Zgodnie z doniesieniami naukowców wypijanie dziennie jednego lub dwóch napojów, w których zawarta jest kofeina, nie wpływa na potencjalne występowanie migreny. Jeżeli natomiast mowa jest o trzech takich napojach lub większej ich liczbie, sprawa przedstawia się inaczej.
Czytaj też:
Ten pierwszy objaw zmęczenia podróżą autem lekceważymy. Bo o nim nie wiemy
Migrena występuje często
Migrena, dotykająca ponad miliard dorosłych na całym świecie, jest trzecią najczęściej występującą chorobą na świecie. Oprócz silnego bólu głowy objawy migreny mogą obejmować nudności, zmiany nastroju, wrażliwość na światło i dźwięk, a także halucynacje wzrokowe i słuchowe. Osoby cierpiące na migreny często mówią, że pogoda, zaburzenia snu, zmiany hormonalne, stres, leki i niektóre pokarmy lub napoje mogą wywoływać ataki. Jednak niewiele badań oceniło bezpośrednie skutki tych czynników podejrzewanych o wyzwalanie reakcji migrenowej.
W badaniu opublikowanym w „American Journal of Medicine” badacze z Beth Israel Deaconess Medical Center (BIDMC), Brigham and Women's Hospital i Harvard T.H. Chan School of Public Health (HSPH) ocenili rolę napojów kofeinowych jako potencjalnego czynnika wywołującego migrenę.
Badacze pod kierownictwem Elizabeth Mostofsky, pracownika naukowego BIDMC's Cardiovascular Epidemiology Research Unit oraz Departamentu Epidemiologii w HSPH odkryli, że wśród pacjentów, którzy doświadczają epizodów migreny, jedna do dwóch porcji napojów kofeinowych nie była przyczyną bólu głowy w dniu spożycia. Jednak trzy lub więcej porcji napojów zawierających kofeinę może wiązać się z większym prawdopodobieństwem wystąpienia bólu głowy w bieżącym lub następnym dniu.
Mostofsky poinformowała, że podczas gdy niektóre potencjalne czynniki wyzwalające – takie jak brak snu – mogą jedynie zwiększać ryzyko migreny, roli kofeiny należy tutaj poświęcić szczególną uwagę. Może ona wywołać atak, ale także pomaga kontrolować objawy. Wpływ kofeiny zależy zarówno od dawki, jak i częstotliwości przyswajania. Jednak, ponieważ przeprowadzono niewiele prospektywnych badań dotyczących bezpośredniego ryzyka doświadczenia migrenowych bólów głowy po spożyciu napojów zawierających kofeinę, istnieje niewiele dowodów na sformułowanie zaleceń dietetycznych dla osób obarczonych migrenami.
Czytaj też:
Czy należy pić podczas posiłków? Odpowiedź może cię zaskoczyć
Nowe badanie nad migreną
W prospektywnym badaniu kohortowym Mostofsky i jej współpracownicy – w tym główny badacz, dr Suzanne M. Bertisch z Wydziału Zaburzeń Snu szpitala Brigham and Women's, Beth Israel Deaconess Medical Center oraz Harvard Medical School – przebadali 98 dorosłych z migrenami. Uczestnicy umieszczali informacje o wystąpieniu epizodów migrenowych w dziennikach elektronicznych każdego ranka i każdego wieczora przez co najmniej sześć tygodni.
Każdego dnia uczestnicy zgłaszali całkowitą ilość kawy z zawartością kofeiny, herbaty, napojów gazowanych i napojów energetycznych, którą spożywali. Wypełniali także dwa razy dziennie raporty dotyczące bólu głowy, szczegółowo opisujące jego początek, czas trwania, intensywność i leki zastosowane przy migrenach od czasu poprzedniego wpisu do dziennika. Uczestnicy dostarczyli również szczegółowe informacje o innych typowych wyzwalaczach migreny, w tym zażywaniu leków, piciu napojów alkoholowych, aktywności, objawach depresyjnych, stresie psychicznym, o zaburzeniach snu i cyklach menstruacyjnych.
Badanie miało ocenić związek między spożyciem napoju z kofeiną a migreną i bólem głowy tego samego lub następnego dnia. Naukowcy zastosowali pewien rodzaj analizy, porównując występowanie migreny u poszczególnych uczestników w ciągu dnia z piciem napoju z kofeiną w stosunku do tych samych osób występowanie migreny w dniach bez spożycia napojów zawierających kofeinę. Wyeliminowano potencjalne czynniki, takie jak płeć, wiek i inne indywidualne aspekty demograficzne, behawioralne i środowiskowe. Mogłyby one bowiem stanowić o błędach w danych. Badacze następnie porównali występowanie bólu głowy w zależności od dnia tygodnia, z wykluczeniem weekendów, w porównaniu do dni tygodnia, w których różne sprawy mogą również wpływać na występowanie migreny. Zastosowana metoda badawcza pozwoliła również na uwzględnienie różnic w dawce kofeiny w różnych rodzajach napojów i preparatów.
Zaskakujące odkrycia
Jedna porcja kofeiny jest zwykle definiowana jako 236 ml (lub jedna filiżanka) kawy z kofeiną, 177 ml herbaty, 375 ml napoju gazowanego i 30 ml napoju energetycznego. Te porcje zawierają od 25 do 150 miligramów kofeiny, więc naukowcy nie mogli oszacować ilości kofeiny, która jest związana ze zwiększonym ryzykiem migreny. Jednak w całej analizie w ciągu zaledwie sześciu tygodni wybory każdego uczestnika względem napojów zawierających kofeinę powinny być dość spójne.
Naukowcy nie zauważyli związku między jedną do dwóch porcji napojów zawierających kofeinę a szansą wystąpienia bólu głowy w tym samym dniu. Zauważyli za to wyższe szanse na ból głowy (również w tym samym dniu) przy wypiciu co najmniej trzech porcji napojów zawierających kofeinę. Jednak wśród osób, które rzadko spożywały napoje zawierające kofeinę, nawet jedna do dwóch porcji zwiększała prawdopodobieństwo bólu głowy tego samego dnia.
Czytaj też:
Dlaczego alkohol i nikotyna zakłócają sen bardziej niż kawa?