Badanie dotyczyło wpływu biernego przygotowywania posiłków (obserwowanie kogoś innego podczas gdy on przygotowywał posiłek) i aktywnego przygotowywania posiłków (robienie tego samodzielnie) na zachowania żywieniowe. Osiemdziesięciu uczestniczkom przydzielono losowo jedno z trzech zajęć, z których każde trwało dziesięć minut. Członkowie poszczególnych grup obejrzeli film przedstawiający osobę przygotowującą serowego wrapa, zrobili go sami, korzystając z instrukcji krok po kroku, albo wypełnili kolorowankę przed podaniem jedzenia. Czwarta grupa kontrolna otrzymała posiłek do natychmiastowego spożycia, bez czekania dziesięciu minut na przygotowanie.
Chęć uczestników na jedzenie (głód, sytość, motywacja do jedzenia) była oceniana i monitorowana za pomocą krótkich kwestionariuszy przed wyznaczonymi zajęciami (i po nich). Następnie uczestnicy mieli zjeść wrapy.
Zaskakujące obserwacje
Okazało się, że uczestnicy, którzy oglądali wideo, jedli o 14% więcej, a ci, którzy zrobili własne wrapy, jedli o 11% mniej niż ci, którzy wypełnili kolorowankę. Osoby z grupy kontrolnej, które zjadły bez czasu oczekiwania na posiłek, również zjadły więcej niż grupa kolorująca.
Okazało się również, że uczestnicy, którzy przygotowali własne wrapy lub oglądali gotowanie przez inną osobę, zgłaszali zwiększoną motywację do jedzenia. Uczestnicy, którzy zrobili własne wrapy, również zgłaszali większy głód. Grupa, której uwagę odwrócono od myślenia o jedzeniu przez kolorowankę, nie wykazała żadnych zmian w chęci jedzenia.
Odkrycia pokrywają się z wcześniejszymi badaniami, które wykazały również, że obrazy żywności, reklamy żywności w telewizji i programy kulinarne mogą prowadzić do większego spożycia jedzenia. Niektóre badania wykazały również, że przygotowywanie posiłków zachęca zarówno dzieci, jak i dorosłych do spożywania większej ilości tego, co przygotowali.
Ale do tej pory w badaniach nie porównywano bezpośrednio wpływu aktywnych i pasywnych sposobów przygotowywania posiłków. Nie odbywały się też w warunkach laboratoryjnych, ani też nie wszyscy uczestnicy spożywali tę samą żywność – co może mieć wpływ na dokładność wyników. Nasze badanie pokazuje, że obserwowanie, jak inni przygotowują jedzenie i samodzielne przygotowywanie, może prowadzić do większego spożycia.
Przygotowanie żywności
Jak więc przygotowywanie posiłków może zmienić to, co jemy? Widzenie jedzenia potęguje to, jak dużo o nim myślimy – a zatem jak bardzo chcemy jeść i ile jemy. Na przykład, jedno badanie wykazało, że uczestnicy, którzy czytali artykuł o jedzeniu podczas jedzenia – w przeciwieństwie do zwykłego skupiania się na jedzeniu i jedzenia uważnie bez rozpraszania uwagi – kończyli podjadaniem więcej później po południu. Sugeruje to, że kiedy widzimy jedzenie lub myślimy o nim, zwykle jemy go więcej.
Ale obserwowanie, jak inni przygotowują jedzenie, zazwyczaj wykorzystuje tylko zmysł wzroku. Samodzielne przygotowywanie posiłków może mieć dodatkowe skutki, ponieważ jest wielozmysłowe. Zapachy, dźwięki i smaki aktywnego przygotowywania żywności informują nasz organizm o zbliżaniu się jedzenia. To generuje oczekiwaną reakcję zarówno w naszym umyśle, jak i ciele, przygotowując nas do jedzenia.
Przygotowanie posiłków może również zwiększyć nasze poczucie pewności siebie i umiejętności związane z jedzeniem, sprawiając, że nowe potrawy będą mniej obce i bardziej atrakcyjne. Może to prowadzić do przejadania się.
Przejadanie a choroby
Wiele słyszymy o roli przejadania się w doświaczaniu chorób, takich jak otyłość, cukrzyca, choroby serca, a nawet rak. Oglądanie niezdrowej żywności przygotowywanej przez kogoś lub samodzielne przygotowywanie niezdrowej żywności może zachęcić do spożywania jej w większej ilości, co może pogłębić problemy z wagą lub inne schorzenia.
Ale to nie musi oznaczać, że nie powinniśmy gotować własnych potraw ani rezygnować z oglądania programów kulinarnych. Zamiast tego zmiana rodzaju żywności, którą przygotowujemy lub oglądamy, na zdrowszą, może potencjalnie mieć pozytywny wpływ na nasze spożycie żywności i późniejszy stan zdrowia, i zahcęcać nas do spożywania większej liczby rodzajów żywności, których być może unikaliśmy.
Czytaj też:
Niedobór witaminy A może nam poważnie zaszkodzić. Przeczytaj, dlaczegoCzytaj też:
Z twoich postanowień noworocznych nic nie wyszło? Wypróbuj tych 5 sposobów, by do nich powrócićCzytaj też:
Nie wiesz, jaki olej wybrać? Oto najzdrowsze oleje kuchenne polecane przez dietetyka