COVID i polio na Ukrainie. Eksperci alarmują, że wojna to nie tylko przemoc militarna

Konflikt może utrudnić leczenie osobom cierpiącym na takie schorzenia jak cukrzyca lub nowotwór, a także może zwiększyć rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych, w tym COVID-19. Sprzyja temu gromadzenie się w schronach i masowa ucieczka z kraju.

COVID-19 i dwoje dzieci z porażeniem polio

Ukraina odchodzi od największego do tej pory skoku w przypadkach COVID-19 – jej średnia siedmiodniowa osiągnęła 10 lutego rekordowy poziom 37 408, a według zestawienia NBC News do 15 lutego zostało zaszczepione mniej niż 40 proc. populacji. Co więcej, od października Ukraina próbuje opanować epidemię polio. Zidentyfikowano dwoje dzieci z porażeniem polio, a 19 innych zostało zidentyfikowanych jako zarażone wirusem, ale nie doszło do paraliżu.

– Potwierdzenie drugiego przypadku paraliżu w styczniu 2022 roku jest dowodem na to, że wirus nadal krąży w kraju. Obecny kryzys na Ukrainie zwiększa ryzyko krajowego i międzynarodowego rozprzestrzeniania się wirusa – powiedział rzecznik Światowej Organizacji Zdrowia Tarik Jašarević.

Do 2020 roku około 87 procent populacji otrzymało pierwszą dawkę szczepionki przeciwko polio, powiedział Jašarević. 1 lutegoUkraina rozpoczęła kampanię szczepień skierowaną do dzieci poniżej 6 roku życia, które nie dostały szczepionki przeciwko polio. – Niezbędne jest, aby kampania nadal zapewniała ochronę pozostałych ponad 100 000 dzieci – powiedział Jašarević.

Dr Timothy Erickson, lekarz w Brigham and Women's Hospital oraz wykładowca w Harvard Humanitarian Initiative, powiedział, że istnieje obawa, że liczba przypadków polio wzrośnie. – W przypadku konfliktów jest całkiem oczywiste, że przypadki polio nie tylko wzrastają, ale pojawiają się ponownie w krajach, w których kiedyś uważano, że zostały zlikwidowane – powiedział.

Poważne obawy o chorych na cukrzycę i raka na Ukrainie

Jednak w najbliższym czasie światowi eksperci ds. zdrowia martwią się nadchodzącymi przerwami w opiece nad osobami na Ukrainie cierpiącymi na choroby niezakaźne.

– Mówimy o wszystkim, o insulinie na cukrzycę, lekach nasercowych, ale także o niektórych poważniejszych i kosztowniejszych chorobach – leczeniu raka, dializie – powiedział Paul Spiegel, dyrektor John Hopkins Center for Humanitarian Health. Spiegel wyjaśnił, że takie zakłócenia mogą się zdarzyć, jeśli ludzie będą przemieszczać się w obrębie kraju lub z niego, lub jeśli na Ukrainę wpłynie niewystarczająca ilość leków albo szpitale zostaną zamknięte.

Globalni eksperci ds. Zdrowia oczekują, że obawy większości Ukraińców dotyczące COVID-19 zejdą na dalszy plan, bo potrzeba przetrwania we wczesnych dniach przemocy jest pilniejsza. To jednak oznacza, że prawdopodobnie transmisja wirusa wzrośnie. Zdaniem Sonny'ego Patela, lekarza zajmującego się zdrowiem publicznym i wizytującego naukowca w Harvard TH Chan School of Public Health, prawdopodobnie trudno będzie ocenić wzrost zachorowań na COVID-19 w czasie rzeczywistym. – Te liczby będą musiały być traktowane ostrożnie, rozumiejąc, że mogą one być zaniżone lub w ogóle niezgłoszone – powiedział Patel.

Jarno Habicht, przedstawiciel Światowej Organizacji Zdrowia na Ukrainie, powiedział w piątek, że „liczba przypadków jest bardzo wysoka i nadal jesteśmy w najtrudniejszych obecnie czasach COVID-19”. Zauważył jednak, że hospitalizacje i zgony są niższe niż w poprzednich falach. Najbardziej śmiertelny dzień pandemii na Ukrainie nadszedł w połowie listopada. Spiegel powiedział, że w przypadku osób, które w niedalekiej przyszłości zachorują na ciężki COVID, pojemność oddziałów intensywnej terapii może być ograniczona z powodu urazów spowodowanych walkami, a już istniejące niedobory tlenu w niektórych częściach kraju mogą się pogorszyć.

Nacisk na wsparcie psychologiczne dla Ukraińców

Dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus ogłosił w czwartek, że przeznaczył 3,5 miliona dolarów z funduszy ratunkowych na zakup i dostawę sprzętu medycznego na Ukrainę. W swoich uwagach Habicht zauważył, że w ostatnich latach Ukraina była uważana za gwiazdę w regionie pod względem postępów w reformach finansowania opieki zdrowotnej i podstawowej opieki zdrowotnej. Dodał, że jeszcze w zeszłym tygodniu WHO prowadziła rozmowy z władzami ukraińskimi na temat długoterminowej strategii ochrony zdrowia.

– Teraz nasze priorytety przesunęły się na opiekę pourazową, zapewniając dostęp do usług, ciągłość opieki, zdrowie psychiczne i wsparcie psychospołeczne, ale także posuwając się naprzód reformy – powiedział. Przewidywanie i reagowanie na skutki wojny na zdrowie psychiczne, takie jak zespół stresu pourazowego, będzie kluczowe, zgodzili się eksperci.