Frenemy. Na czym polega toksyczna przyjaźń i jak ją rozpoznać?

Frenemy to amerykańskie określenie relacji, które wbrew pozorom nie są zjawiskiem rzadkim. Toksyczna przyjaźń to sytuacja, w której jedna osoba celowo rani drugą, mimo że obie pozostają ze sobą w zażyłości i bliskich relacjach.

Podcinanie skrzydeł, obmawianie za plecami, dowartościowywanie się kosztem drugiej osoby to tylko niektóre zachowania, jakie cechują frenemy. Co trzeba wiedzieć o tym rodzaju relacji?

Czym jest frenemy?

Frenemy to określenie będące połączeniem słów „friend” (ang. przyjaciel) oraz „enemy” (ang. wróg). Oznacza relację, w której bliska osoba, o której sądzimy, że jest naszym przyjacielem, celowo nas rani, wyrządzając nam krzywdę taką, jakby była naszym wrogiem.

Ta sytuacja najczęściej wynika z niskiego poczucia wartości drugiej osoby. Gdy zaczyna nam się wieść lepiej niż przyjacielowi, ten odczuwa zazdrość i czuje się gorszy. Nie umie cieszyć się naszym sukcesem i nawet nie próbuje tego robić. Za wszelką cenę usiłuje pokazać, że nasz sukces nie ma znaczenia, wskazując na jego ciemne strony.

Sposób działania

Sytuacja nr 1. Udało ci się zmienić pracę i przejść pozytywnie rekrutację do dobrej firmy, która cieszy się poważaniem w środowisku. Co więcej, zdobyłaś stanowisko, o którym marzyłaś od dawna. Cieszysz się swoim sukcesem i wizją rozwoju, a twoja przyjaciółka... podcina ci skrzydła.

Nie dość, że nie podziela twojego entuzjazmu, to jeszcze wypowiada się lekceważąco o tym stanowisku, twierdzi, że nie ma przed nim przyszłości albo że słyszała o twojej nowej firmie różne złe opinie. Celowo sieje zamęt w twojej głowie, usiłując sprawić, że przestaniesz cieszyć się swoim sukcesem. Dlaczego to robi?

Sytuacja nr 2. Poszłaś na wymarzony kurs językowy, gdzie poznałaś fajnych ludzi. Spędzasz z nimi czas, cieszysz się, że uczysz si języka, rozwijasz i wkroczyłaś w nowe środowisko interesujących i kreatywnych ludzi. Jesteś szczęśliwa, bo w twoim życiu zaczęło dziać się coś ciekawego. A twoja przyjaciółka... zniechęca cię do działania, twierdząc, że w tym wieku i tak nie nauczysz się języka, że marnujesz pieniądze na coś, co nie przyniesie efektu, a ci wszyscy znajomi i tak nie traktują cię jak nikogo interesującego. Czujesz, jak balonik pęka, a ty jesteś bezwartościowa i w dodatku marnotrawisz pieniądze, których i tak nie masz zbyt wiele.

Co robić?

Choć frenemy potrafi mocno zranić i najczęściej pozostawia drugą osobę pokiereszowaną, warto uświadomić sobie, że taką relację należy przerwać. Frenemy rozpoznaje się po tym, że podobne zachowania powtarzają się regularnie i cyklicznie, nie są pojedynczym wybrykiem, który można by puścić w niepamięć.

Toksyczni przyjaciele najczęściej zachowują się tak, nie potrafią inaczej. Są niedowartościowani, mają kompleksy i niskie poczucie własnej wartości. Próbują się podbudować na naszej krzywdzie. Ich zachowania mogą być celowe lub nieświadome, natomiast jeśli nas ranią, nie powinniśmy ich tolerować.

W przypadku frenemy zwykle szczera rozmowa nie przyniesie efektu. Taka osoba odwróci sytuację i zrobi z siebie ofiarę, obrażając się, że podejrzewa się ją o złe intencje. Nie należy wtedy skupić się na niej, ale realnie zastanowić, co nam daje taka „przyjaźń”.

Czy musimy być workami treningowymi dla osób, które wyżywają na nas swoje smutki i kompleksy? Czy musimy zgadzać się na emocjonalny rollercoaster? Czy przyjaciel nie powinien stać za nami murem, wspierać nas i pomagać, nawet jeśli się z nami nie zgadza, zamiast szydzić z nas, intrygować, obmawiać za plecami?

Zakończenie takiej relacji nie jest łatwe, ale czasem jest to jedyne rozwiązanie, zwłaszcza, jeśli druga osoba nie widzi w sobie winy i nie czuje, jak wielką sprawia nam krzywdę.