Wiele aktywnych składników zawartych w olejkach eterycznych ma więcej niż jeden pozytywny efekt regeneracyjny lub ochronny. Ponieważ większość olejków eterycznych zawiera więcej niż jeden składnik aktywny, wiele z nich ma długą listę potencjalnie powiązanych korzyści zdrowotnych. Tutaj przyjrzymy się ośmiu najlepszym olejkom eterycznym na oparzenia słoneczne i temu, co mówi o nich nauka.
Czytaj też:
Czy można używać olejków eterycznych na swędzenie po ukąszeniach owadów?
Szybkie fakty o stosowaniu olejków eterycznych na oparzenia słoneczne
Wiele olejków eterycznych jest od dawna stosowanych w medycynie tradycyjnej i ziołolecznictwie.
Naukowcy wciąż testują terapeutyczne i kliniczne zastosowanie olejków eterycznych.
Najczęstszym efektem ubocznym związanym ze stosowaniem olejków eterycznych jest podrażnienie skóry.
Co mówią dowody naukowe?
Jak dotąd nie przeprowadzono żadnych badań na dużą skalę na ludziach, by zbadać związek między stosowaniem olejków eterycznych a leczeniem oparzeń słonecznych. Jednak wiele badań na mniejszą skalę przyniosło obiecujące wyniki.
Studium przypadku z Journal of Pediatric Nursing
W badaniu z 2017 roku przyjrzano się dwóm młodym dziewczynom z podobnie rozległymi oparzeniami, historią chorób i leczenia, ale jednej dziewczynie podano również mieszankę olejków eterycznych. U tej, która była leczona olejami, rozwinęła się tylko jedna infekcja szpitalna, w porównaniu z drugą dziewczyną, u której wystąpiły dwie infekcje w krwiobiegu i cztery infekcje szpitalne.
Ponadto dziewczyna otrzymująca olejki pozostawała na oddziale intensywnej terapii o 1 dzień krócej, a w szpitalu łącznie o 4 dni krócej niż druga dziewczyna. Jest to małe badanie i potrzebne są bardziej szczegółowe badania, ale to dostarcza pewnych dowodów na uzasadnienie stosowania olejków eterycznych w leczeniu oparzeń.
Osiem najlepszych olejków eterycznych na oparzenia słoneczne
Spośród nielicznych badań analizujących zalety olejków eterycznych przy leczeniu oparzeń słonecznych, w większości z nich stwierdzono, że oleje należy nakładać jak najszybciej po oparzeniu słonecznym, aby uzyskać korzyści. Większość badań potwierdza również zalecenie, aby olejki eteryczne nie były stosowane na obszarach, w których skóra jest bardzo cienka lub w pobliżu narządów silnie regulowanych hormonami, takich jak narządy płciowe, powieki, usta i piersi.
1. Olejek z witaminą E
Niektóre badania sugerują, że witamina E może zmniejszać ryzyko oparzeń słonecznych poprzez:
działanie jako przeciwutleniacz
pochłanianie promieni UV
pomaganie, by zagęścić najbardziej zewnętrzną warstwę skóry.
Wykazano również, że olejek eteryczny z witaminy E pomaga poprawić zdolność skóry do utrzymania nawilżenia i zmniejsza stan zapalny.
Jedynym znanym efektem ubocznym związanym ze stosowaniem olejku eterycznego witaminy E jest niewielkie podrażnienie skóry. Zawsze rozcieńczaj olejki eteryczne.
2. Olejek z witaminą C
Wykazano, że witamina C lub kwas askorbinowy ma kilka zalet, które mogą pomóc zmniejszyć objawy oparzeń słonecznych i skrócić czas gojenia.
Badane korzyści zdrowotne kwasu askorbinowego obejmują:
ochronę przed promieniami UVA i UVB
poprawę objawów i stanów zapalnych skóry
poprawę produkcji kolagenu, związku nadającego skórze elastyczność
korygowanie problemów pigmentacyjnych w celu poprawy naturalnej ochrony skóry przed promieniami UV.
Jedynym znanym powikłaniem związanym z olejem z witaminą C stosowanym miejscowo jest zaczerwienienie skóry.
3. Olejek z mięty pieprzowej
Chociaż mięta pieprzowa (Mentha piperita) zawiera kilka aktywnych składników o znanych korzyściach zdrowotnych, zdecydowanie najsilniejszy jest mentol.
Badane korzyści zdrowotne mentolu obejmują:
przeciwzapalność
przeciwbakteryjność
przeciwgrzybiczość
antyseptyczność (zdolność do zabijania lub spowalniania wzrostu czynników zakaźnych)
środek zwężający naczynia krwionośne, ograniczający stan zapalny naczyń krwionośnych
Wysokiej jakości olejek miętowy powinien zawierać co najmniej 44% mentolu.
Jedynym znanym efektem ubocznym związanym z mentolem jest niewielkie podrażnienie i zaczerwienienie skóry.
4. Olejek lawendowy
Ekstrakty z lawendy (Lavandula officinalis) zawierają co najmniej siedem aktywnych składników, o których wiadomo, że wspomagają regenerację skóry i wzmacniają funkcje odpornościowe.
Wiadomo również, że olejek eteryczny z lawendy jest:
przeciwbakteryjny
przeciwzapalny
przeciwgrzybiczy.
Pomaga to zmniejszyć objawy bólu, zaczerwienienia i obrzęku, jednocześnie zmniejszając ryzyko infekcji.
