. Jak podkreślają eksperci, jedyną szansą na efektywną eliminację wścieklizny są szczepienia.
W Polsce obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko wściekliźnie podlegają psy powyżej 3 miesiąca życia. Na obszarach występowania wścieklizny (np. województwo mazowieckie) zalecane są także szczepienia kotów oraz zwierząt gospodarskich, jeśli mogą mieć one kontakt z dzikimi zwierzętami. Zwierzę poddawane regularnym szczepieniom nie zachoruje na wściekliznę.
Objawy wścieklizny – jak rozpoznać chorobę?
Jak rozpoznać objawy wścieklizny u zwierzęcia? - Powodem do zaniepokojenia właścicieli zwierząt domowych powinny być niespodziewane zmiany zachowania zwierzęcia, takie jak: nagły i postępujący paraliż, utrata koordynacji, niepokój, nadpobudliwość, wzmożony popęd płciowy, ochrypłe szczekanie lub nieustanne miauczenie, opadanie żuchwy z wypadaniem języka i ślinotok. Jeśli u zwierzęcia wystąpią pierwsze objawy wścieklizny – lekarz weterynarii może zdecydować o jego eutanazji i dalszym postępowaniu dotyczącym potwierdzenia laboratoryjnego zarażenia i kolejnymi krokami dotyczącymi ochrony ludzi mających kontakt z zarażonym zwierzęciem – mówi dr Michał Ceregrzyn, lekarz weterynarii, ekspert MSD Animal Health.
Jak ochronić się przed wścieklizną?
Jak wylicza GIS w swoim komunikacie z okazji Światowego Dnia Walki z Wścieklizną, aby zapobiec chorobie:
- unikaj bezpośredniego kontaktu z dzikimi zwierzętami,
- zadbaj o eliminację zwierząt chorych i podejrzanych o zakażenie,
- nie dotykaj znalezionych martwych zwierząt,
- pamiętaj o szczepieniach ochronnych zwierząt domowych (psów i kotów),
- jeśli masz objawy kliniczne, poddaj się izolacji w szpitalu.
Jeśli pogryzie cię lub oślini ranę zwierzę, co do którego nie masz pewności, że nie jest zakażone wirusem wścieklizny, bezwzględnie zgłoś się do lekarza. Jak najszybciej dokładnie przemyj wodą z mydłem ranę lub powierzchnię narażoną na kontakt ze zwierzęciem. Pokąsanie zwierząt domowych przez zwierzęta dzikie lub inne podejrzane o zakażenie wirusem wścieklizny również zgłoś natychmiast lekarzowi weterynarii. Każde podejrzenie wymaga dokładnego sprawdzenia – podkreślają specjaliści.
Czy uda się wyeliminować wściekliznę?
Największe światowe organizacje: Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE), Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Światowy Sojusz Na Rzecz Zwalczania Wścieklizny (GARC) w 2018 roku wspólnie podjęły inicjatywę Zjednoczeni Przeciwko Wściekliźnie „Zero do 30”. Chodzi o to, aby wyeliminować wściekliznę przenoszoną przez psy do 2030 roku.
Czytaj też:
Choroby zakaźne – rodzaje, objawy i lista najczęściej występujących