Refundacja leków w 2023 roku. Kto ma do niej prawo?

Refundacja leków to możliwość nabycia leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia oraz wyrobów medycznych po niższej cenie. W takiej sytuacji całość lub większość kwoty pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia. Z refundacji leków mogą skorzystać określone grupy pacjentów, m.in. osoby chorujące przewlekle, zasłużeni honorowi dawcy krwi czy seniorzy po 75. roku życia. Komu jeszcze przysługuje refundacja i co trzeba o niej wiedzieć?

Co podlega refundacji?

Refundacji podlegają:

• leki
• środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego
• wyroby medyczne (np. wózki inwalidzkie, protezy, aparaty słuchowe itp.)

Podstawa prawna refundacji leków

Refundację leków warunkują dwie ustawy:

• Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

Jaki lek można kupić taniej?

Z refundacji na dany lek można skorzystać tylko w sytuacji, gdy:

• znajduje się on na liście refundacyjnej Ministerstwa Zdrowia
• jest dopuszczony do obrotu
• jest dostępny na rynku
• jest oznaczony kodem identyfikacyjnym GTIN (Globalny Numer Jednostki Handlowej)

Jakie leki podlegają refundacji?

Refundacji podlegają:

• produkty lecznicze na receptę, które nie mają swoich odpowiedników dostępnych bez recepty
• produkty lecznicze, które mają odpowiednik bez recepty, ale trzeba je stosować przynajmniej 30 dni, by osiągnąć efekt terapeutyczny
• leki recepturowe
• leki sprowadzone z zagranicy w ramach importu docelowego
• środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego (np. preparaty stosowane w żywieniu niemowląt)

Czy zamienniki leków są refundowane?

W czasie realizacji recepty w aptece farmaceuta powinien poinformować pacjenta o możliwości zakupu tańszego zamiennika leku. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy występują te same wskazania do stosowania danego leku. Musi on mieć tę samą: nazwę międzynarodową, substancję czynną, dawkę i wskazanie terapeutyczne.

Komu przysługują leki refundowane?

Refundacja leków przysługuje wszystkim pacjentom, którzy posiadają ubezpieczenie zdrowotne. Realizowana jest na podstawie recepty wystawionej przez lekarza, potwierdzającej prawo pacjenta do zakupu leków po obniżonej cenie.

Jeszcze do niedawna, aby uzyskać receptę z prawem do refundacji, pacjenci musieli udać się do przychodni na wizytę do lekarza. Dziś można to zrobić również w formie teleporady, ale tylko w placówce, w której mamy kartę z historią choroby.

Komu należą się leki za darmo?

Darmowe leki przysługują seniorom, którzy ukończyli 75. rok życia i którzy mają ubezpieczenie zdrowotne. Bezpłatne leki przysługują im od dnia 75. urodzin. Oprócz tego prawo do bezpłatnych leków mają także:

• zasłużeni honorowi dawcy krwi
  
• zasłużeni dawcy przeszczepu
• inwalidzi wojenni

Refundacja przysługuje także osobom nieubezpieczonym, u których rozpoznano gruźlicę, kiłę lub rzeżączkę. Wynika to z polityki państwa.

Jak otrzymać refundację z NFZ?

Aby kupić lek refundowany, należy otrzymać odpowiednią receptę od lekarza, poświadczającą prawo pacjenta do zakupu leków po niższej cenie. Taką receptę trzeba zrealizować w aptece, która ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Jak kupić lek refundowany?

Aby skorzystać z refundacji leku, trzeba uzyskać receptę od lekarza. Na recepcie powinny znaleźć się następujące informacje:

• oznaczenie oddziału wojewódzkiego NFZ
• kod uprawnień dodatkowych
• poziom odpłatności za receptę
• numer identyfikujący receptę nadany przez NFZ

Receptę można zrealizować w aptece, która ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Jak sprawdzić, jaka jest odpłatność za zakup leku?

Na recepcie mogą znaleźć się następujące symbole:

• symbol P, co oznacza, że lek można kupić za najniższą opłatę wynikającą z wykazu
• symbol 30 procent, co oznacza, że lek można zakupić z 30-procentową odpłatnością
• symbol 50 procent, co oznacza, że lek można zakupić z 50-procentową odpłatnością
• symbol B, co oznacza, że lek otrzyma się bezpłatnie

Od czego zależy cena leku?

Cena leku jest uzależniona od wysokości limitu finansowania, czyli kwoty, jaką pokrywa Ministerstwo Zdrowia. Koszty takiego dofinansowania są uzależnione od tzw. grupy limitowej. Ministerstwo Zdrowia, tworząc wykazy leków refundowanych, dzieli leki pod kątem podobnego mechanizmu działania oraz skuteczności. Każda grupa leków otrzymuje maksymalny limit, za który płaci NFZ. Jeśli lek kosztuje więcej, pozostałą część kosztów pokrywa pacjent.

Wykaz leków refundowanych

Przy tworzeniu wykazu leków refundowanych Ministerstwo Zdrowia uwzględnia:

• wartość terapeutyczną leku,
• bezpieczeństwo jego stosowania,
• koszt terapii

Gdzie znajduje się wykaz leków refundowanych?

Listę refundacyjną można odnaleźć na stronie Ministerstwa Zdrowia. Lista aktualizowana jest co dwa miesiące, dzięki czemu MZ może dodawać do niej produkty innowacyjne, a także leki odtwórcze (generyczne), stanowiące zamienniki innowacyjnych leków, ale zawierające tę samą substancję czynną. Obecnie aktualne jest Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2022 r. w sprawie wykazu refundowanych leków.