Nadzieja w tabletce, czyli ranking nowych superleków

Nadzieja w tabletce, czyli ranking nowych superleków

Tabletka, zdj. ilustracyjne
Tabletka, zdj. ilustracyjne Źródło: Wprost
Od terapii genowej do niebieskiej tabletki dla kobiet: czy te leki zmienią medycynę?

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) w 2019 r. zarejestrowała 48 całkowicie nowych leków, m.in. w leczeniu nowotworów, schizofrenii, padaczki, chorób zapalnych jelit, choroby Parkinsona, gruźlicy, migreny, bezsenności, trądziku i wielu chorób rzadkich, jak mukowiscydoza, dystrofia mięśniowa Duchenne’a czy narkolepsja.

Rejestracja nowego leku oznacza, że przez wiele lat był sprawdzany w badaniach klinicznych, podczas których weryfikowano bezpieczeństwo i skuteczność. Jednak wartość terapii często można ocenić dopiero po latach. Czy któryś z tych leków dołączy do dziesiątki terapii, które na trwałe zmieniły medycynę?

Z prof. Krzysztofem J. Filipiakiem, farmakologiem klinicznym, kardiologiem i hipertensjologiem z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, ułożyliśmy subiektywny ranking najbardziej obiecujących leków, które stwarzają nadzieję na przyszłość.

Prof. Krzysztof Filipiak, farmakolog kliniczny, kardiolog, hipertensjolog, I Katedra i Klinika Kardiologii WUM

1. Terapia genowa SMA (rdzeniowy zanik mięśni)

Numer 1 na liście – przede wszystkim za kolejny przełom w chorobie, w której do niedawna nie było żadnej nadziei. Jedno podanie terapii ma szansę wyleczyć u dużej części niemowląt chorobę, która dotąd była wyrokiem. W SMA z powodu mutacji genetycznej brakuje jednego z białek, które jest niezbędne do funkcjonowania komórek nerwowych odpowiedzialnych za pracę mięśni. Chory stopniowo traci ich sprawność. W najcięższym podtypie 1 choroba ujawnia się już w pierwszych miesiącach życia. Nieleczone dziecko nigdy nie usiądzie, nie wstanie. Stopniowo słabną wszystkie mięśnie, także oddechowe.

W Polsce od roku jest refundowany pierwszy lek w SMA – nusinersen – który był przełomem dla wszystkich chorych, bez względu na stopień zaawansowania choroby. W 2019 r. FDA zarejestrowała kolejną terapię genową dla tej choroby: AVXS-101. W odróżnieniu od nusinersenu, który podaje się co trzy miesiące, nową terapię podaje się tylko raz, choć nie u wszystkich będzie tak samo skuteczna. Terapia jest najdroższym lekiem świata: wyceniono ją na 2,12 mln dolarów. Z powodu nacisków rodzin chorych dzieci producent ogłosił, że w ramach globalnego programu dostępu będzie nieodpłatnie przekazywać lek 100 dzieciom z krajów, w których terapia nie jest zarejestrowana. Warunkiem jest spełnienie obowiązujących w USA kryteriów (dzieci do dwóch lat, z potwierdzonym genetycznie SMA). Dzieci będą losowane spośród zgłoszonych przez lekarzy.

