Zgorzel Fourniera – przyczyny, objawy, leczenie

Zgorzel to martwica tkanek, która diagnozowana jest u żywych organizmów. Jednym z rodzajów zgorzeli jest zgorzel Fourniera. Obejmuje ona krocze oraz zewnętrzne narządy płciowe, będąc następstwem m.in. bakteryjnych chorób układu moczowego oraz zakażeń okrężnicy i odbytnicy.

Co to jest zgorzel Fourniera?

Terminem „zgorzel” określa się martwicę tkanek, której przyczyną jest zakażenie bakteryjne. Zgorzel dotyczy jedynie żywych organizmów. Zmiany martwicze w przypadku zgorzeli Fourniera obejmują krocze oraz zewnętrzne narządy płciowe. Choroba rozpoczyna się nagle i ma ostry przebieg. Z tego względu kluczowe jest jej szybkie rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Zgorzel Fourniera nie jest często diagnozowaną chorobą. Rozwija się u mężczyzn, obejmując mosznę, prącie, krocze i brzuch. Czasami zmiany martwicze obejmują także tors, dochodząc aż do pach. Ten typ zgorzeli bezpośrednio zagraża zdrowiu i życiu, dlatego bardzo ważne jest wczesne zdiagnozowanie choroby oraz rozpoczęcie leczenia, zanim infekcja doprowadzi do posocznicy (sepsa) oraz związanej z nią niewydolności wielonarządowej.

Zgorzel Fourniera została po raz pierwszy opisana w 1883 roku. Jej nazwa wywodzi się od nazwiska specjalisty z zakresu wenerologii oraz dermatologii. Choroba ta atakuje przede wszystkim mężczyzn, których organizm jest osłabiony przez schorzenia przewlekłe m.in. cukrzycę. Czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania są także choroba alkoholowa, zakażenie wirusem HIV, nadwaga i otyłość, przewlekłe stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, niewydolność wątroby, nowotwory oraz narkomania.

Zgorzel Fourniera – przyczyny

Zmiany martwicze, w przypadku zgorzeli Fourniera, są najczęściej skutkiem zakażenia bakteriami, które wywołują infekcje skóry, układu moczowo-płciowego oraz okrężnicy i odbytnicy. W 50% przypadków zgorzel Fourniera ma związek z chorobami w obrębie cewki moczowej. Do zmian martwiczych może doprowadzić m.in. nieleczone zapalenie gruczołów opuszkowo-cewkowych oraz sprzyjające gromadzeniu się chorobotwórczych bakterii zwężenie cewki moczowej. Do innych przyczyn zgorzeli Fourniera zaliczamy m.in.:

• bakteryjne infekcje układu moczowego,
• ropień okołocewkowy,
• zapalenie uchyłków okrężnicy,
• guz odbytnicy,
• wrzody na mosznie i prąciu,
• ropne zapalenie gruczołów potowych.

Zgorzel Fourniera może być także powikłaniem zapalenia wyrostka robaczkowego. Ze względu na charakter choroby, rozwija się ona najczęściej u osób z obniżoną odpornością (zahamowanie aktywności limfocytów T) lub osłabionych chorobą oraz zaniedbujących leczenie infekcji o podłożu bakteryjnym.

Zgorzel Fourniera – objawy

Na zgorzel Fourniera wskazują zarówno miejscowe zmiany martwicze, jak i objawy ogólne. Choroba rozpoczyna się nagle i ma piorunujący przebieg. Do wczesnych objawów zgorzeli Fourniera zaliczamy m.in.

• wysoką gorączkę,
• dreszcze,
• obrzęk i zaczerwienienie zewnętrznych narządów płciowych,
• ogólne złe samopoczucie.

Objawy te mogą utrzymywać się od 2 do 7 dni. Wraz z postępem zakażenia, na mosznie oraz prąciu pojawiają się wypełnione ropną treścią pęcherze, które wskazują na postępujący stan zapalny powięzi oraz tkanek miękkich. Brak odpowiedniego postępowania medycznego może doprowadzić do oddzielenia się zainfekowanych tkanek.

Zgorzel Fourniera – leczenie

Leczenie zgorzeli Fourniera wymaga zastosowania antybiotyków oraz wykonania procedur medycznych, które umożliwiają usunięcie gromadzącej się w pęcherzach ropnej treści. W tym celu stosuje się m.in. drenaż, jednak nie zawsze pozwala on na uniknięcie zabiegów chirurgicznych. Uwzględniają one wycięcie zmian martwiczych w celu usunięcia źródła chorobotwórczych drobnoustrojów oraz ograniczenia postępu choroby.

Leczenie obejmuje także odpowiednio dobrane postępowanie medyczne w celu ustabilizowania parametrów życiowych pacjentów m.in. redukcję małopłytkowości oraz przywrócenie wydolności obciążonych narządów i układów.