Owoce aronii są uważane za jedno z najbogatszych źródeł przeciwutleniaczy. Można wykonać z nich smaczne przetwory, które przydadzą się zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym.
Czytaj też:
Dlaczego warto pić herbatę z dzikiej róży? 7 wyjątkowych właściwości
Krótka charakterystyka aronii
Aronia znana jest jako małe, ciemne owoce, które rosną na krzewach z rodziny Rosaceae. Roślina ta pochodzi z Ameryki Północnej, ale jest z powodzeniem uprawiana w innych częściach świata, w tym w całej Europie.
Tradycyjnie aronia była stosowana przez rdzennych Indian jako środek na przeziębienie. Wywołuje silny efekt wysuszenia jamy ustnej z powodu kwaśnego, cierpkiego smaku na surowo, dlatego są używane głównie do produkcji soków, przecierów, dżemów, galaretek, syropów, herbat i win. Są dostępne w postaci świeżej, mrożonej, suszonej i liofilizowanej, także w postaci proszku.
Owoce aronii mają niską kaloryczność, ale za to dostarczają wielu cennych składników odżywczych: zawierają dużo błonnika, witaminy C i manganu. Zaledwie 28 gramów aronii dostarcza:
-
13 kalorii;
-
2 g białka;
-
0 g tłuszczu;
-
12 g węglowodanów;
- 2 g błonnika;
- 10 procent dziennego zapotrzebowania na witaminę C;
- 9 procent dziennego zapotrzebowania na mangan;
- 5 procent dziennego zapotrzebowania na witaminę K.
Owoce dostarczają również pewne ilości kwasu foliowego, żelaza oraz witamin A i E. Ponadto są doskonałym źródłem przeciwutleniaczy. Związki te pomagają chronić komórki przed potencjalnie szkodliwymi cząsteczkami zwanymi wolnymi rodnikami. Owoce są szczególnie bogate w antocyjany, które nadają im kolor od ciemnoniebieskiego do czarnego.
Właściwości aronii
Aronia ma działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Może dzięki temu chronić twoje komórki przed uszkodzeniem i na wiele sposobów wpływać na twoje zdrowie. Nie istnieją dowody na to, by mogła komukolwiek szkodzić. Badania mówią coś zupełnie innego!
Zawiera silne przeciwutleniacze
Aronia zawiera duże ilości przeciwutleniaczy. Związki te chronią twoje komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Nagromadzenie wolnych rodników może powodować stres oksydacyjny, który prowadzi do chorób przewlekłych, takich jak choroby serca i nowotwory.
Owoce aronii są też doskonałym źródłem polifenoli, czyli grupy przeciwutleniaczy obejmującej kwasy fenolowe, antocyjany i flawanole. Wyniki badań wskazują, że przeciwutleniacze w jagodach aronii mogą hamować aktywność wolnych rodników. Same jagody wykazałyrównież lepszą aktywność przeciwutleniającą w porównaniu z pięcioma innymi gatunkami jagód.
Co więcej, badanie przeprowadzone na 30 zdrowych osobach wykazało, że wyciąg z jagód aronii znacznie zmniejsza stres oksydacyjny spowodowany przez leki przeciwpsychotyczne. Badania w probówkach połączyły obecność przeciwutleniaczy w tych owocach z innymi ważnymi właściwościami zdrowotnymi, takimi jak zmniejszenie stanów zapalnych, a także ograniczenie namnażania bakterii i komórek rakowych.
Może mieć działanie przeciwnowotworowe
Tak jest, aronia może chronić przed rakiem. Badania laboratoryjne oraz badania na zwierzętach pokazują, że antocyjany w jagodach aronii mogą zatrzymać wzrost komórek raka okrężnicy. Podczas jednego z badań 50 mg ekstraktu z aronii zmniejszyło wzrost komórek raka okrężnicy o 60 procent po 24 godzinach. Uważa się, że silne działanie przeciwutleniające antocyjanów jest odpowiedzialne za ten efekt eliminowania raka.
Wyciągi z jagód mogą zmniejszać stres oksydacyjny związany z rakiem piersi. W przebiegu jednego z badań ekstrakty te zmniejszyły liczbę szkodliwych wolnych rodników ponadtlenkowych w próbkach krwi pobranych od kobiet z rakiem piersi.
Jednak obecne badania są dość ograniczone, więc potrzebne są kolejne badania na ludziach, aby ocenić związek między jagodami aronii i ochroną przed rakiem.
