Psychoterapia jako skuteczna pomoc na wiele problemów. Kto powinien z niej skorzystać?

Psychoterapia to planowane oraz ukierunkowane oddziaływanie na psychikę człowieka. Jego nadrzędnym celem jest zmniejszenie bądź całkowite wyeliminowanie cierpienia, którego źródłem są niewłaściwe zachowania lub przekonania jednostki. Należy jednak podkreślić, że zamiar ten nie zostaje ustalony „raz na zawsze”. Ulega zmianie wraz z postępem procesu terapeutycznego. Specjalista modyfikuje go, mając na uwadze aktualną sytuację pacjenta (stan psychiczny, możliwości oraz potrzeby danej osoby).

Dostępne rodzaje psychoterapii

Istnieje wiele różnych rodzajów psychoterapii. Jednym z najczęściej stosowanych kryteriów podziału wspomnianych form wsparcia jest podmiot oddziaływań, a dokładniej rzecz ujmując osoby, które korzystają z pomocy specjalisty. Na tej podstawie można wyróżnić psychoterapię:

• indywidualną – spotkania prowadzone w formule 1:1,
• grupową – w terapii uczestniczy zazwyczaj od 6 do 16 osób,
• rodzinną – w spotkaniach biorą udział członkowie danego systemu, rodzinnego (najczęściej rodzice i dzieci, ale niekiedy również dziadkowie lub dalsi krewni),
• małżeńską – terapia dotyczy par (także tych pozostających w luźnym, niesformalizowanym związku).

Rodzaj oddziaływań psychoterapeutycznych powinien być dostosowany do problemu, z jakim zmaga się konkretny pacjent. Każda z przywołanych form wsparcia pomaga osiągnąć nieco inny cel.

Komu może pomóc psychoterapia?

Z psychoterapii może skorzystać każdy – poczynając od dzieci, poprzez młodzież, ludzi w średnim wieku a na osobach w podeszłym wieku kończąc. Opisywana forma wsparcia jest zalecana w wielu przypadkach. Kiedy warto zgłosić się po pomoc do psychoterapeuty? Sięgnij po nią, gdy nie radzisz sobie z kontrolowaniem emocji lub adaptacją do nowej sytuacji związanej na przykład z rozpadem rodziny, śmiercią bliskiej osoby, utratą pracy czy nagłą chorobą.

Masz za sobą traumatyczne doświadczenia, które nie pozwalają o sobie zapomnieć? Nie potrafisz dojść do porozumienia z dorastającym dzieckiem lub swoją „drugą połówką”? Przeżywasz długotrwały stres? W twojej rodzinie pojawił się problem depresji, uzależnienia, zaburzeń odżywiania, fobii albo napadów lękowych? A może to ty zmagasz się z przywołanymi problemami? W takim razie pomyśl o wizycie u specjalisty.

Pamiętaj, że nie ma „małych” i „dużych” problemów. Każda trudność, której doświadczasz zasługuje na uwagę. Należy się nad nią „pochylić”, przeanalizować jej źródła lub mechanizmy powstawania. Bagatelizowanie przeżyć i przysłowiowe zamiatanie kłopotów pod dywan nigdy nie przynosi niczego dobrego. Może jedynie pogorszyć zaistniałą sytuację, pogłębić kryzys lub zaognić konflikt, a w konsekwencji zwiększyć odczuwany dyskomfort.

Czy psychoterapia jest skuteczna?

Efektywność psychoterapii zależy od wielu czynników. Bardzo duży wpływ na powodzenie całego procesu ma sam pacjent. W tym przypadku kluczowe znaczenie ma jego motywacja i gotowość do zmodyfikowania dotychczasowych, nawyków, zachowań lub przekonań. Dana osoba musi przede wszystkim chcieć zmiany w swoim życiu.

Należy pamiętać, że specjalista pełni jedynie „funkcję” swoistego towarzysza. Pomaga jednostce rozpoznać i zrozumieć jej problemy, a także znaleźć najlepsze sposoby radzenia sobie z przeżywanymi trudnościami. W pojedynkę nie zdoła jednak niczego osiągnąć.
Warto pamiętać też, że relacja terapeutyczna, wytworzona pomiędzy psychoterapeutą a pacjentem, jest niezwykle ważna, ponieważ w dużej mierze również od niej zależy efektywność psychoterapii.

Jak dostać się do psychoterapeuty?

Na wizytę do psychoterapeuty w ramach NFZ może skierować lekarz pierwszego kontaktu, a także psychiatra, neurolog czy inny specjalista. W takiej sytuacji pacjent nie ponosi żadnych kosztów. Znaczna część psychoterapeutów świadczy również swoje usługi w ramach rynku komercyjnego (bez skierowania). Jednak wówczas za sesję trzeba zapłacić. Koszt jednej konsultacji oscyluje w granicach 150-250 złotych. To spory wydatek. Zważywszy, że jedna wizyta to za mało, jeśli potrzebujemy przejść psychoterapię.

Psycholog a psychoterapeuta – czym się różnią te profesje?

Psycholog i psychoterapeuta to pokrewne, ale nie tożsame zawody. Przedstawiciel pierwszej z wymienionych profesji świadczy usługi w zakresie doraźnego wsparciem pacjenta, który znajduje się w kryzysowej sytuacji. Udziela porad, diagnozuje zaburzenia poznawcze, wydaje opinie, ale nie ma kompetencji w zakresie leczenia zaburzeń psychicznych. Tego typu działaniem może zająć się wyłącznie psychoterapeuta, który ukończył co najmniej drugi rok specjalistycznego szkolenia terapeutycznego. Psychoterapeuta opracowuje konkretne plany leczenia.