Witamina B12 jest jedną z witamin z grupy B, które rozpuszczają się w wodzie. Nie potrafimy wytwarzać witaminy B12, dlatego musimy przyjmować ją wraz z pożywieniem. Większość osób cierpiących na niedobór witaminy B12 po prostu nie otrzymuje wystarczającej ilości składników odżywczych w swojej diecie. Unikanie niedoborów może być trudne w przypadku wegetarian i to oni najczęściej muszą przyjmować suplementy diety z witaminą B12. Nie oznacza to jednak, że tylko wegetarianie zmagają się z niedoborem tej witaminy. Niedobór witaminy B12 jest powszechny, szczególnie u osób starszych. Może wystąpić, jeśli nie otrzymujemy wystarczającej ilości pokarmu lub nie jesteśmy w stanie wchłonąć wystarczającej ilości pokarmu, który spożywamy.
Niedobór witaminy B12 – czynniki ryzyka
Do czynników zwiększających ryzyko niedoboru witaminy B12 zalicza się:
-
wiek: osoby starsze są bardziej podatne na niedobory,
-
operacje polegające na usunięciu części jelita,
- zaburzenia wchłaniania, np. choroba Leśniowskiego-Crohna,
-
leki: np. metformina dla cukrzyców czy leki zobojętniające, przyjmowane do zwalczania zgagi.
Objawy niedoboru witaminy B12 mogą pojawić się dopiero po wielu latach, a diagnozowanie może być trudne. Niedobór witaminy B12 może być czasami mylony z niedoborem kwasu foliowego. Warto wiedzieć, że niski poziom witaminy B12 powoduje spadek poziomu kwasu foliowego. Jednakże, jeśli masz niedobór witaminy B12, korekta poziomów kwasu foliowego może po prostu maskować niedobór i nie naprawić problemu leżącego u podłoża.
Witamina B12 – funkcje
B12 jest ważny dla funkcjonowania układu nerwowego, trawiennego, naczyniowego i rozrodczego. Reguluje produkcję hormonów, wspiera zdrowy układ odpornościowy oraz buduje czerwone krwinki i DNA. Jest to również ważne dla metabolizmu białek i konwersji węglowodanów w glukozę.
Czytaj też:
Suplementy diety wspomagające układ odpornościowy
Witamina B12 – objawy niedoboru
-
Blada lub zażółcona skóra. Dzieje się tak, gdy brak B12 powoduje problemy z produkcją czerwonych krwinek. Skóra może wówczas stać się blada lub nieco zażółcona jak przy żółtaczce. Długotrwały i znaczny niedobór witaminy B12 powoduje anemię zwaną niedokrwistością megaloblastyczną, w której czerwone krwinki produkowane w szpiku są duże i kruche.
-
Zmęczenie i słabość. W organizmie nie może krążyć odpowiednia ilość tlenu, skoro czerwonych krwinek jest zbyt mało lub nie mogą w pełni wykonywać swoich zadań. W rezultacie nie jest w stanie efektywnie transportować tlenu do komórek twojego ciała, co sprawia, że czujesz się zmęczony i słaby. Mogą wystąpić również zawroty głowy i zaburzenia widzenia w postaci rozmytego obrazu.
-
Uczucie wbijania szpilek. Witamina B12 odgrywa ważną rolę w produkcji mieliny, która izoluje nerwy i ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania układu nerwowego. Dlatego też przy długotrwałym niedoborze może dojść do uszkodzenia nerwów. Jednym z podstawowych objawów będzie wrażenie kłucia szpilkami. Objawy neurologiczne związane z niedoborem witaminy B12 występują zwykle wraz z niedokrwistością.
-
Zapalenie języka. Jednym z wczesnych objawów niedoboru witaminy B12 jest zapalenie języka – staje się on gładki i nieco puchnie. Stan ten może utrudniać jedzenie i mówienie. Ponadto niektóre osoby z niedoborem witaminy B12 mogą doświadczać innych objawów jamy ustnej, takich jak owrzodzenie jamy ustnej, uczucie szpilek i igieł na języku lub uczucie pieczenia i swędzenia w jamie ustnej.
-
Problemy ruchowe. Nieleczone uszkodzenie systemu nerwowego spowodowane niedoborem witaminy B12 może spowodować zmiany w sposobie chodzenia i poruszania się.
-
Spadek nastroju i stany depresyjne, a nawet zaburzenia pamięci, przypominające demencję. Dlatego tak ważne jest, by u osób starszych wykluczyć niedobór witaminy B12.
Na szczęście większość z tych symptomów może zostać odwrócona, jeśli zostanie szybko wdrożona odpowiednia suplementacja.
Witamina B12 – dieta
Witamina B12 występuje naturalnie w żywności pochodzenia zwierzęcego, w tym w mięsie, rybach, drobiu, jajach i nabiału. Jednak można go również znaleźć w produktach wzbogaconych w witaminę B12, takich jak niektóre rodzaje chleba i mleko na bazie roślin.
Czytaj też:
Czy powinienem zbadać poziom witaminy D? Tak, jeśli masz te objawy