2.Lek na jelita, nadciśnienie i serce

Tenapanor ma szansę stać się liderem pod względem innowacyjności i uniwersalności mechanizmu działania. Lek jest już zarejestrowany dla osób z zespołem jelita drażliwego: dzięki zatrzymywaniu jonów sodu w jelicie reguluje cykl wypróżnień. – Jeżeli miałbym wskazać potencjalnie najciekawszy lek, który FDA zarejestrowała w 2019 r., to właśnie ten – mówi prof. Filipiak. To pierwsza zarejestrowana substancja hamująca specyfi czny transporter sodowo-protonowy. Skutkiem ubocznym jego hamowania jest zmniejszenie stężenia fosforanów we krwi, co jest ważne u osób z przewlekłą chorobą nerek, w tym dializowanych. Lek obniża zawartość sodu w komórkach naczyń krwionośnych i serca, może więc okazać się skuteczny w nadciśnieniu tętniczym oraz niewydolności serca. Leki stosowane w jednej chorobie czasem nieoczekiwanie okazują się skuteczne w innych schorzeniach. Tak stało się w przypadku fl ozyn, zarejestrowanych początkowo w cukrzycy; pod koniec 2019 r. FDA zarejestrowała jeden z leków tej grupy również w niewydolności serca. Tak samo może stać się również z nowym lekiem »gastrologicznym«, który może okazać się skuteczny w nadciśnieniu i niewydolności serca – dodaje.

3.Stymulacja kościotworzenia w osteoporozie

Nowa terapia w osteoporozie, zwanej czasem cichym złodziejem kości, stymuluje wzrost masy kostnej (w leczeniu tej choroby stosuje się przede wszystkim terapie powodujące zmniejszenie jej ubytku). Romosozumab (tak nazywa się substancja czynna nowego leku) stymuluje kościotworzenie. Mechanizm jego działania polega na hamowaniu sklerostyny, czyli białka wydzielanego przez komórki kostne (osteocyty), hamującego proces kościotworzenia. Lek otrzymał w październiku 2019 r. pozytywną opinię Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP), która wydaje opinie dla Europejskiej Agencji Leków, zapewne więc niedługo zostanie zarejestrowany w Europie. Na leczeniu nim mogą skorzystać osoby, które mimo prawidłowego leczenia osteoporozy doznają kolejnych złamań lub są nimi poważnie zagrożone, gdyż ich masa kostna nadal się zmniejsza. – W badaniach okazało się, że kobiety, które przez dwa lata stosowały romosozumab, miały prawie o połowę mniej złamań kręgosłupa niż przyjmujące tradycyjnie stosowane w osteoporozie bisfosfoniany. Co ciekawe, ta sama cząsteczka jest badana w stomatologii i implantologii, więc być może doczekamy się nowych sposobów leczenia w stomatologii – mówi prof. Filipiak. Lek przyjmuje się w formie zastrzyku dwa razy w miesiącu.

4.Terapia nadziei dla chorych na szpiczaka

Szpiczak to trzeci pod względem częstości występowania nowotwór krwi. Są już dobre sposoby jego leczenia, jednak choroba często „umyka” stosowanym terapiom. Szansą dla pacjentów, u których szpiczak ma złe rokowanie, jest selineksor. – Został zarejestrowany do stosowania tzw. szpiczaku pięcioopornym [opornym na pięć wcześniej zastosowanych u danego pacjenta metod leczenia – red.]. Jest to inhibitor eksportyny 1, czyli białka odpowiedzialnego za uwalnianie do cytoplazmy związków niezbędnych do podziału komórki. W następstwie komórka nowotworowa nie może się podzielić i umiera. Medycyna dotychczas nie dysponowała żadnym lekiem wykorzystującym taki mechanizm działania – mówi prof. Wiesław Jędrzejczak, hematolog, wieloletni konsultant w dziedzinie hematologii.

Prof. Wiesław W. Jędrzejczak, wieloletni krajowy konsultant krajowy w dziedzinie hematologii:

Spośród 48 zarejestrowanych przez FDA leków w 2019 r. 20 to leki „pierwsze w swojej klasie” o nowym mechanizmie działania, do tej pory niewykorzystywanym. 21 nowych leków jest przeznaczonych do stosowania w chorobach rzadkich, w których dotychczas nie było skutecznego leczenia – mówi Prof. Wiesław Jędrzejczak, wieloletni krajowy konsultant krajowy w dziedzinie hematologii.

