Czy zanieczyszczenia powietrza prowadzą do utraty pamięci?
Wyniki najnowszego badania dotyczą odnowionego zainteresowania zapobieganiem chorobie Alzheimera poprzez zmniejszenie ryzyka, a także wskazanie potencjalnego mechanizmu choroby. Choroba Alzheimera jest częstą przyczyną śmierci. Obecnie nie ma na nią skutecznego lekarstwa.
„To pierwsze badanie, które naprawdę wykazało w modelu statystycznym, że zanieczyszczenie powietrza było związane ze zmianami w mózgu ludzi i że zmiany te były następnie związane ze spadkiem wydajności pamięci” – powiedział Andrew Petkus, profesor neurologii klinicznej w Keck School of Medicine w USC. „Mamy nadzieję, że dzięki lepszemu zrozumieniu podstawowych zmian mózgu spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza badacze będą w stanie opracować odpowiednie metody, aby pomóc osobom z lub zagrożonym pogorszeniem funkcji poznawczych”.
Szkodliwe cząsteczki w powietrzu
Drobne cząstki, zwane także cząstkami PM 2,5, mają około 1/30 szerokości ludzkiego włosa. Pochodzą ze spalin, dymu i pyłu, a ich niewielki rozmiar pozwala im pozostać w powietrzu przez długi czas, dostać się do budynków, łatwo je wdychać i przez to łatwo mogą dotrzeć do mózgu i kumulować się w nim. Zanieczyszczenie tymi drobnymi cząsteczkami wiąże się z astmą, chorobami sercowo-naczyniowymi, chorobami płuc i przedwczesną śmiercią.
Poprzednie badania sugerowały, że narażenie na drobne cząstki zwiększa ryzyko choroby Alzheimera i powiązanej demencji. Naukowcy nie wiedzą, czy PM 2.5 zmienia strukturę mózgu i przyspiesza spadek pamięci.
W tym badaniu naukowcy wykorzystali dane od 998 kobiet w wieku od 73 do 87 lat z dwóch badań mózgu wykonanych w odstępie pięciu lat. Odbyło się to w ramach Inicjatywy na rzecz zdrowia kobiet zapoczątkowanej przez National Institutes of Health w 1993 r. Zarejestrowano dane ponad 160 tys. kobiet, aby odpowiedzieć na pytania dotyczące chorób serca, raka i osteoporozy.
Wystąpił istotny związek
Skany mózgu zostały ocenione na podstawie ich podobieństwa do wzorców choroby Alzheimera przez odpowiednie urządzenie, które zostało „zaprogramowane” poprzez skany mózgu osób z chorobą Alzheimera. Naukowcy zebrali również informacje o miejscu zamieszkania 998 kobiet, a także dane środowiskowe z tych lokalizacji, aby oszacować ich narażenie na zanieczyszczenie drobnymi cząsteczkami.
Po połączeniu wszystkich tych informacji badacze mogli zobaczyć związek między większym narażeniem na zanieczyszczenia, zmianami mózgu i problemami z pamięcią – nawet po dostosowaniu w celu uwzględnienia różnic w dochodach, wykształceniu, rasie, regionie geograficznym, paleniu papierosów i w kwestii innych czynników.
„To badanie stanowi kolejny element układanki, jaką jest choroba Alzheimera. Identyfikuje ono niektóre zmiany w mózgu, które łączą zanieczyszczenie powietrza i osłabienie pamięci. Każde badanie przybliża nas o krok do unicestwienia epidemii choroby Alzheimera” – powiedział Petkus.