Metody antykoncepcji: poznaj skuteczne sposoby zapobiegania ciąży
Metody antykoncepcji różnią się od siebie wpływem na organizm i skutecznością. Powinny być dobrane indywidualnie do kobiety, jej historii medycznej i stanu zdrowia.
Jakie są metody antykoncepcji?
Antykoncepcja pozwala cieszyć się seksem i uniknąć niechcianej ciąży. W zależności od tego, na jaką metodę decyduje się kobieta, prawdopodobieństwo zajścia w ciążę zmniejsza się lub zwiększa. Na szczęście jest z czego wybierać i warto zrobić to spokojnie, by później nie martwić się negatywnymi skutkami źle dobranej antykoncepcji.
Metody antykoncepcji dzielą się na:
- naturalne, w pełni bezpieczne dla organizmu, ale nie tak skuteczne jak pozostałe
- chemiczne – polegające na przyjmowaniu doustnych środków hormonalnych czy żeli zawierających substancje plemnikobójcze
- mechaniczne – polegające na stosowaniu prezerwatywy lub zakładające ingerencję w organizm kobiety (np. założenie spirali, kapturka naszyjkowego)
Wybór odpowiedniej metody powinien być uzależniony od stanu zdrowia kobiety, jej przeszłości medycznej, historii ciąż, porodów, problemów z gospodarką hormonalną. Metodę antykoncepcji warto skonsultować z ginekologiem.
Naturalne metody antykoncepcji
Naturalne metody antykoncepcji są w pełni bezpieczne dla organizmu i nie niosą żadnego ryzyka powikłań. Są też dostępne dla każdego i w pełni darmowe. Ich skuteczność jednak nie jest tak wysoka jak pozostałych metod i uzależniona jest od wielu czynników, m.in. regularności cykli menstruacyjnych kobiety.
Wystarczy infekcja, stres, by owulacja się przesunęła, a szanse na zajście w ciążę automatycznie się zwiększyły. Warto mieć na uwadze, decydując się na naturalne sposoby zapobiegania ciąży.
Naturalne metody antykoncepcji to:
- kalendarzyk małżeński – polega na obserwacji cyklu i wyraźnym wyodrębnianiu dni płodnych i niepłodnych
- metoda termiczna – polega na dokonywaniu pomiarów temperatury przez cały cykl i obserwowaniu, kiedy występują dni płodne (wtedy temperatura wzrasta średnio o 0,2 stopnia Celsjusza)
- metoda Billingsów – polega na obserwacji jakości i ilości śluzu szyjkowego – w czasie dni płodnych zmienia on konsystencję na galaretowatą
- metoda objawowo-termiczna – polega na połączeniu dwóch powyższych metod
- komputer cyklu
Chemiczne metody antykoncepcji
Chemiczne sposoby zapobiegania ciąży polegają na używaniu preparatów i żeli, które zawierają środki plemnikobójcze. Są one łatwo dostępne w drogeriach i aptekach, niedrogie, ale mają też skutki uboczne. Mogą przyczynić się do powstawania infekcji intymnych.
Chemiczne metody antykoncepcji to:
- żele plemnikobójcze
- pianki plemnikobójcze
- globulki antykoncepcyjne
- gąbki
Hormonalne metody antykoncepcji
Polegają na przyjmowaniu doustnych środków hormonalnych lub podawaniu w inny sposób hormonów (estrogenów i progestagenów), które hamują jajeczkowanie. Dzięki temu, że nie ma owulacji, kobieta nie jest w stanie zajść w ciążę.
Przyjmowanie hormonalnych preparatów powinno być ściśle uzgodnione z lekarzem i uzależnione jest od gospodarki hormonalnej pacjentki, trybu życia, sytuacji życiowej (np. w czasie karmienia piersią nie wolno przyjmować niektórych pigułek antykoncepcyjnych).
Jest to najskuteczniejsza metoda zapobiegania ciąży (wskaźnik Pearla 0,01 do 0,05), ale niesie ze sobą ryzyko powikłań, np. w postaci zakrzepów czy migrenowych bóli głowy. Dlatego ważne jest dostosowanie środka hormonalnego do indywidualnej osoby.
Hormonalne metody antykoncepcji to:
- tabletki antykoncepcyjne (jedno- i dwuskładnikowe)
- plastry antykoncepcyjne
- zastrzyki antykoncepcyjne
- implanty antykoncepcyjne
- pigułki 72 godziny „po”
Mechaniczne metody antykoncepcji
Zalicza się do nich najpopularniejszy sposób zapobiegania ciąży, czyli stosowanie prezerwatywy. Oprócz prezerwatyw (wskaźnik Pearla 7-14), do mechanicznych metod antykoncepcji zaliczymy również sposoby, które zakładają ingerencję w organizm kobiety i utrudniają zapłodnienie. Są to m.in.:
- spirala wewnątrzmaciczna – wskaźnik Pearla wynosi 0,2-1
- wkładka domaciczna – wskaźnik Pearla wynosi 1-4
- kapturki naszyjkowe – wskaźnik pearla 2-25
Kobiety, które są zdecydowane, by nie posiadać potomstwa, mogą również dokonać sterylizacji, która polega na podwiązaniu jajowodów. Jest to jednak decyzja nieodwracalna.