Tłusty czwartek kojarzy się nieodłącznie właśnie ze słodkościami i pączkami, jednak kiedyś było inaczej...
Tłusty czwartek: ciekawostki
Zanim jednak przejdziemy do wyjaśnienia tej kulinarnej historii, o ciekawostkach związanych z tłustym czwartkiem warto zacząć mówić od strony... językowej, a konkretnie: poprawności ortograficznej. Często można się spotkać z pisownią: Tłusty Czwartek (podobnie jak Walentynki czy Andrzejki), jednak jest ona błędna. „Tłusty czwartek” to nazwa zwyczaju, obrzędu, podobnie jak wspomniane walentynki i andrzejki, dlatego nie należy rozpoczynać tych słów od wielkiej litery. Wielką literą zapisujemy jedynie nazwy świąt, jak np. Wielkanoc czy Boże Narodzenie.
Jeśli zaś chodzi o samą historię tłustego czwartku, rozpoczęła się ona już w XVI wieku, jednak wtedy spożywano nie pączki, a pampuchy, jedzone na słono i z dodatkiem... skwarków. Zazwyczaj na dworach i w miastach, dopiero w kolejnych wiekach tradycja ta przeniosła się i na wieś. Pampuchy jednak, podobnie jak pączki, smażono w głębokim tłuszczu (w przypadku uboższych rodzin na blasze), trzeba się bowiem było najeść przed nadchodzącym postem.
Dawniej jednak pampuchy były twardsze, wyrabiane bez drożdży. W środku czasem umieszczano migdały, a także masło. Jeśli ktoś trafił na takiego miękkiego, maślanego pączka mógł liczyć na to, że cały nadchodzący rok będzie dla niego udany. Popularne było też przekonanie, że kto nie zje pączka w tłusty czwartek, tego z kolei szczęście ominie, więc akurat tego dnia nie sposób odmówić sobie tych słodkości!
Tłusty czwartek 2021
Tłusty czwartek, podobnie jak Wielkanoc, jest świętem ruchomym. To zawsze ostatni czwartek przed Wielkim Postem i początek ostatniego tygodnia karnawału. To, kiedy wypada tłusty czwartek zależy więc od świąt wielkanocnych, w roku 2021 pączkami będziemy się objadać 11 lutego.
3 przepisy na pączki w wersji light
Przepis na pączki z serkami waniliowymi
Składniki:
- 2 serki homogenizowane waniliowe
- 5 jajek
- 3 szklanki mąki
- 1 łyżka proszku do pieczenia
- 3 łyżki cukru
- szczypta soli
- 1 l oleju do smażenia
- cukier puder do posypania
Sposób przygotowania:
Oddziel białka od żółtek, a następnie dodaj do białek szczyptę soli i ubij je na sztywną pianę. Z kolei żółtka utrzyj z cukrem na puszystą masę, a mąkę przesiej przez sitko i wymieszaj z proszkiem do pieczenia. Do piany z białek powoli dodaj masę jajeczną, mąkę oraz serki homogenizowane. Cały czas delikatnie mieszaj. Rozgrzej w rondelku lub na patelni olej i nakładaj ciasto na rozgrzany tłuszcz za pomocą np. chochelki. Poczekaj aż pączki uzyskają złocistobrązowy kolor i przewróć je na drugą stronę. Wyjmij pączki za pomocą drewnianej łyżki, wyłóż na ręcznik papierowy po to, by ociekły z tłuszczu. Zanim ostygną, posyp je cukrem pudrem.
Przepis na pączki jaglane
Składniki:
- 1 szklanka mąki jaglanej
- 1 szklanka mąki ryżowej
- 3 łyżeczki sody
- pół szklanki skrobi ziemniaczanej
- 2 ugotowane ziemniaki
- 200 g twarogu
- 4 łyżki miodu
- 160 ml mleka
Sposób przygotowania:
Zblenduj ziemniaki, twaróg, miód i mleko do momentu uzyskania jednolitej masy. Do miski z kolei wsyp mąką jaglaną, ryżową, sodę i skrobię ziemniaczaną. Wszystkie składniki suche wymieszaj ze sobą, dodaj do nich przygotowaną masę i ugnieć razem. Przykryj powstałe ciasto i odstaw na 10 minut w ciepłe miejsce. Uformuj z ciasta niewielkie kulki i ułóż je na blasze wyłożonej papierem. Zwilż delikatnie kulki wodą i wstaw je do rozgrzanego piekarnika, zapiekaj przez 20 minut w temperaturze 190℃.
Przepis na pączki z nasionami chia
Składniki:
- 25 g drożdży
- 250 g mąki (np. tortowej, orkiszowej, pszennej, pełnoziarnistej)
- 2 jajka
- pół szklanki mleka
- 100 g oleju kokosowego
- 40 g miodu
- starta skórka z cytryny
- łyżka nasion chia
- nadzienie: ulubiona konfitura, budyń owoce
- cukier puder do posypania
Sposób przygotowania:
Wymieszaj drożdże z miodem, odstaw na chwilę, a następnie dodaj łyżkę mąki i mleko, całość dokładnie wymieszaj. Następnie podgrzej olej kokosowy do płynnej formy i dodaj go do masy. Dodaj również przesianą mąkę, sól, jajka i startą skórkę z cytryny. Całość dokładnie wymieszaj, a następnie przykryj ciasto ścierką i odstaw na około 40 minut do wyrośnięcia.
Posyp blat do wyrabiania pączków mąką, wyjmij ciasto i pokrój je na około 10 części. Każdą należy wyrobić i rozciągnąć na grubość około 2 cm. Na środek pączków dodaj nadzienie, następnie mocno je zaklej i ułóż na blasze. Ponownie odstaw do wyrośnięcia na około 40 minut, a następnie piecz w rozgrzanym do 180℃ piekarniku przez około 15 minut. Pączki możesz posypać cukrem pudrem.
Czytaj też:
Jak rozpoznać dobrego pączka?