Rybiki cukrowe (rybiki łazienkowe, srebrzyki, robaki łazienkowe) to małe insekty, które często żyją w naszej przestrzeni mieszkalnej. Choć mogą sprawiać pewne problemy, to zaliczane są do grupy nieszkodliwych dla człowieka, a nawet pożytecznych owadów. Ich pojawienie się w domu lub mieszkaniu to znak, że powinniśmy sprawdzić działanie systemu wentylacji oraz poziom wilgotności powietrza, bo rybiki cukrowe bytują jedynie w wilgotnych pomieszczeniach, w których panuje odpowiednio wysoka temperatura. Warunki, w których rybiki cukrowe czują się najlepiej, sprzyjają rozwojowi szkodliwej pleśni, a jej pojawienie się w budynku, jest początkiem poważnych problemów.
Rybik cukrowy to gatunek komensalny, czyli korzystający z resztek jedzenia człowieka. Choć jego ulubionym pożywieniem są np. przechowywane w naszej kuchni produkty sypkie (mąka, cukier), to nie gardzi również okruszkami ze stołu, papierem i tkaninami. Prawdziwym rarytasem dla rybików są tapety oraz utrzymujący je na ścianach klej.
Jak wygląda rybik cukrowy?
Nazwa „rybik” nie wzięła się znikąd – owady te przypominają nieco kształtem małe rybki. Oczywiście nie mają płetw, jednak z daleka, gdy np. znajdują się w wannie, możemy ulec złudzeniu, że mamy do czynienia ze srebrnym, mieniącym się narybkiem. Przyglądając się nieco bliżej rybikom cukrowym, co nie jest proste, bo insekty te są bardzo zwinne i boją się światła, zauważymy, że mają kilka par odnóży, długie czułki, charakterystyczne witki na końcu odwłoka, a także składający się z małych łusek pancerz. Rybiki cukrowe nie mają skrzydeł, są niewielkie – osiągają do 10 mm długości.
Jedna z nazw rybika cukrowego to „srebrzyk” – wzięła się ona od koloru tego owada. Rybik cukrowy ma srebrny, czasami wpadający w niebieski kolor, a jego chitynowy pancerz delikatnie połyskuje. Ze względu na niewielkie rozmiary, wyjątkową czujność i zwinność rybiki cukrowe mogą przez dłuższy czas zamieszkiwać naszą łazienkę, kuchnię, a także inne pomieszczenia np. piwnicę, zanim zauważymy ich obecność. Najłatwiej dostrzec rybiki w nocy, gdy zaskoczymy je podczas żerowania w większej grupie. Owady te często spacerują po podłodze w kuchni lub łazience, biegają po armaturze, a także szukają smakołyków w okolicy blatu kuchennego i stołu w jadalni.
Gdzie najczęściej spotkamy rybika cukrowego?
Idealnym środowiskiem do życia rybików mogą stać się zakamarki łazienki i kuchni. Bardzo chętnie zamieszkują okolice wanny i prysznica, kryjąc się w szczelinach pomiędzy fugami oraz pod zabudową, za pralką, w szafkach łazienkowych oraz pod mokrymi mopami.
W kuchni rybiki cukrowe zamieszkują szafkę pod zlewem oraz inne ustronne, ciemne miejsca, żywiąc się resztkami naszego pożywienia, które dostają się np. w szczeliny pomiędzy szafkami. Atrakcyjną lokalizacją dla rybików jest także kosz na odpadki, w którym mogą spokojnie ucztować.
Niekiedy rybiki cukrowe spotkamy w ogrzewanych garażach, pomieszczeniu gospodarczym, składzikach i na strychu. W tych pomieszczeniach często przechowujemy np. książki, które są dla rybików smacznym kąskiem.
Czym najczęściej żywią się rybiki cukrowe?
Rybiki cukrowe nie są szczególnie wybrednymi insektami. Żywią się produktami, które zawierają skrobię oraz celulozę, a także np. niewielkimi stawonogami, do których zaliczamy m.in. roztocza kurzu domowego. Nie pogardzą również martwym naskórkiem i innymi resztkami organicznymi np. rozwijającą się w łazience lub kuchni pleśnią. Uwielbiają słodki smak, dlatego chętnie żywią się cukrem, innymi sypkimi produktami oraz okruchami. Jeżeli mają pod dostatkiem pożywienia oraz odpowiednie warunki do rozmnażania, to ich rodzina powiększa się w zastraszającym tempie. Smaczkiem dla rybików cukrowych jest celuloza, dlatego chętnie żywią się papierem toaletowym, gazetami, książkami i dokumentami. Uwielbiają też tapety i mocujący je do ściany klej organiczny.
