Rak trzustki – podstawowe informacje
Objawy raka trzustki są zależne od stopnia zaawansowania choroby oraz umiejscowienia i wielkości guza. Prawdopodobieństwo wystąpienia tego nowotworu jest większe u osób chorych na cukrzycę lub przewlekłe nawracające zapalenie trzustki. Ryzyko rośnie u palaczy i ludzi otyłych. W grę wchodzą też czynniki genetyczne - 5-10% pacjentów chorych na raka trzustki ma w rodzinie krewnego pierwszego stopnia cierpiącego na ten sam nowotwór.
Nagły spadek apetytu
Jednym z pierwszych objawów raka trzustki jest nagły spadek apetytu. Chorzy czują pełność w żołądku po zjedzeniu nawet niewielkiej ilości pokarmu. Może też wystąpić brak trawienia tłustych pokarmów, który objawia się ciemnymi, mętnymi i często mocno cuchnącymi stolcami.
Ból brzucha i grzbietu
Kolejnym symptomem choroby jest ból grzbietu. Mogą go powodować zapalenie trzustki lub naciekanie przez guza splotu trzewnego i przestrzeni zaotrzewnowej. Dolegliwości są intensywne i promieniują aż do środkowej części grzbietu. Niekiedy towarzyszy im ból pleców. Pojawia się także bolesność w nadbrzuszu lub przestrzeni pod żebrami po prawej stronie.
Nudności i inne objawy ze strony przewodu pokarmowego
Do pierwszych objawów raka trzustki należą nudności i wymioty. Powoduje je naciekanie przez guz w okolicy odźwiernika żołądka, który łączy żołądek i dwunastnicę. W późniejszym okresie, przy zaawansowaniu choroby może zmienić się konsystencja stolca na tłuszczowy oraz częstotliwość wypróżniania. Czasami pojawia się też krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego, które jest wywoływane przez zakrzepicę żył układu wrotnego, naciekanie dwunastnicy lub żylaki przełyku.
Nietolerancja glukozy
Zaburzenia tolerancji glukozy, którym towarzyszą nieprzyjemne objawy ze strony żołądka i jelit to kolejny z symptomów mogących świadczyć o rozwijającym się raku trzustki. Nietolerancja glukozy jest jednym z zaburzeń towarzyszących cukrzycy – choroby, która zwiększa ryzyko nowotworu trzustki.
Żółtaczka
Żółtaczka pojawia się u chorych na raka trzustki, kiedy zmiany obejmując odcinek trzustkowy przewodu żółciowego wspólnego. Jest to kolejny sygnał od organizmu mogący świadczyć o rozwoju nowotworu.
Pęcherzyk żółciowy wyczuwalny w badaniu palpacyjnym
Jeśli w badaniu palpacyjnym lekarz wyczuje pęcherzyk żółciowy, należy rozpocząć diagnostykę w kierunku guza trzustki. Tzw. objawowi Courvoisiera nie towarzyszy stan zapalny dróg żółciowych ani pęcherzyka żółciowego. Ten ostatni jest wyczuwalny u 25% chorych na raka trzustki.
Objawy raka trzonu i ogonu trzustki
Rak trzonu i ogona trzustki są zazwyczaj wykrywane później niż guzy głowy trzustki. Ich objawy to opasujące bóle brzucha, zmniejszenie masy ciała i wyczuwalna masa w nadbrzuszu. W przeciwieństwie do guzów głowy trzustki, żółtaczka rzadko występuje. Wymioty są objawem pojawiającym się w późniejszym stadium choroby. Niektórzy chorzy cierpią na nietolerancję glukozy, cukrzycę bądź zapalenie żył powierzchniowych nóg.