Ciągłe gazy i biegunki mogą oznaczać SIBO. Skąd bierze się ten problem?
Do rozwoju SIBO, czyli zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego dochodzi, gdy rozwinie się w nim zbyt wiele bakterii. Za normę przyjmuje się mniej niż 10 000 bakterii na mililitr płynu. Jeszcze do niedawna sądzono, że w jelicie cienkim w ogóle nie ma bakterii. Najnowsze badanie z 2020 roku opublikowane na łamach „Cellular and Molecular Gastroenterology and Hepatology” wskazuje, że żyją tam bakterie, które mają ogromne znaczenie dla zdrowia naszego organizmu.
W jelicie cienkim odbywa się proces trawienia pokarmu i następuje wchłanianie składników odżywczych. Dziś wiadomo również, że jest ono częścią układu odpornościowego, dzięki zawartości tzw. komórek limfoidalnych (komórek układu odpornościowego), które pomagają zwalczać infekcje i regulują układ odpornościowy.
Objawy, które mogą wskazywać na SIBO
Zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego może wywołać szereg dokuczliwych objawów. Do charakterystycznych należą:
-
Uporczywe gazy to jeden z najczęstszych dla SIBO objawów
Bakterie żyjące w jelicie cienkim żywią się niestrawionym pokarmem i wytwarzają metan lub wodór. Powstawanie wodoru wiąże się z obecnością węglowodanów w diecie, które po spożyciu zaczynają fermentować. Powoduje to problemy z nadmiernym wydzielaniem gazów i wzdęciami, które pojawiają się ok. 1-2 godziny po spożyciu posiłków bogatych w węglowodany.
-
Nawracające biegunki
Obecność wodoru w jelicie cienkim powoduje nie tylko gazy, ale również biegunki. Uboczne produkty fermentacji węglowodanów tworzą efekt podobny do osmozy, wciągając wodę do jelita i powodując biegunkę. Wodór może także uszkadzać wyściółkę błony śluzowej jelit, powodując niedobór laktazy, która jest wykorzystywana do rozkładania i trawienia laktozy.
-
Częste odbijanie jako objaw problemów z jelitem cienkim
Gromadzący się w jelicie cienkim gaz szuka ujścia ujście, stąd też częste przy tym schorzeniu odbijanie. Z powodu dużego nasilenia bywa męczące i krępujące dla chorych.
-
SIBO towarzyszą skurcze i bóle brzucha
Powszechnym objawem SIBO są również skurcze i bóle brzucha, które wynikają z rozwijającego się stanu zapalnego w przewodzie pokarmowym. Dolegliwości bólowe tłumaczy się nadmiernym rozciąganiem jelita, w którym gromadzi się gaz.
-
SIBO to także nietolerancje pokarmowe
Jednym z objawów SIBO są nietolerancje pokarmowe, głównie na gluten, laktozę, fruktozę i histaminę. Jest to spowodowane zaburzoną motoryką jelit wywołaną przez SIBO. Hamuje ona prawidłowo trawienie i powoduje ich zaleganie w przewodzie pokarmowym, co zaostrza stan zapalny.
Diagnoza SIBO nie jest łatwa
Zespół rozrostu bakteryjnego wymaga kompleksowej diagnostyki, która nie jest łatwa, ponieważ jego objawy występują również przy innych chorobach układu pokarmowego, pojawiają się np. przy nietolerancjach pokarmowych. Istnieją trzy główne sposoby diagnozowania zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego. Należą do nich:
- Wodorowy test oddechowy – jest to szybka, nieinwazyjna i bezpieczna metoda diagnostyki. Jednak takie badanie nie jest uważane za wysoce wiarygodne, ponieważ zespół SIBO jest tylko jedną z możliwych przyczyn zaburzeń wchłaniania.
- Biopsja – jest to inwazyjny test, w którym pobiera się próbki płynu z jelita cienkiego.
- Badanie antybiotykowe – polega na rozpoczęciu leczenia SIBO antybiotykami i ocenie reakcji na podawane leki.