Rybik cukrowy – dlaczego pojawia się w domu lub mieszkaniu?
Rybik cukrowy pojawia się jedynie w niektórych budynkach, wskazując na problemy z wentylacją, które powodują, że wilgotność powietrza w domu lub mieszkaniu nadmiernie wzrasta. Dodatkowo w łazience zazwyczaj panuje wysoka temperatura, która bardzo odpowiada rybikom.
Czy rybiki cukrowe przenoszą choroby?
Rybiki cukrowe nie są niebezpieczne. Owady te nie są groźne pod względem usposobienia – nie atakują człowieka. Co ważne – w przeciwieństwie do np. karaluchów, nie przenoszą chorób. Brak bezpośredniego kontaktu z człowiekiem – rybiki są płochliwe i bardzo boją się światła – powoduje, że nie powinniśmy obawiać się tych owadów. Oczywiście, nie każdemu obecność biegających po domu rybików musi odpowiadać, dlatego warto poznać sposoby na pozbycie się ich z naszej prywatnej przestrzeni.
Jak pozbyć się rybików cukrowych?
Możemy w ekologiczny i skuteczny sposób pozbyć się tych owadów, dbając o odpowiednią wilgotność powietrza, utrzymanie prawidłowej temperatury, a także pozbawiając rybiki dostępu do zwabiającego je pożywienia. Zanim przystąpimy do walki z insektami, powinniśmy zrobić gruntowne porządki, dzięki czemu pozbędziemy się wszystkich owadów z naszego otoczenia. Miejsca, w których mogą zamieszkiwać te szkodniki, trzeba dokładnie odkurzyć oraz osuszyć. Rybiki nie lubią ostrych zapachów, dlatego możemy wykorzystać do sprzątania naturalne olejki eteryczne, ocet lub zioła. Odstraszająco w przypadku rybików cukrowych działają m.in. lawenda, szałwia, cynamon, olejek z drzewa herbacianego, olejek goździkowy, olejek rozmarynowy i olejek tymiankowy. Aby szybko pozbyć się wilgoci z zakamarków kuchni i łazienki, warto wykorzystać małe saszetki z żelem krzemionkowym, który stosowany jest jako pochłaniacz wilgoci np. do obuwia. Włożony pod wannę, pralkę lub za kosz na bieliznę, pomoże zredukować gromadzącą się parę wodną.
Rybiki w łazience i kuchni najlepiej czują się w ciepłych, wilgotnych i ciemnych miejscach, dlatego powinniśmy często wietrzyć pomieszczenia i szafki. Po każdej kąpieli powinniśmy pamiętać o tym, aby pozostawić na kilkanaście minut otwarte okno. Możemy zrobić pułapkę na rybiki, smarując tekturę warstwą miodu, mieszając cukier puder z kwasem borowym w proporcji 1:2, a także stosując dwustronną taśmę klejącą, którą posypiemy odrobiną cukru. Podczas sprzątania kuchni i łazienki warto stosować ocet lub sok z cytryny, który jest wymieszany z olejkami eterycznymi, dzięki czemu pozbędziemy się rybików oraz zdezynfekujemy czyszczone powierzchnie, usuwając m.in. zarodniki grzybów pleśniowych. Przechowywane w kuchni produkty sypkie powinniśmy przesypać do szklanych lub plastikowych pojemników. Warto także nieco obniżyć temperaturę, dzięki czemu rybiki przeniosą się w bardziej przyjazne im miejsce. Wszystkie pęknięcia w ścianach należy wypełnić szpachlą; powinniśmy także uzupełnić ubytki w fugach.
Alternatywą dla naturalnych preparatów odstraszających rybiki cukrowe mogą być środki chemiczne i dostępne w sklepach pułapki oraz lepy na te szkodniki.
Naturalni wrogowie rybików cukrowych
Naturalnym wrogiem rybików cukrowych są pająki oraz koty. Pająki m.in. kątniki skutecznie redukują populację tych owadów, a koty uwielbiają polowanie nie tylko na rybiki cukrowe, ale także inne owady biegające.
Czytaj też:
Szkodniki w domu – dowiedz się, po czym poznać danego szkodnika i jak się go pozbyć