Stres potrafi zrujnować zdrowie – wie o tym każdy z nas. W sytuacjach stresujących dopada nas ból brzucha, pojawia się szybsze bicie serca, pocą nam się dłonie, mamy problem ze skupieniem uwagi i zapanowaniem nad własnym ciałem. Jeżeli stres utrzymuje się bardzo długo, mogą pojawić się poważne problemy ze zdrowiem i choroby przewlekłe. Należy liczyć się z bezsennością, depresją, zawałem serca, rozstrojem żołądka. Niekontrolowany stres może więc kompletnie zrujnować życie.
Stres ma swoje plusy
Chociaż stres kojarzy nam się z czymś złym, ma te też swoje plusy. Wiąże się ze skokiem adrenaliny, który sprawia, że jesteśmy szybsi i silniejsi. Widać to np. w trakcie uprawiania sportów ekstremalnych lub nagłego podejmowania decyzji w sytuacji zagrożenia życia. Jeśli potrafimy panować nad stresem, możemy wykorzystać go na swoją korzyść. Niestety niewiele osób to potrafi. Aby zdobyć tę umiejętność, trzeba zrozumieć, jak stres wpływa na nasze ciało.
Czytaj też:
Zwykła nieśmiałość czy zaburzenie lękowe?
Stres – objawy fizyczne
Kiedy odczuwamy presję, strach lub niepokój, układ nerwowy musza ciało, aby uwolniło hormony stresu, w tym adrenalinę, noradrenalinę i kortyzol. Powoduje to zmiany fizjologiczne, które pomagają nam radzić sobie z zagrożeniem lub niebezpieczeństwem. Nazywa się to „odpowiedzią na stres” lub odpowiedzią „walcz lub uciekaj”.
Gdy znajdujemy się w sytuacji stresowej, nasze ciało na ogół reaguje w następujący sposób:
-
dochodzi do wzrostu ciśnienia krwi,
-
nasz oddech staje się szybszy,
-
wzrasta akcja serca,
-
wątroba zaczyna przetwarzać więcej glikogenu, by móc dostarczyć organizmowi energię.
Szybki i płytki oddech jest niebezpieczny, ponieważ może doprowadzić do hiperwentylacji, co jest spotykane u osób, które cierpią na ataki paniki. Nagły, przyspieszony oddech jest też groźny dla astmatyków.
Czytaj też:
Odsypianie w weekendy szkodzi zdrowiu
Przewlekły stres – skutki
-
Neuronaukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley odkryli niedawno, że chroniczny stres powoduje długotrwałe zmiany w strukturze i funkcjonowaniu mózgu. Przewlekły stres zmniejsza korę przedczołową, która jest odpowiedzialna za regulację zachowań takich jak koncentracja, podejmowanie decyzji, ocena sytuacji i interakcja społeczna. Stan ten może prowadzić w przyszłości to poważnych schorzeń i zaburzeń neurologicznych.
-
Notoryczny stres osłabia cały organizm. Ponieważ serce szybciej bije, po jakimś czasie może stać się niewydolne. Do tego dochodzi też podwyższone ciśnienie krwi, które może skutkować zawałem serca.
-
Wzrasta poziom hormonów stresu, które w nadmiarze mogą doprowadzić organizm na skraj wyczerpania. Może szczególnie o kortyzolu, które osłabia układ odpornościowy.
- Pojawią się napięcia mięśniowe i migreny.
-
Długotrwały stres może powodować także przewlekłe problemy żołądkowo-jelitowe. Można doświadczać zgagi i refluksu kwasu, szczególnie jeśli zostały zmienione nasze nawyki żywieniowe.
-
Osobom, które nie potrafią zapanować nad stresem grozi też bezsenność, załamanie nerwowe, a nawet depresja.
- Mogą pojawić się problemy z zajściem w ciążę lub spłodzeniem dziecka.
Czytaj też:
Niewydolność serca jako istotny czynnik wpływający na demografię i gospodarkę
Jak radzić sobie ze stresem?
Ponieważ stres destabilizuje zdrowie psychiczne i fizyczne, należy jak najszybciej nauczyć się radzić sobie z nim. Nie istnieje jedna, skuteczna metoda – każdy powinien znaleźć swój własny sposób. W kryzysowym momencie najłatwiej zapanować nad nerwami, skupiając się na własnym oddechu. Innym pomaga też liczenie lub myślenie o czymś przyjemnym. Nie zawsze jednak metody te pomagają. Szczególnie, gdy stres towarzyszy nam nieustannie i zaczyna powodować poważne problemy ze zdrowiem. Powinniśmy pomyśleć wówczas o zmianie stylu życia i usunięciu stresora (np. zmiana pracy). Pomocne mogą okazać się klasyczne techniki relaksacyjne, takie jak: medytacja, joga, aktywność fizyczna, ciepła kąpiel.
Na pewno niewskazane jest sięganie po używki.