Drżenie rąk – co może być przyczyną?

Wyróżniamy wiele rodzajów drżenia rąk, które mogą przebiegać także z drżeniem kończyn dolnych lub określonych partii ciała oraz innymi objawami. Rodzaj drżenia oraz sytuacje, w których się ono pojawia, jest cenną wskazówką diagnostyczną dla lekarza, a także przyczynia się do postawienia szybkiej diagnozy. Drżenie rąk zawsze powinno zaniepokoić i choć w zdecydowanej większości przypadku ma związek z zaburzeniami na tle emocjonalnym, to nigdy nie należy go bagatelizować.

Drżenie rąk – kiedy mamy z nim do czynienia?

Drżenie rąk może być jedynie nieznaczne i niemal niezauważalne dla otoczenia oraz utrudniać normalne funkcjonowanie. W przypadku, gdy jest związane ze stresem i naszą kondycją psychiczną, pojawia się w określonych, trudnych dla nas sytuacjach, m.in. podczas publicznych wystąpień, egzaminów, trudnych rozmów w pracy czy nagłych, traumatycznych przeżyć, np. gdy dowiadujemy się, że ktoś nam bliski miał wypadek lub jesteśmy świadkiem niecodziennego zdarzenia. Wówczas drżenie ma charakter chwilowy i szybko przemija, choć zwykle nawraca w konkretnej sytuacji. U osób z nerwicą lękową drżenie rąk może wywołać np. opuszczenie bezpiecznej przestrzeni domu, a nawet tak normalne sytuacje, jak odebranie listu czy rozmowa telefoniczna. W przypadku osób zdrowych najczęściej mamy do czynienia z fizjologicznym, nieznacznym drżeniem, które wzmacnia wspomniany powyżej stres; czasami wrażenie drżenia może być jedynie subiektywne, co można zaobserwować, kiedy wyciągniemy przed siebie rozprostowane dłonie – wówczas okazuje się, że pomimo uczucia rozedrgania nie zauważymy niepokojących objawów.

Rodzaje drżenia dzielimy na 4 grupy, czyli:

• drżenie spoczynkowe, które pojawia się w momencie, gdy nie wykonujemy żadnych ruchów,
  
• drżenie statyczne, które jest związane z przyjmowaniem określone pozycji np. podnoszenia rąk ku górze,
  
• drżenie zamiarowe, które pojawia się w momencie wykonywania konkretnego ruchu,
  
• drżenie złożone, które pojawia się we wszystkich opisanych powyżej przypadkach.

Drżenie rąk – przyczyny

1. Drżenie psychogenne

Drżenie psychogenne może dotyczyć zarówno samych dłoni, jak i całego ciała oraz określonych partii mięśniowych. Często obejmuje także kończyny dolne, utrudniając spokoje siedzenie i wymuszając częstą zmianę pozycji. U osób znerwicowanych możemy zauważyć charakterystyczne, ruchy kończyn, które mają maskować drżenie. W sytuacjach dużego stresu może ono nasilać się do tego stopnia, że trudno je opanować, a osoba, u której występuje, może trząść się, jak podczas silnych dreszczy. Drżenie dłoni na tle nerwowym mija po zastosowaniu odpowiedniego leczenia, które uwzględnia psychoterapię oraz (w razie konieczności) stosowanie odpowiednio dobranych leków. Charakterystycznym objawem drżenia psychogennego jest to, że nasila się ono podczas skupienia osoby chorej np. na wykonywaniu czynności, która ją stresuje.

2. Schorzenia neurologiczne

Wiele schorzeń neurologicznych może powodować drżenie rąk. Jednym z nich jest choroba Parkinsona, ale drżenie może pojawić się także w przypadku stwardnienia rozsianego (często jest pierwszym objawem tej choroby), guza mózgu, uszkodzenia móżdżku i innych schorzeń, które mają bezpośredni związek z mózgiem i układem nerwowym.

3. Zatrucie organizmu nikotyną, kofeiną, alkoholem i metalami ciężkimi

Zatruciu organizmu substancjami, które mają działanie toksyczne lub psychogenne także towarzyszy drżenie rąk. Dość często jest ono związane z przedawkowaniem kofeiny oraz nadużywaniem alkoholu. Drżenie może pojawić się także wskutek zatrucia np. ołowiem; bywa też skutkiem przyjmowania niektórych leków. W przypadku nikotyny i alkoholu drżenie pojawia się zarówno wskutek nadużywania tych substancji, jak i ich odstawienia. Co ciekawe, drżenie rąk może także powodować nadmierne spożycie cukru; pojawia się ono w momencie zmiany diety i rezygnacji ze „słodkich przyjemności”.

4. Zaburzenia hormonalne

Drżenie rąk może być jednym z pierwszych objawów zaburzeń w wydzielaniu hormonów. Powoduje je m.in. nadczynność przytarczyc i nadczynność tarczycy.

Co jeszcze może powodować drżenie rąk? Dość często przypadłość ta związana jest również z zaburzeniami metabolicznymi, odwodnieniem i zaburzeniami w gospodarce wodno-elektrolitowej, jak również z przemęczeniem i przetrenowaniem.