5.Doustny lek w rozsianym raku pęcherza moczowego

W onkologii nowe leki albo pobudzają do działania układ odpornościowy, albo są nakierowane na określoną mutację genetyczną obecną w nowotworze. W 2019 r. FDA zarejestrowała kilka takich terapii. Lekiem budzącym nadzieję jest erdafi tinib. Zarejestrowano go w miejscowo zaawansowanym lub przerzutowym raku pęcherza moczowego. – To lek doustny, którego skuteczność jest też badana w raku płuca, przełyku, żołądka, dróg żółciowych. FDA nadała mu status terapii przełomowej – tłumaczy prof. Filipiak.

6.Terapia przeciw bezsenności

W krajach wysoko rozwiniętych z bezsennością zmaga się nawet 35 proc. dorosłych. Ponieważ problem nasila się wraz z wiekiem, a nasze społeczeństwo się starzeje, liczba osób z bezsennością będzie rosła. Najczęściej stosowane leki (benzodiazepiny) mają liczne działania niepożądane: powodują uzależnienie, zaburzenia poznawcze, uczucie zmęczenia i przytępienia następnego dnia po przyjęciu tabletki. Nowocześniejsze leki (cyklopirole) też nie są pozbawione działań ubocznych, zwłaszcza przy dłuższym stosowaniu. Stąd poszukiwania terapii, która działa szybko, nie zaburza rytmu snu i nie powoduje uzależnienia. Mechanizm działania lemboreksantu zarejestrowanego w 2019 r. polega na tłumieniu sygnałów odpowiedzialnych za czuwanie. W dużych badaniach klinicznych okazał się skuteczniejszy i bezpieczniejszy niż wcześniej stosowane terapie. Nie powodował uzależnienia i nie wpływał na funkcje poznawcze. To szansa dla wielu osób na co dzień zmagających się z bezsennością.

7. Przerwanie napadu migreny

Ten lek również ma szansę pomóc wielu chorym, gdyż migreny ma co piąta dorosła osoba. U niektórych ból głowy trwa nawet 72 godziny i nie daje się go opanować. Nowy lek zawierający substancję czynną ubrogepant jest przeznaczony do leczenia napadu bólowego. Działa na receptor związany z genem odpowiedzialnym za patogenezę migreny. W badaniach klinicznych przerywał on napad migreny u ok. 20 proc. pacjentów po dwóch godzinach, a najbardziej skuteczny był trzy-osiem godzin po przyjęciu. Jest bezpieczny pod względem kardiologicznym i wydaje się kolejną szansą bezpiecznego leczenia dla osób, u których inne terapie nie działają.

8.Nadzieja dla osób z narkolepsją

Nazwa choroby wywodzi się z greckich słów: narke („odrętwienie”, „kurcz”) i lepsis („napad”). Osoby z narkolepsją w ciągu dnia odczuwają nieodpartą senność, mogą mieć „automatyczne zachowania”, wykonują pewne czynności w stanie częściowego uśpienia. Niektórym zdarza się nagła utrata kontroli nad mięśniami (katapleksja). Nie we wszystkich przypadkach tej choroby dotychczasowe leczenie było skuteczne. Lek zarejestrowany przez FDA (solriamfetol) niweluje uczucie zmęczenia i zmniejsza senność. W listopadzie 2019 r. CHMP wydał dla niego pozytywną opinię – w narkolepsji oraz w przypadku nieskuteczności leczenia obturacyjnego bezdechu sennego. Prawdopodobnie niedługo zostanie zarejestrowany w Europie.

9.Koń trojański w chłoniaku

Najczęściej występującym chłoniakiem (nowotworem układu chłonnego) jest chłoniak rozlany z dużych komórek B. W jego leczeniu zarejestrowano w 2019 r. bardzo ciekawy lek, który można przyrównać do konia trojańskiego. – Polatuzumab wedotyny jest połączeniem przeciwciała monoklonalnego anty-CD79b i cytostatyku (wedotyny). Przeciwciało rozpoznaje cząsteczkę CD79b, która znajduje się na powierzchni komórek chłoniaka. Lek trafi a do ich wnętrza, gdzie przeciwciało jest trawione przez enzymy, a uwalniana jest wedotyna, która zabija komórkę nowotworową. W Polsce jest już refundowany podobny lek: brentuksymab wedotyny, skuteczny w chłoniaku Hodgkina – wyjaśnia prof. Jędrzejczak.