Czytaj też:
Polifenole – istotny składnik diety. Gdzie je znaleźć i dlaczego są takie ważne?
Może korzystnie wpływać na zdrowie serca
Ze względu na swoje właściwości przeciwutleniające jagody aronii mogą poprawić zdrowie serca. W szczególności mogą pomóc osobom z zespołem metabolicznym, wysokim poziomem cholesterolu i trójglicerydów. Te przypadłości zwiększają prawdopodobieństwo chorób serca i cukrzycy.
W jednym dwumiesięcznym badaniu z udziałem 38 osób z zespołem metabolicznym zaobserwowano, że codzienne suplementowanie 300 mg wyciągu z aronii znacznie obniżyło poziom trójglicerydów, złego cholesterolu LDL i cholesterolu całkowitego. Podobne dwumiesięczne badanie z udziałem 25 osób z zespołem metabolicznym wykazało, że codzienne przyjmowanie 300 mg wyciągu z aronii znacznie zmniejszyło te same wskaźniki zdrowotne, a także ciśnienie krwi.
Jednak tutaj również potrzebne są dalsze badania na ludziach, aby określić rolę, jaką jagody aronii mogą odgrywać dla zdrowia serca.
Może zapewnić poprawę odporności
Aronia może wzmacniać i wspierać układ odpornościowy. Jedno z badań wykazało, że ekstrakty z owoców aronii miały silne działanie przeciwbakteryjne przeciwko potencjalnie szkodliwym bakteriom Escherichia coli i Bacillus Cereus. Zmniejszały przy tym wytwarzanie przez bakterie ochronnej osłony zwanej biofilmem.
Ponadto w trzymiesięcznym badaniu z udziałem mieszkańców 6 domów opieki wykazano, że ci, którzy codziennie pili 156 lub 89 ml soku z aronii, doświadczyli odpowiednio 55- i 38-procentowego ograniczenia infekcji dróg moczowych.
Jagody aronii mogą również zmniejszać stany zapalne poprzez hamowanie uwalniania substancji prozapalnych, takich jak czynnik martwicy nowotworów alfa (TNF-ɑ) i interleukina 6 (IL-6).
Podejrzewane są też o działanie przeciwwirusowe. W przebiegu jednego badania na myszach stwierdzono, że kwas elagowy i myricetyna w ekstrakcie z owoców aronii mogą chronić przed wirusem grypy.
Jak przetwarzać i spożywać aronię?
Chociaż jagody aronii mogą nie znajdować się w lokalnym sklepie spożywczym, są one dostępne w sklepach ze zdrową żywnością. Jeśli chcesz kupić aronię, a nie uprawiasz jej samodzielnie, zapytaj sąsiada – może akurat ma kilka krzaczków w ogródku. Z owoców aronii robi się soki i inne przetwory. Poniżej znajdziesz kilka sposobów na urozmaicenie swojej diety aronią:
-
Na surowo. Owoce aronii można jeść jako świeże lub suszone w ramach przekąski, ale są dość cierpkie, więc nie każdemu mogą odpowiadać;
-
Soki i koktajle. Jagody aronii lub zrobiony z nich sok można łączyć z innymi owocami, takimi jak ananasy, jabłka lub truskawki. Uzyskasz wtedy ciekawe koktajle. Pamiętaj, że tradycyjnie gotowany sok do przechowywania zimą jest bardzo słodki, więc rozcieńcz go wodą lub herbatą;
-
Jako dodatek do ciast;
-
Dżemy i galaretki na zimę;
-
Wino.
Aronię można również przyjmować jako suplement w postaci sproszkowanej lub w kapsułce, przy czym zalecenia dotyczące podawania i dawkowania różnią się w zależności od marki. W takiej postaci możesz dodać jedną łyżeczkę proszku do soku, jogurtu lub koktajlu. Kapsułki mogą być wytwarzane z liofilizowanych jagód lub ekstraktów. Tutaj również występują różnice co do zalecanego spożycia.
W dwóch badaniach dotyczących wpływu jagód na zdrowie serca podawano uczestnikom 300 mg ekstraktu dziennie. Trudno jest ustalić bezpieczną zalecaną dawkę w suplementach. Mimo to jagody aronii nie wykazały żadnych skutków ubocznych, nawet gdy były przyjmowane w skoncentrowanych dawkach.
Czytaj też:
Topinambur, pasternak i brukiew - powrót w wielkim stylu