Tarczyca. Budowa, funkcje, niedoczynność, nadczynność

Tarczyca (gruczoł tarczycowy), choć jest mniejsza od kciuka, odgrywa bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu całego organizmu. Wpływa na procesy metaboliczne, spalanie kalorii, stan kości, przepływ krwi, a nawet na nastrój i ogólne samopoczucie. Tarczyca kształtem przypomina motyla i znajduje się z przodu szyi, a dokładnie w jej dolnym odcinku, poniżej krtani.

Za aktywność tarczycy odpowiada przysadka mózgowa, a dokładnie produkowany przez nią hormon – TSH, czyli hormon tyreotropowy. Choroby tarczycy znacznie częściej dotykają kobiet niż mężczyzn.

Tarczyca – funkcje

Głównym zadaniem tarczycy jest produkcja hormonów, które regulują pracę innych, bardzo ważnych narządów. Oto kilka istotnych informacji na temat tarczycy i jej hormonów:

• Hormony tarczycy wpływają na tętno i pomagają kontrolować przepływ krwi poprzez rozluźnienie mięśni w ścianach naczyń krwionośnych.
  
• Hormony tarczycy wpływają na cykl menstruacyjny. Kiedy nie działają prawidłowo, kobieta może mieć nieregularny okres.
  
• Hormony tarczycy wpływają na rozkład kości. Gdy dochodzi do nadczynności, może wystąpić osteoporoza.
  
• Hormony tarczycy mają wpływ na metabolizm. Przy nadczynności występuje spadek masy ciała, a przy niedoczynności – wzrost.
  
• Niski poziom hormonów tarczycy może spowodować zapomnienie, trudności z koncentracją i depresję.
  
• Hormony tarczycy mają wpływ na odbudowę skóry. Kiedy więc nie pracują prawidłowo, skóra staje się sucha i szorstka.
  

Niedoczynność tarczycy – objawy

Niedoczynność tarczycy świadczy o niedoborach hormonów, produkowanych przez tarczycę. Najczęściej wynika ze zmniejszonej stymulacji ze strony przysadki mózgowej, czyli zmniejszenia produkcji hormonu TSH. Może być też spowodowana niedoborem hormonu produkowanego przez podwzgórze.

Do najczęstszych objawów niedoczynności tarczycy zaliczamy:

• suchość skóry,
  
• problemy z pamięcią,
  
• zaparcia,
  
• uczucie zmęczenia,
  
• skurcze mięśni,
  
• przyrost masy ciała,
  
• nieregularny cykl menstruacyjny,
  
• obrzęk twarzy,
  
• zwiększona wrażliwość na zimno.
  

Nadczynność tarczycy – objawy

O nadczynności tarczycy mówimy, gdy gruczoł ten produkuje nadmierną ilość hormonów z powodu własnych zaburzeń lub nadprodukcji hormonu TSH, wytwarzanego przez przysadkę mózgową.

Do najczęstszych objawów nadczynności tarczycy zaliczamy:

• drażliwość,
  
• zwiększone pocenie,
  
• przyspieszone bicie serca,
  
• trudności w zasypianiu,
  
• niewyjaśnioną utratę masy ciała,
  
• rzadsze miesiączki,
  
• wytrzeszcz oczu,
  
• drżące dłonie.

Chcąc uchronić się przed chorobami tarczycy, warto regularnie wykonywać badania hormonów tarczycy, by móc na bieżąco kontrolować jej pracę. Gdy dojdzie do odchyleń od normy, lekarz może zlecić wykonanie badań obrazowych, np. USG tarczycy. Ogromne znaczenie ma także obserwacja własnego organizmu. Gdy pojawią się pierwsze, niepokojące objawy należy rozpocząć szczegółową diagnostykę. Przy odpowiednim leczeniu chorobę tarczycy da się opanować.