Skaza białkowa – co to jest, przyczyny, objawy i leczenie u dzieci i dorosłych
Alergie pokarmowe są powszechne i występują u około 5-8% dzieci. Wśród najczęściej występujących alergenów pokarmowych znajdują się białka, w tym m.in. białko mleka krowiego, jajek, pszenicy, soi i orzechów. Skaza białkowa najczęściej pojawia się u niemowląt, czyli około 2. miesiąca życia, i zwykle zanika do 2. roku życia. Bardzo rzadko występuje u dorosłych. U chorych po spożyciu białka mleka krowiego można zauważyć liczne objawy, jednak najczęściej dotyczą one skóry i układu pokarmowego.
Dlaczego powstaje alergia na mleko krowie i inne pokarmy? Przyczyny skazy białkowej
W organizmie osoby, która ma objawy alergii pokarmowej na białka mleka krowiego lub inne alergeny pokarmowe, dochodzi do rozpoznania przez układ odpornościowy składników pożywienia jako wrogich, co powoduje reakcję immunologiczną. Reakcja na białko mleka krowiego i inne białka może być natychmiastowa lub opóźniona.
Według niektórych badań alergia na mleko krowie może mieć związek z występowaniem jej u rodziców małego pacjenta. Mówi się, że skaza białkowa może być dziedziczona w 15%, co potwierdza, że mają na nią wpływ czynniki genetyczne. Ponadto niektórzy badacze dowodzą, że rozwój alergii pokarmowej i pojawienie się objawów po spożyciu białka mleka krowiego, może być powiązany z niedoborem witaminy D w organizmie.
Jak białko mleka krowiego wpływa na organizm? Objawy skazy białkowej
Alergia na mleko krowie lub inne białka najczęściej objawia się poprzez symptomy ze strony układu pokarmowego, skóry lub układu oddechowego. Mogą się pojawić objawy skazy białkowej takie jak: wymioty, kolka, biegunka i ból brzucha.
Ponadto na skórze nierzadko występuje rumień, wysypka i obrzęk, a także pojawia się świąd. Dodatkowo objawy skazy białkowej w obrębie układu oddechowego to m.in. katar, chrypa, kaszel, świszczący oddech i duszność.
Skaza białkowa – trudności w diagnostyce
Wyżej wymienione objawy skazy białkowej są nieswoiste, mogą występować powszechnie, a niektóre z nich mieszczą się nawet w normie rozwojowej (np. kolki). Ponadto jej symptomy mogą być mylone z innymi schorzeniami np. często wskazują na atopowe zapalenie skóry – chociaż objawy skórne skazy białkowej i AZS są podobne, to kryteria diagnostyczne są inne.
Ponadto na występujące symptomy mogą wpływać inne czynniki, w tym np. przyjmowane leki, inne produkty spożywcze, suplementy stosowane przez mamę, środki do higieny i pielęgnacji, co utrudnia diagnostykę, a także leczenie skazy białkowej. Właśnie przez nie objawy alergii na białka mleka mogą w różnoraki sposób narastać i cechować się dużą zmiennością.
Skaza białkowa i jej leczenie u dzieci
U dziecka karmionego piersią, u którego występuje skaza białkowa na białka mleka krowiego lub inne białka, konieczna jest dieta eliminacyjna zastosowana u mamy malucha. Z kolei u dzieci, które spożywają mleko modyfikowane, konieczna jest zmiana produktu na takie, które nie będzie produkowane z mleka krowiego.
W przypadku niemowląt i dzieci, które spożywają już pokarmy stałe, konieczna jest zmiana diety dziecka na dietę eliminacyjną, która ograniczy spożywanie produktów zawierających białka zwierzęce i roślinne i tym samym skazę białkową. W wielu przypadkach, by ograniczyć występowanie objawów skórnych, skaza białkowa leczona jest także poprzez wdrożenie preparatów, które poprawią kondycję skóry (np. emolientów). Dzięki temu komfort dziecka mającego skazę na białka mleka krowiego lub inne białka znacznie się poprawia.
Skaza białkowa – leczenie u dorosłych
U pacjentów dorosłych, u których występuje alergia pokarmowa na białka mleka krowiego lub inne białka, leczenie wymaga zmiany codziennego jadłospisu. U osób, u których występuje skaza białkowa, pomocna jest dieta eliminacyjna, którą stosuje się przez dłuższy czas (np. nawet do 12. miesięcy, jednak nie przez całe życie). Polega ona na wykluczeniu z pożywienia produktów zawierających białko, w tym produktów takich jak: mleko krowie (oraz inne np. kozie), jaja, mięso wieprzowe, wołowe i cielęcina, soja, owoce morza, ryby, owoce cytrusowe i orzechy.
Ponadto w niektórych przypadkach skaza białkowa na białka mleka krowiego leczona jest u dorosłych poprzez wdrożenie terapii farmakologicznej i stosowanie m.in. maści sterydowych i leków przeciwhistaminowych. W trakcie terapii ważna jest także właściwa pielęgnacja skóry i stosowanie m.in. emolientów, które ją chronią.
Źródła: