Temat: Chemioterapia

Chemioterapia

Kobieta w trakcie chemioterapii
Kobieta w trakcie chemioterapii / Źródło: Fotolia / prudkov
Nazywana w skrócie „chemią”, chemioterapia jest to sposób leczenia raka, który wykorzystuje leki do zabijania komórek rakowych. Chemioterapia celuje w komórki, które szybko rosną i dzielą się, podobnie jak komórki rakowe.

Chemioterapia to agresywna forma leczenia, której celem jest niszczenie szybko rosnących komórek organizmu. Zwykle stosuje się ją w leczeniu raka, ponieważ komórki rakowe rosną i dzielą się szybciej niż inne komórki. Uważa się, że jest leczeniem ogólnoustrojowym, co oznacza, że wpływa na cały organizm. Chociaż udowodniono, że chemioterapia skutecznie atakuje komórki rakowe, może powodować poważne skutki uboczne, które mogą poważnie wpłynąć na jakość życia. Chemioterapia jest często stosowana w połączeniu z innymi terapiami, takimi jak chirurgia, radioterapia lub terapia hormonalna. Lekarz specjalizujący się w leczeniu raka to onkolog.

Po co stosuje się chemioterapię?

  • Leczenie: W niektórych przypadkach leczenie może zniszczyć komórki rakowe do tego stopnia, że lekarz nie może ich już wykryć w organizmie.
  • Kontrola: w niektórych przypadkach może tylko powstrzymać rozprzestrzenianie się raka na inne części ciała lub spowolnić wzrost guzów nowotworowych.
  • Łagodzenie objawów: w niektórych przypadkach chemioterapia nie może wyleczyć ani kontrolować rozprzestrzeniania się raka i jest po prostu stosowana do zmniejszania guzów, które powodują ból lub ucisk. Te guzy często odrastają.

Wybór leczenia zależy od rodzaju raka i jego stadium. Chemioterapia może być także stosowana w celu:

  • Zmniejszenia guza przed radioterapią lub operacją – nazywana chemioterapią neoadiuwantową
  • Zniszczenia wszelkich pozostałych komórek rakowych po operacji lub radioterapii – zwana chemioterapią uzupełniającą
  • Zwiększenia skuteczności innych terapii (biologicznych lub radiacyjnych)
  • Zniszczenia komórek rakowych, które powracają lub rozprzestrzeniają się na inne części ciała

Jak podaje się chemioterapię?

  • Wstrzyknięcie: Leki są podawane bezpośrednio do mięśnia biodra, uda, lub w tłustą część ramienia, nogi lub żołądka, tuż pod skórą.
  • Dotętnicze (IA): Leki trafiają bezpośrednio do tętnicy, która karmi raka, przez igłę lub miękką, cienką rurkę (cewnik).
  • Dootrzewnowe (IP): Leki są dostarczane do jamy otrzewnej, która zawiera narządy takie jak wątroba, jelita, żołądek i jajniki. Odbywa się to podczas operacji lub przez rurkę ze specjalnym portem, którą wprowadza lekarz.
  • Dooponowo (IT) chemioterapia: lek ten jest wtryskiwany do płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR), który znajduje się w obszarze otaczającym rdzeń kręgowy i mózg.
  • Dożylna (IV): Chemioterapia jest podawana bezpośrednio do żyły.
  • Miejscowo: wcierać leki w krem w skórę.
  • Doustnie: połykasz tabletkę lub płyn zawierający leki.

Skutki uboczne chemioterapii

Chemioterapia ma na celu zabijanie komórek, które szybko się dzielą. Jednak w organizmie nie tylko komórki rakowe dzielą się szybko. Ma to więc negatywny wpływ na komórki w następujących obszarach: krew, włosy, skóra, wyściółka przewodu pokarmowego.

Z tego powodu skutki uboczne chemioterapii to:

  • łatwe powstawanie siniaków i nadmierne krwawienie
  • biegunka
  • suchość w ustach
  • owrzodzenia jamy ustnej
  • zmęczenie
  • gorączka
  • wypadanie włosów
  • utrata apetytu
  • nudności
  • wymioty
  • utrata masy ciała
  • ból spowodowany uszkodzeniem nerwów
  • infekcje
  • niedokrwistość
  • zaparcia
  • obrzęk limfatyczny
  • problemy z pamięcią
  • problemy z koncentracją
  • zmiany skórne
  • zmiany paznokci
  • bezsenność
  • zmiany seksualne
  • zmiany płodności

Lekarz onkolog może pomóc w radzeniu sobie z tymi skutkami ubocznymi za pomocą leków, wskazówek dotyczących stylu życia i odżywiania. Większość skutków ubocznych chemioterapii ustępuje po zakończeniu leczenia. W zależności od zastosowanej chemioterapii istnieje ryzyko długotrwałych efektów, które mogą pojawić się nawet lata po zabiegu. Skutki te mogą obejmować: uszkodzenie serca, uszkodzenie nerki, uszkodzenie płuc, nerwowość, uszkodzenie narządów rozrodczych.

Powiązane teksty