10. Niebieska tabletka dla kobiet

Po sukcesie niebieskiej tabletki u mężczyzn producenci intensywnie poszukują jej odpowiednika dla kobiet. – Leki przeciwdepresyjne przestrajają chemię mózgu, a całkowicie przypadkowo okazało się, że jeden z nich (flibanseryna) powoduje efekt zwiększenia libido u kobiet. Okrzyknięto go „niebieską tabletką dla kobiet” i sprzedawano w formie różowej tabletki. FDA organizowała nawet kampanie edukujące pacjentów przypominające, że niebieska tabletka dla mężczyzn działa już po pół godzinie, natomiast lek przeciwdepresyjny, żeby miał takie efekty, musi być przyjmowany co najmniej 3-4 tygodnie – mówi prof. Krzysztof J. Filipiak. Ten lek nie okazał się jednak sprzedażowym hitem m.in. z powodu działań niepożądanych (częste zawroty głowy), konieczności ciągłego przyjmowania oraz zakazu picia alkoholu (podobnie jak przy innych lekach przeciwdepresyjnych). Nowy lek zarejestrowany w 2019 r. przez FDA (bremelanotyd) jest podawany w zastrzyku podskórnym. Można go stosować do ośmiu razy w miesiącu na 45 minut przed stosunkiem. – Ciekawa jest historia tego leku: pochodne melanotropiny były używane jako środki barwiące skórę w przemyśle kosmetycznym. Przypadkowo okazało się, że wywołują u szczurów długotrwałą erekcję. Od 2007 r. trwały próby z cząsteczką podawaną donosowo, powodowała jednak duże skoki ciśnienia tętniczego; później rozpoczęto próby z terapią we wstrzyknięciu, która okazała się bezpieczniejsza. Nie wiadomo jednak, czy lek zostanie zaakceptowany przez kobiety ze względu na działania niepożądane: wzrost ciśnienia tętniczego, nudności, bóle głowy, hiperpigmentację warg i piersi – mówi prof. Filipiak.

Artykuł został opublikowany w 6/2020 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 6/2020 (1922)

