Planujesz ciążę? Idź do okulisty. Jak zadbać o wzrok w czasie ciąży?
– Zmiany hormonalne, jakie zachodzą w ciele kobiety w czasie ciąży oraz połogu, mogą mieć wpływ także na wzrok. Szczególnie dotyczy to kobiet, które mają stwierdzoną krótkowzroczność. Wiele z nich odczuwa wówczas pogorszenie jakości i ostrości widzenia. O wizycie u okulisty przed i w trakcie ciąży powinny jednak pamiętać wszystkie kobiety – mówi lek. okulista chirurg Justyna Krowicka, ordynator kliniki Gemini w Ostrawie.
Planujesz ciążę? Zrób badanie wzroku
Jak podkreśla ekspertka, pierwsze badanie kobieta powinna zrobić przed planowaną ciążą i jeśli nie ma wad wzroku, powtórzyć je profilaktycznie w drugim i trzecim trymestrze oraz po porodzie. – Kobiety w ciąży i z wadą wzroku powinny odwiedzać okulistę co najmniej co trzy miesiące przez cały okres ciąży (a zmagające się z cukrzycą nawet co miesiąc). Dodatkowe te, które stosują leki okulistyczne, powinny skonsultować formę dalszego leczenia z lekarzem – mówi Justyna Krowicka.
Jak ciąża wpływa na wzrok?
Wśród zmian fizjologicznych w narządzie wzroku u kobiet, które spodziewają się dziecka, mogą pojawić się m.in.:
- przejściowe zaburzenia akomodacji soczewki (w ciąży i okresie karmienia piersią),
- wzrost grubości rogówki, co może spowodować obrzęk, a co za tym idzie przejściowe przymglenie widzenia, a także gorszą tolerancję dla soczewek kontaktowych (szczególnie w trzecim trymestrze),
- zmniejszenie produkcji łez i wystąpienia zespołu suchego oka,
- zwiększenie objętości powiek (związane jest to z retencją wody i zmianami hormonalnymi),
- okresowy lub stały zez.
Ponadto ciąża może przyspieszyć rozwój chorób siatkówki w tym: retinopatii czy w szczególnych przypadkach – odwarstwienie siatkówki – Pogorszenie widzenia w wyniku ciąży w większości przypadków jest przejściowe. Jednak pamiętajmy, że każdą sytuację zawsze należy rozpatrywać indywidualnie. Dlatego tak ważne jest konsultacja okulistyczna, rozpoznanie i ocena ryzyka ewentualnych powikłań – mówi okulistka.
Poród i ryzyko dla wzroku
Jak dodaje ekspertka, to sam poród może nieść wyższe ryzyko powikłań narządu wzroku niż sama ciąża. Tutaj także rolę odgrywają indywidualne uwarunkowania pacjentki: czynnikiem ryzyka na pewną są stwierdzona krótkowzroczność, szczególnie jeśli współistnieje z innymi chorobami okulistycznymi lub przeprowadzone wcześniej zabiegi okulistyczne.– We wspólnym stanowisku Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników oraz Polskiego Towarzystwa Okulistycznego znalazły się okulistyczne względne wskazania do rozwiązania ciąży drogą cesarskiego cięcia. Uwzględniono wśród nich krótkowzroczność średnio i wysoko zaawansowaną, jaskrę, przebyte odwarstwienie siatkówki i/lub jego podwyższone ryzyko oraz retinopatię cukrzycową. Zgodnie z rekomendacjami każda ciężarna ze zdefiniowanej grupy ryzyka powinna zostać objęta w trzecim trymestrze ciąży wzmożoną kontrolą okulistyczną, która ma skutkować m.in. wyborem optymalnej dla kobiety drogi porodu. Dysponujemy metodami pozwalającymi na ochronę oka w czasie porodu, ale nawet ich zastosowanie nie eliminuje ryzyka całkowicie – podsumowuje Justyna Krowicka.