Możliwe objawy alergii na lawendę to:
wysypka na skórze
nudności i wymioty
dreszcze
gorączka
ból głowy
znaczny stan zapalny lub obrzęk skóry.
W rzadkich przypadkach lawenda wywołuje również reakcję alergiczną.
5. Olejek z drzewa herbacianego
Wyciąg z igiełkowatych liści drzewa herbacianego (Melaleuca alternifolia) był stosowany jako ziołowy środek na różne problemy zdrowotne, w tym większość chorób skóry.
Aktywne składniki olejku z drzewa herbacianego nadają mu właściwości:
przeciwzapalne
wzmacniające odporność
przeciwbakteryjne
przeciwgrzybicze
jest też stosowany jako środek przeciwwirusowy.
W rzadkich przypadkach olejek z drzewa herbacianego wiązał się z poważnymi komplikacjami. Znane skutki uboczne stosowania olejku z drzewa herbacianego obejmują:
zaczerwienienie, swędzenie, pieczenie skóry
wyprysk
bardzo suchą skórę
złuszczanie skóry
gromadzenie płynu w skórze lub pod skórą
słabość
ból brzucha
powolne lub niestabilne ruchy
u niektórych osób olejek z drzewa herbacianego może powodować powstawanie pęcherzy i przeciwdziałać innym lekom
niezwykłe zmiany krwi.
6. Olejek z geranium
Ekstrakty z krzewu geranium (Pelargonium graveolens) zawierają co najmniej 12 składników aktywnych o właściwościach:
przeciwbakteryjnych
przeciwnowotworowych
przeciwzapalnych.
Olejek geraniowy okazał się również przydatny jako środek uspokajający i wzmacniający nerwy, więc może jeszcze silniej złagodzić ból po oparzeniach słonecznych.
Jedynym znanym efektem ubocznym związanym ze stosowaniem olejku geraniowego jest podrażnienie skóry.
7. Olejek z rumianku
Rumianek rzymski (Anthemis nobilis) był używany od wieków, a może nawet tysięcy lat, jako środek ziołowy o wielu zastosowaniach ze względu na jego właściwości łagodzące i uspokajające.
Dzięki ponad 10 aktywnym składnikom, które mają znane właściwości zdrowotne, olejek rumiankowy ma właściwości przeciwzapalne. Wykazano również, że przyspiesza gojenie się ran.
Olejek eteryczny z rumianku jest uważany za podstawowy lek ziołowy i jest stosowany w wielu chorobach skóry, w tym w czyrakach, oparzeniach słonecznych i łuszczycy.
8. Olejek eukaliptusowy
Wiadomo, że ekstrakty z wiecznie zielonego eukaliptusa (Eucalyptus globulus) zawierają związki, o których dowiedziono, że są:
przeciwutleniające
przeciwzapalne
przeciwbakteryjne.
Wykazano również, że mają działanie antyproliferacyjne lub przeciwnowotworowe, zapobiegając rozprzestrzenianiu się komórek rakowych. Nie przyjmuj doustnie olejku eukaliptusowego.
Chociaż rzadko występują, olejek eukaliptusowy wiąże się z kilkoma skutkami ubocznymi, jak:
wysypka alergiczna
senność
trudności w oddychaniu, szczególnie u dzieci
interakcje lekowe.
Czy są jakieś skutki uboczne?
Nigdy nie połykaj olejków eterycznych, ponieważ niektóre są toksyczne.
Olejków eterycznych nigdy nie należy nakładać bezpośrednio na skórę ani mieszać z wodą. Przed nałożeniem olejków eterycznych na skórę, ludzie muszą rozcieńczyć je w oleju nośnym. Zwykły przepis to od 3 do 5 kropli olejku eterycznego na 30 ml oleju nośnikowego.
Oleje nośne to zwykle olej mineralny, olej kokosowy lub olej ze słodkich migdałów. Olejki eteryczne mogą być również aerozolowane do powietrza w celu inhalacji w ramach aromaterapii.
Powikłania związane ze stosowaniem olejków eterycznych obejmują:
- uczulenie lub podrażnienie skóry, szczególnie w przypadku olejów zawierających fenole i aldehydy
- światłoczułość lub wrażliwość na słońce
- podrażnienie oczu i błon śluzowych
- w rzadkich przypadkach alergie
- wdychanie olejków może również powodować łagodne podrażnienie płuc, gardła lub ust
- w przypadku spożycia mogą wywołać lekki dyskomfort żołądkowo-jelitowy.
Czytaj też:
Eksperci przyznają: To najlepsze sposoby walki z oparzeniami słonecznymi
Kto nie powinien używać olejków eterycznych?
Osoby bardziej narażone na skutki uboczne lub które powinny unikać stosowania olejków eterycznych to:
- kobiety w ciąży lub karmiące piersią
- osoby z chorobami immunologicznymi lub stanami zapalnymi, szczególnie obejmującymi skórę
- osoby z zaburzeniami pigmentacyjnymi
- osoby z alergią na typowe związki z olejków eterycznych, takie jak alkohole i aldehydy
- niemowlęta i młodzi chłopcy.
Więcej domowych środków na oparzenia słoneczne
Naturalne produkty też można dodawać do mieszanek lub stosować razem z olejkami eterycznymi, aby zmniejszyć objawy oparzeń słonecznych i skrócić czas gojenia.
Typowe dodatki stosowane w domowych środkach na oparzenia słoneczne obejmują:
- aloes
-
ocet jabłkowy
- olej kokosowy
- mleko
- czarna herbata
- owsianka
- proszek do pieczenia
- jogurt.