  • Prezydent na start2 lut 2020, 20:00Rusza prezydencka kampania wyborcza, dlatego tygodnik „Wprost” publikuje wywiad z urzędującą głową państwa Andrzejem Dudą.3
  • Niedyskrecje parlamentarne2 lut 2020, 20:00Małgorzata Kidawa-Błońska, kandydatka na prezydenta Koalicji Obywatelskiej, podobno nie lubi feminatywów. Panią polityk tak bardzo drażni używanie żeńskich wariantów nazw zawodów i stanowisk, że ostatnio była poirytowana nawet zaproszeniem, jakie...6
  • 7 dni dookoła świata2 lut 2020, 20:00USA Wirus sprzyja Ameryce Koronawirus może mieć pozytywny wpływ na amerykańską gospodarkę. Tak uważa sekretarz handlu USA Wilbur Ross, twierdząc, że powszechny strach przed epidemią przyspieszy powrót miejsc pracy do Stanów Zjednoczonych....8
  • Obraz tygodnia2 lut 2020, 20:0010 tys. zł wpłacił na konto Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Ireneusz Bukrabo za możliwość zjedzenia kolacji w towarzystwie aktorki Julii Wieniawy. 39 dni – takie ferie – jak wyliczył „Super Express” – zaplanowali sobie posłowie. Od 14 lutego...11
  • Bycie sobą wymaga odwagi2 lut 2020, 20:00Aktualnie można panią oglądać w aż siedmiu tytułach na deskach Teatru Kwadrat, a teraz pojawia się ósmy: „Nie książka zdobi człowieka”. To współczesna komedia, mówiąca o świecie show-biznesu, celebrytów i gwiazd. Jedną z głównych myśli, jakie...12
  • Brudne ręce pana Tomka2 lut 2020, 20:00Agent Tomek oskarża szefów i przeprasza za prowokację. Czy jego zeznania zaszkodzą PiS?13
  • Borys Budka, czyli w Platformie bez zmian2 lut 2020, 20:00Borys Budka odmienia słowo „energia” przez wszystkie przypadki. Na razie jednak nic nie wskazuje, by nowy szef PO miał inny pomysł na walkę o władzę w Polsce niż bycie energicznym antypisem.20
  • Molestowanie względne2 lut 2020, 20:00Jerzy Owsiak: Niech pani spróbuje seksu. Poczuje pani motyle w brzuchu, poczuje pani rozluźnione plecy. Poczuje pani kwiat we włosach, a przez to w głowie też się może poukładać. Za takie słowa pod adresem Krystyny Pawłowicz warszawski sąd skazał...24
  • Zarządzanie strachem2 lut 2020, 20:00Strach przed nową zarazą z Chin znacznie wyprzedza realne zagrożenie chorobą. Jest za to użyteczny dla każdego, kto chciałby ograniczyć chińskie wpływy gospodarcze w świecie.26
  • To nie apokalipsa2 lut 2020, 20:00Nowy wirus jest nawet 10 razy mniej zabójczy niż SARS – mówi prof. Ali S. Khan, epidemiolog, ekspert WHO.29
  • Zabójcze wirusy2 lut 2020, 20:00Jest tylko kwestią czasu, kiedy koronawirus z Wuhanu znajdzie się w Polsce. Pytanie, czy będą to pojedyncze przypadki, jak groźne i czy nasz system będzie dobrze do tego przygotowany.30
  • Dziewczynka z odsetkami2 lut 2020, 20:0011-letnia Zuzia ma do spłacenia milion złotych długu. Dzieciństwo spędziła w sklepie przy opuszczonej hurtowni. Teraz wychowuje się z mamą na 20 mkw. Komornik zajął jej rentę po zmarłym tacie. Zuzia ma jedno marzenie – chciałaby mieć rower.32
  • Nie pracują, bo prasują2 lut 2020, 20:00O to, żeby Polki z małych miasteczek i wsi mogły pójść do pracy, muszą postarać się inni: państwo, pracodawcy, a przede wszystkim mężowie.36
  • Sprawy, które nie przeszkadzają2 lut 2020, 20:00Wiele ważnych i mądrych słów powiedziano podczas obchodów 75. rocznicy wyzwolenia obozu w Oświęcimiu.39
  • Wypisani z rodziny2 lut 2020, 20:00Wydaje się, że synem lub córką jest się na całe życie. A jednak bywają powody, dla których dorosłe dzieci mówią rodzicom: ja wysiadam.40
