5 sytuacji, w których farmaceuta może odmówić realizacji recepty
Prawo farmaceutyczne jasno określa sytuacje, w których farmaceuta może odmówić realizacji recepty. Dla osoby, która udaje się do apteki w celu zakupu leków, odmowa ich wydania może z pozoru wydawać się wręcz nieprawdopodobna, jednak czasami w grę wchodzi zdrowie i życie pacjenta. Kiedy farmaceuta ma prawo lub wręcz zobowiązany jest do odmowy realizacji recepty?
Dlaczego farmaceuta odmawia realizacji recepty?
Odmowa realizacji recepty może dotyczyć każdego z nas. Przesłanką do podjęcia takiej decyzji przez farmaceutę lub technika farmaceutycznego może być zarówno błędnie wystawiona recepta, jak i np. klauzula zdrowia oraz klauzula sumienia, ale nie tylko. Sprawdź, w jakich sytuacjach farmaceuta może nie zrealizować recepty.
Kiedy farmaceuta może odmówić realizacji recepty?
1. Błędnie wystawiona recepta
Realizacja recepty nie zależy jedynie od dobrej woli pracownika apteki. W wielu przypadkach odmowa wydania leku jest uzasadniona troską o zdrowie i życie pacjenta. Zdarza się tak m.in. w przypadku, gdy recepta została wystawiona w nieprawidłowy sposób, np. nie ma na niej wpisanej dawki leku.
Po ostatnich zmianach i zastąpieniu odręcznie wypisywanych (często nieczytelnych) recept receptami komputerowymi farmaceuci nie mają wprawdzie problemu z odczytaniem nazwy czy dawki leku, jednak zdarzają się inne problemy, które mogą sprawić, że odejdziemy od okienka w aptece bez naszego leku. Jednym z takich błędów jest nieprawidłowa refundacja leku oraz podejrzenie, że recepta może być sfałszowana, co zdarza się coraz częściej i dotyczy przede wszystkim leków psychotropowych oraz leków o działaniu narkotycznym.
2. Klauzula zdrowia
Klauzula zdrowia nakazuje farmaceucie poinformowanie pacjenta o ewentualnym niebezpieczeństwie, które związane jest z przyjęciem przepisanego mu leku. W sytuacji, gdy lek może zagrażać zdrowiu i życiu, a zostanie wydany pacjentowi, farmaceuta może zostać pociągnięty do odpowiedzialności. Tego typu sytuacje zdarzają się przede wszystkim, gdy farmaceuta podejrzewa, że lek (nie tylko na receptę) może zostać wykorzystany niezgodnie z przeznaczeniem. Przykładem mogą być dostępne przez wiele lat bez recepty syropy na kaszel, które stosowane były np. przez nastolatków w celach odurzających.
3. Klauzula sumienia
Klauzula sumienia pozwala na to, aby farmaceuta odmówił realizacji recepty. W przeciwieństwie do np. lekarzy i pielęgniarek klauzuli sumienia nie uwzględnia ustawa Prawo farmaceutyczne, jednak pracownicy aptek mogą powołać się na Konstytucję Rzeczpospolitej Polskiej, dokładnie 53 artykuł, który zapewnia wolność sumienia i religii. Klauzula sumienia w przypadku farmaceutów stosowana jest najczęściej w celu odmowy sprzedaży leków antykoncepcyjnych i tabletki „dzień po”, która uniemożliwia zapłodnienie w przypadku odbycia ryzykownego stosunku seksualnego.
4. Brak możliwości sporządzenia leku recepturowego
Nie w każdej aptece kupimy lek recepturowy, czyli przygotowywany przez farmaceutę. Związane jest to np. z brakiem uprawnień pracowników do jego sporządzenia, koniecznością wprowadzenia zmian w recepturze (np. z powodu braku jakiegoś składnika) lub zbyt długim czasem, który upłynął od momentu sporządzenia leku i zgłoszenia się po jego odbiór.
5. Wiek osoby chcącej zrealizować receptę
Wiek osoby chcącej zakupić lek na receptę także może być powodem odmowy jej realizacji. Zgodnie z Prawem farmaceutycznym farmaceuta może odmówić wydania leku, jeżeli pacjent, który chce zrealizować receptę, nie ukończył 13. roku życia i nie ma tutaj znaczenia rodzaj kupowanych leków.
Podobne prawo stosowane jest obecnie w przypadku leków dostępnych bez recepty, które mogą wykazywać działanie psychoaktywne np. leków z pseudoefedryną i kodeiną – nie są one dostępne dla osób poniżej 18.roku życia i farmaceuta ma obowiązek zażądać okazania dokumentu, który potwierdzi pełnoletność chcącej je kupić osoby.