Oto najzdrowsza zalecana liczba porcji owoców i warzyw w ciągu dnia. Czy naukowcy się mylili?

Oto najzdrowsza zalecana liczba porcji owoców i warzyw w ciągu dnia. Czy naukowcy się mylili?

Dodano: 
Owoce i warzywa
Owoce i warzywa Źródło: Pixabay / Engin_Akyurt
Czy 5 to liczba przynosząca szczęście każdemu człowiekowi? W dziedzinie żywienia – na pewno. Pięć to twoja nowa szczęśliwa liczba. Właśnie tyle porcji owoców i warzyw musisz jeść każdego dnia, aby żyć jak najdłużej. Tak wynika z nowego badania opublikowanego przez American Heart Association (AHA), które przeanalizowało dane dotyczące prawie 2 milionów dorosłych na całym świecie.

Badanie wykazało, że dwie z tych pięciu porcji powinny składać się z owoców, a pozostałe trzy – z warzyw.

– Suma ta prawdopodobnie zapewnia największe korzyści pod względem zapobiegania poważnym chorobom przewlekłym i jest względnie osiągalnym poziomem spożycia dla ogółu społeczeństwa – powiedział naczelny autor badaniadr Dong Wang, epidemiolog i dietetyk z Harvard Medical School oraz Brigham and Women's Hospital w Boston.

Występowały jednak różnice w korzyściach w zależności od danego owocu lub warzywa.

5 porcji? Tak, ale...

– Odkryliśmy również, że nie wszystkie owoce i warzywa zapewniają ten sam stopień korzyści, mimo że obecne zalecenia żywieniowe równo traktują wszystkie rodzaje owoców i warzyw, w tym warzywa skrobiowe, soki owocowe i ziemniaki – powiedział Wang.

Na przykład groszek, kukurydza, ziemniaki i inne warzywa zawierające skrobię nie wiązały się ze zmniejszonym ryzykiem śmierci lub określonej choroby przewlekłej.

Zielone warzywa liściaste bogate w beta karoten i witaminę C, takie jak szpinak, zielona sałata liściasta i jarmuż, a także marchewka, przyniosły opisywane korzyści.

W kategorii owoców, owoce zawierające beta karoten i witaminę C, takie jak wszelkiego rodzaju jagody i owoce cytrusowe, również pomogły zmniejszyć ryzyko śmierci i chorób przewlekłych. Jednak sok owocowy nie dał tak dobrych rezultatów. Wcześniejsze badania wykazały, że to błonnik w całych owocach jest kluczem do wszelkich korzyści.

Promocja warzyw i owoców nowym zaleceniem dla lekarzy?

Dowody opisane w badaniu powinny przekonać lekarzy do promowania spożywania większej ilości owoców i warzyw jako kluczowej strategii żywieniowej, a ludzi do życia zgodnie z tym zaleceniem. Pisali o tym dr Naveed Sattar i dr Nita Forouhi w towarzyszącym artykule wstępnym. Sattar jest profesorem w Institute of Cardiovascular and Medical Sciences na Uniwersytecie w Glasgow; Forouhi kieruje programem epidemiologii żywieniowej w jednostce MRC Epidemiology Unit na Uniwersytecie Cambridge. Specjaliści nie byli zaangażowani w to badanie.

Przebieg badania

Badanie opisane w czasopiśmie AHA Circulation, było obszerne i składało się z dwóch części. Pierwszą była analiza danych z badania zdrowia pielęgniarek i badania uzupełniającego pracowników służby zdrowia, które obejmowało ponad 100 000 amerykańskich mężczyzn i kobiet przez okres do 30 lat. Wszyscy uczestnicy na początku wypełnili kwestionariusz dotyczący nawyków żywieniowych. Kwestionariusze te były aktualizowane co dwa do czterech lat. Informacje te zostały następnie porównane z zapisami dotyczącymi zdrowia i zgonów zebranymi podczas badań długoterminowych.

Druga część badania była metaanalizą zbiorczych danych z 26 badań obejmujących prawie 2 miliony uczestników z 29 krajów i terytoriów w Azji, Afryce, Australii, Europie oraz Ameryce Północnej i Południowej. W badaniach tych porównano również zgłaszane przez samych siebie spożycie owoców i warzyw ze wskaźnikami śmiertelności.

Osoby, które spożywały pięć porcji owoców i warzyw dziennie, miały o 13 proc. mniejsze ryzyko śmierci z jakiejkolwiek przyczyny niż osoby, które zjadały tylko dwie porcje owoców i warzyw dziennie.

Spożywanie pięciu porcji wiązało się również z 12-proc. niższym ryzykiem zgonu z powodu chorób układu krążenia, w tym chorób serca i udaru.

Badanie wykazało, że mieli również o 10 proc. mniejsze ryzyko zgonu z powodu raka i 35 proc. niższe ryzyko zgonu z powodu chorób układu oddechowego, takich jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) niż osoby, które jadły tylko dwie porcje.

Tylko pięć porcji?

Badanie nie wykazało żadnej korzyści w przedłużaniu życia poprzez spożywanie więcej niż pięciu porcji owoców i warzyw dziennie, co jest sprzeczne z wcześniejszymi badaniami zarówno na zwierzętach, jak i na ludziach.

Inne badanie (z 2017 roku) wykazało znaczące zmniejszenie ryzyka zawału serca, udaru mózgu, raka i przedwczesnej śmierci poprzez spożywanie 10 porcji owoców i warzyw każdego dnia. Badania na zwierzętach wykazały znacznie słabszą odpowiedź immunologiczną u zwierząt, które były karmione dwoma-trzema porcjami owoców i warzyw dziennie niż u zwierząt, które zjadały od pięciu do dziewięciu porcji dziennie.

– 8-9 porcji dziennie pozwoliło nam zaobserwować najlepszy wpływ na odporność – powiedział autor badania dr Simin Meydani, starszy naukowiec i kierownik zespołu immunologii żywieniowej w Centrum Badań nad Żywieniem Człowieka Uniwersytetu Tufts Jean Mayer USDA.

Meydani zwrócił uwagę na fakt, że nowe badanie opierało się na zgłaszanym przez uczestników spożyciu pokarmu, co liczy na zdolność uczestników do zapamiętywania i bycia prawdomównymi w zapisywaniu tego, co jedli, dlatego naukowcy będą musieli przeprowadzić randomizowaną, kontrolowaną próbę obejmującą wyniki choroby lub biomarkery zdrowia.

Czytaj też:
Chcesz coś przekąsić, ale boisz się, że zaszkodzi to twojej diecie? Oto 5 przekąsek, które możesz spożywać bez poczucia winy
Czytaj też:
Stresujesz się pandemią? Oto 7 witamin i suplementów, które pozwolą ci pozbyć się stresu
Czytaj też:
Pizza to nie zawsze tona tłuszczu i węglowodanów. Oto 5 przepisów na zdrową pizzę