Naukowcy powiązali upośledzenie słuchu i wzroku ze zwiększonym ryzykiem rozwoju demencji. Jednak nowe badanie wykazało, że ryzyko rozwoju demencji u danej osoby jest znacznie wyższe, gdy dotyczą go obie te choroby.
– Ocena wzroku i słuchu u osób starszych może pozwolić przewidzieć, u kogo rozwinie się demencja i choroba Alzheimera. Ma to istotne implikacje dla identyfikacji potencjalnych uczestników prób profilaktycznych w chorobie Alzheimera, a także tego, czy leczenie utraty wzroku i słuchu może obniżać ryzyko demencji – powiedział główny autor badania, Phillip H. Hwang z University of Washington.
Czytaj też:
Alzheimer: Nowy gen może powodować wczesne zmiany w mózgu
Ponowne wykorzystanie danych z poprzedniego badania
Według badania około 33% osób w wieku 70 lat i starszych doświadcza utraty słuchu, a utrata wzroku dotyka około 18% osób w tej grupie wiekowej. Ponieważ warunki te pogarszają się wraz z wiekiem, naukowcy uważają, że istnieje korelacja między postępem tych chorób a utratą funkcjonalności i ryzykiem śmierci danej osoby.
Wcześniejsze badania wykazały mniej oczywisty związek między utratą słuchu lub wzroku a początkiem demencji.
Dwie wiodące teorie wskazują, że albo te specyficzne upośledzenia wynikają z podobnych procesów fizycznych, które powodują demencję, albo że utrata słuchu i wzroku prowadzi do rosnącego poczucia izolacji społecznej, depresji i braku aktywności fizycznej, z których każdy może prowadzić do demencji.
Nowe badanie dotyczy wpływu jednoczesnego występowania obu warunków. Odnosi się do tej kombinacji jako „podwójne upośledzenie sensoryczne”. Według badania, chociaż większość wcześniejszych badań koncentrowała się na osobnym upośledzeniu słuchu i wzroku, wpływ jednoczesnego upośledzenia słuchu i wzroku lub podwójnego upośledzenia czucia na ryzyko demencji jest niejasny.
Aby zbadać wpływ tych problemów na rozwój demencji, naukowcy przeanalizowali dane zebrane w badaniu Gingko Evaluation of Memory (GEM), podwójnie ślepej, randomizowanej kontrolowanej próbie badającej wartość Ginkgo biloba w zapobieganiu demencji u osób starszych.
W badaniu GEM wzięły udział osoby dorosłe w wieku 75 lat lub starsze, które na początku badania miały normalne funkcje poznawcze lub co najwyżej łagodną demencję. Naukowcy badali uczestników przez 8 lat. Oprócz zbierania danych, które zgłaszali sami badani, dotyczących słuchu i wzroku osób, w kontrolnych badaniach uczestników oceniano rozwój demencji.
Czytaj też:
Dlaczego więcej kobiet niż mężczyzn ma Alzheimera? Nie chodzi tylko o dłuższe życie
Wzrok, słuch i ryzyko demencji
Ostateczny zestaw danych, który badał Hwang i jego koledzy, obejmował 2051 osób. Spośród nich 1480 osób nie doznało ani utraty słuchu, ani wzroku. 14,9% zgłosiło zaburzenia widzenia, a 7,8% utratę słuchu. Tylko 5,1%, czyli 104 osoby, miało zaburzenia wzroku i słuchu.
W porównaniu z uczestnikami, którzy nie mieli utraty słuchu lub wzroku, osoby zgłaszające problemy w obu przypadkach częściej były mężczyznami, miały inne choroby współistniejące i opisywały siebie jako palaczy i pijących. Badania kontrolne przeprowadzone w ramach badania GEM ujawniły następujące prawdopodobieństwo wystąpienia demencji:
- u 14,3% osób, u których nie stwierdzono utraty słuchu lub wzroku, rozwinęła się demencja
- u 16,9% osób zgłaszających pojedyncze upośledzenie rozwinęła się demencja
- u 28,8% osób z zaburzeniami wzroku i słuchu rozwinęła się demencja.
Osoby z utratą słuchu i wzroku prawie dwukrotnie częściej zapadały na demencję niż osoby bez takich upośledzeń. Jednak zgodnie z wynikami zwiększone ryzyko otępienia u osoby z dwoma tymi problemami jest tylko częściowo związane z upośledzeniem słuchu i upośledzeniem wzroku.
Podczas gdy osoby sklasyfikowane jako mające wysoki poziom upośledzenia wzroku i słuchu są najbardziej narażone na rozwój demencji, osoby z niższym poziomem mają również znacznie wyższe ryzyko demencji.
Ryzyko wystąpienia różnych form demencji
Naukowcy przeanalizowali związek między problemami ze wzrokiem i słuchem a trzema typami demencji: otępieniem z jakiejkolwiek przyczyny, otępieniem związanym z chorobą Alzheimera i otępieniem naczyniowym.
Ryzyko zachorowania na demencję związaną z chorobą Alzheimera są jeszcze większe. Badanie wykazało, że osoby z tymi problemami są o 112% bardziej narażone na rozwój choroby Alzheimera niż osoby bez jakiejkolwiek niepełnosprawności. Hwang i jego współpracownicy nie stwierdzili związku między problemami ze wzrokiem i słuchem a demencją naczyniową.
Jakie są wnioski z badania?
Wnioski z badania sugerują, że podejmowanie działań w celu złagodzenia utraty słuchu i wzroku u osób starszych może być sposobem na powstrzymanie lub udaremnienie początku demencji.
Autorzy podsumowują: „Potrzebne są dalsze badania, aby scharakteryzować dokładną rolę upośledzenia czucia i zweryfikować, czy terapie poprawiające funkcje sensoryczne, takie jak zabiegi chirurgiczne lub pomoce sensoryczne, urządzenia i protezy, mogą zmienić to ryzyko”.
Piszą: „Ponieważ obciążenie dla zdrowia publicznego związane z demencją wzrośnie w ciągu najbliższych trzech dekad, ocena wzroku i funkcji słuchu u osób starszych może pomóc w identyfikacji pacjentów z podwyższonym ryzykiem rozwoju demencji”.