  • Po pierwsze przyjaciele2 lut 2020, 20:00Kilka lat temu umarł Tomasz, mój przyjaciel.43
  • Z biglem i bez kantów2 lut 2020, 20:00Kaletnik był już zawodem na wymarciu, ale zakochało się w nim kolejne pokolenie. Teraz powraca do życia, chociaż częściej jako hobby niż profesja.44
  • Hossa bessa2 lut 2020, 20:00Wirus paraliżuje biznes Pod koniec ubiegłego tygodnia Ikea ogłosiła, że zamyka ponad 30 swoich chińskich sklepów. To niemal połowa wszystkich punktów, które Szwedzi prowadzą w Państwie Środka. W obawie przez koronawirusem swoją działalność w...48
  • Opolskie Orły rozdane2 lut 2020, 20:00Gala Orłów Wprost jest jednym z najważniejszych wydarzeń organizowanych przed redakcję naszego tygodnika.50
  • Rolnik menedżerem2 lut 2020, 20:00Walka o rynek i lepsze ceny skupu, zmieniające się warunki pogodowe i problem sukcesji to tylko niektóre wyzwania, które stoją przed rolnictwem. Gospodarstwa rolne to często duże innowacyjne firmy.52
  • Odzyskają każdy dług2 lut 2020, 20:00Jesteśmy jednym z liderów wzrostu na rynku windykacji – mówi Marek Olszewski, który współtworzył m-Windykację, innowacyjne przedsiębiorstwo zajmujące się odzyskiwaniem należności.54
  • Hotel Ilan – tradycja i nowoczesność2 lut 2020, 20:00W zabytkowym gmachu Jeszywas Chachmej Lublin, dawnej największej oraz najbardziej prestiżowej szkole rabinackiej na świecie, mieści się hotel Ilan, który łączy tradycję żydowską z nowoczesnością.55
  • Szprychy zamachowe2 lut 2020, 20:00Dzisiaj jeździmy koleją po torach zbudowanych przez zaborców. To używany garnitur, który nosił ktoś inny. Centralny Port Komunikacyjny to garnitur uszyty na polską miarę u dobrego krawca – mówili uczestnicy debaty o CPK.56
  • Kolej na inwestycje2 lut 2020, 20:00Dzięki wielomiliardowym inwestycjom, największym w historii Grupy PKP, polska kolej przeżywa renesans – modernizowane są dworce, linie kolejowe, rośnie znaczenie przewozów towarowych.58
  • Miliony dla strażaków2 lut 2020, 20:00PKN ORLEN i Fundacja ORLEN przeznaczą kolejne 2 mln zł na wsparcie państwowych i ochotniczych straży pożarnych w całej Polsce. Wnioski o dofinansowanie można składać do 16 marca br.60
  • Know-how2 lut 2020, 20:00Avatar na kółkach Mercedes-Benz na targach CES 2020 w Las Vegas pokazał swój samochód przyszłości – Vision AVTR. Sam koncern swój koncept przedstawia jako połączenie człowieka, maszyny i natury, którego dotąd świat motoryzacji nie widział. Poza...62
  • Pochwała odwagi i Johnsona2 lut 2020, 20:00Kiedy pół roku temu Boris Johnson obejmował urząd brytyjskiego premiera, niemal cały świat sądził, iż jego misja jest beznadziejna.63
  • Polska się mną nie interesuje2 lut 2020, 20:00Tygodnikowi „Wprost” jako jedynemu udało się przeprowadzić wywiad z Jakubem Skrzypskim, więźniem politycznym odsiadującym wyrok siedmiu lat więzienia w Indonezji. Rozmowę musieliśmy przeprowadzić w zakonspirowany sposób, za pośrednictwem adwokatów...64
  • Nadzieja w tabletce, czyli ranking nowych superleków2 lut 2020, 20:00Od terapii genowej do niebieskiej tabletki dla kobiet: czy te leki zmienią medycynę?70
  • Jedz i chudnij2 lut 2020, 20:00Jeśli 1 stycznia zaczęłaś się odchudzać, powinnaś już widzieć pierwsze efekty. Waga ani drgnęła, a może wręcz wzrosła? Czas zmienić taktykę.74
