Dziecko może urodzić się zakażone kiłą. Na czym polega kiła wrodzona?

Kiła (syfilis) jest chorobą weneryczną. Najczęściej do zakażenia dochodzi poprzez kontakt płciowy, jednak znane są przypadki zakażeń przez uszkodzoną skórę i podczas zabiegów medycznych np. transfuzji krwi. Chorobę wywołują krętki blade, które należą do grupy bakterii gram-ujemnych.

Kiła wrodzona a kiła nabyta

Kiła zarówno w postaci nabytej, jak i wrodzonej nie jest obecnie często diagnozowaną chorobą. Ma to związek m.in. z większą świadomością zagrożeń, które związane są z uprawianiem seksu bez zabezpieczenia. W krajach wysoko rozwiniętych kiła diagnozowana jest sporadycznie, jednak choroba ta nie została całkowicie wyeliminowana.

Z kiłą wrodzoną mamy do czynienia wówczas, gdy do zakażenia dochodzi w okresie życia płodowego lub podczas porodu. Kiła nabyta jest chorobą, którą zakażamy się podczas stosunków płciowych lub inną drogą np. poprzez kontakt z krwią osoby zakażonej.

Kiła jest schorzeniem o podłożu bakteryjnym. Od momentu zakażenia do momentu wystąpienia pierwszych objawów może minąć od kilku do kilkudziesięciu dni. Czasami kiła ma utajoną postać, co powoduje, że osoba zakażona nie wie o tym, że jest chora. Zakażenie kiłą może zostać zwalczone samoistnie przez organizm lub wywołać poważne zmiany wielonarządowe, prowadząc do licznych powikłań. Leczenie kiły jest niezbędną koniecznością. W celu wykrycia choroby wykonywane są badania serologiczne. Rutynowo przeprowadza się je m.in. u kobiet ciężarnych oraz osób oddających krew. Kiła może mieć różną postać. Wyróżniamy kiłę wczesną oraz kiłę późną, co ma związek z tym, jak szybko od zakażenia pojawią się objawy choroby.

Objawy kiły wrodzonej

O zagrożeniu związanym z zakażeniem płodu kiłą kobieta, która pozostaje pod opieką ginekologa, dowiaduje się na etapie ciąży. Niegdyś sądzono, że zakażenie może przenieść się na płód dopiero w drugim trymestrze ciąży, jednak badania potwierdziły, że krętki blade mogą zaatakować płód znacznie wcześniej, prowadząc do poronienia. Kiła wrodzona może wiązać się z urodzeniem martwego dziecka oraz zwiększa ryzyko zgonu noworodka po porodzie. Po urodzeniu 60% noworodków nie ma żadnych symptomów choroby, jednak nie oznacza to, że nie uległy zakażeniu. Kiła może rozwijać się w ukryciu, a związane z nią objawy pojawiają się czasami nawet po kilku latach.

Wyróżniamy dwa rodzaje kiły wrodzonej. Kiła wrodzona wczesna ujawnia się u dzieci do 2. roku życia, jednak u większości małych pacjentów pierwsze objawy choroby pojawiają się przed ukończeniem 3. miesiąca życia. Kiła wrodzona późna jest diagnozowana u dzieci, które ukończyły 2. rok życia. Zakażenie krętkami bladymi prowadzi do rozwoju stanu zapalnego, który atakuje różne narządy i układy. U zakażonych kiłą noworodków bardzo często pojawia się wydzielina w przewodach nosowych, która wywołuje tzw. sapkę. Nie jest to objaw typowy jedynie dla zakażenia kiłą – sapka pojawia się również u zdrowych noworodków. Jednym z pierwszych objawów kiły wrodzonej jest plamisto-grudkowa wysypka na stopach i dłoniach. Zmiany skórne mogą mieć także postać pęcherzy oraz wywoływać silne złuszczanie się naskórka.

Typowym dla kiły zmianom skórnym towarzyszy stopniowe pogarszanie się stanu zdrowia dziecka, u którego diagnozuje się m.in.:

• żółtaczkę,
• zaburzenia funkcji krwiotwórczych,
• zespół nerczycowy,
• zapalenie płuc,
• zapalenie trzustki,
• zapalenie mięśnia sercowego.

Zakażenie krętkami bladymi wywołuje również poważne zmiany w tkance kostnej i chrzęstnej, prowadzi do uszkodzenia wzroku i słuchu, a także zajęcia układu nerwowego. Wraz z postępem choroby pojawiają się objawy typowe dla późnej postaci kiły wrodzonej. Diagnozowana jest ona u dzieci, które ukończyły 2 lata i objawia się m.in.:

• uogólnionymi zmianami kostno-stawowymi,
• charakterystycznym kształtem czaszki (uwypuklone, wydatne czoło),
• zmianą kształtu zębów oraz zaburzeniami procesu ich szkliwienia,
• porażeniem kończyn,
• napadami drgawek,
• zaburzeniem rozwoju.

Podsumowując, kiła wrodzona to choroba weneryczna, którą dziecko zaraża się od chorej matki. Do zakażenia może dojść w czasie trwania ciąży oraz podczas porodu. Znacznie częściej kiłą zakażają swoje dzieci matki, u których choroba dopiero się rozwija. Zakażenie krętkami bladymi prowadzi do rozwoju stanów zapalnych w różnych narządach i układach, co skutkuje poważnym zagrożeniem dla życia dziecka na etapie płodowym oraz po narodzinach.