  • Śpiew rozpaczy2 lut 2020, 20:00Śpiew rozpaczy Nastoletnia Billie Eilish zgarnęła nagrody Grammy w najważniejszych kategoriach. Z jej problemami psychologicznymi, chropowatym wizerunkiem i mrocznymi, mamrotanymi piosenkami idealnie nadaje się na gwiazdę współczesnych czasów.76
  • Kobieta na zakręcie2 lut 2020, 20:00Danuta Stenka, jako dwubiegunowa Raniewska z „Wiśniowego sadu”, zbiera w Szwajcarii wspaniałe recenzje. Krytycy uważają, że przedstawienie Yany Ross jest jednym z dziesięciu najlepszych niemieckojęzycznych spektakli minionego roku.80
  • Wydarzenie2 lut 2020, 20:00Przełomy Licząca ponad 600 stronic książka „Paryż 1938” to – jak deklaruje autor – ostatnia część cyklu, w skład którego wchodzą jeszcze „Wiedeń 1913” i „Londyn 1967”. Ów autor to profesor z Polskiej Akademii Nauk, który interesuje się...83
  • Film2 lut 2020, 20:00Śmieszny Hitler Niegdyś Roberto Benigni skakał po krzesłach, aby odebrać Oscara za „obozową” komedię „Życie jest piękne”. Teraz sześć nominacji do nagród Akademii zdobył „Jojo Rabbit”. Taika Waititi portretuje chłopca z Hitlerjugend. Chuderlawy,...84
  • Muzyka2 lut 2020, 20:00Małe tęsknoty Julia Marcell to jedna z najbardziej niedocenionych i zarazem najzdolniejszych polskich artystek. Choć w przeszłości romansowała z popem („Manners”, „Tarantino”), z nową płytą artystka robi daleki krok w stronę sceny alternatywnej....85
  • Książka2 lut 2020, 20:00Kobiety w akcji W górach rozbija się awionetka, ginie pilot, a pasażerka ucieka z miejsca katastrofy. Dlaczego? Tego czytelnik dowiaduje się z rekonstrukcji jej przeszłości, która przeplata się z opisami dramatycznej wędrówki przez góry. Drugim...86
  • Kalejdoskop2 lut 2020, 20:00Postmodernistyczna fantazja Liga Niezwykłych Dżentelmenów: Burza” ma być ostatnim dziełem Alana Moore’a, bodaj najwybitniejszego żyjącego scenarzysty komiksowego, który jakiś czas temu ogłosił przejście na emeryturę. To ukoronowanie długich lat...87
  • Jak ochrzciłem królewskie dziecko2 lut 2020, 20:00Muszę wam się przyznać, że dobijają mnie moje – delikatnie mówiąc – rojalistyczne sny. Zwykle zaczyna się tak, że nie da się już dłużej ukrywać tego, iż moja rodzina jest spokrewniona z angielską rodziną królewską. To, co było dotąd tajemnicą,...88
  • W poszukiwaniu zimy2 lut 2020, 20:00Białe kombinezony, narty all mountain, trasy w aplikacji oraz Gruzja, jak się okazuje, najmodniejszy kierunek wypraw narciarzy w tym roku. Oto zimowe trendy 2020.90
  • Śmierć Ciechowskiego podcięła mi skrzydła2 lut 2020, 20:00Oczami wyobraźni widziałem, jak tworzymy coś razem. Czułem, że straciłem kogoś wyjątkowego.93
  • Dzieciństwo we włoskim stylu2 lut 2020, 20:00Produkty z Włoch nie przypadkiem są uznawane za synonim luksusu i najwyższej jakości. Wyróżniają się interesującym wzornictwem i są produkowane ze starannie wyselekcjonowanych materiałów. Również wyroby dla dzieci.94
  • Król Migdał Pierwszy2 lut 2020, 20:00To karnawałowe ciasto ma być lekko wilgotne i chrupiące, a masa migdałowa lepka i uwodzicielsko słodka.96
  • 5 sposobów na... kiszone superfoods2 lut 2020, 20:00Moda na kiszonki trwa w najlepsze. I dobrze, bo próżno szukać przekąski zdrowszej, bogatszej w witaminę C, a także witaminy z grupy B, wapń, magnez i choćby błonnik pokarmowy. Co kisić?97
  • Zrób sobie… Budkę2 lut 2020, 20:00Stary szyld już nie nęci, a w karcie odgrzewane kotlety. Czy Borys Budka zrobi w Platformie kuchenne rewolucje?98