Czy Polacy są dentofobami? Badanie pokazało, jak dbamy o zęby

Podejście Polaków do utrzymania zdrowia jamy ustnej jest w ostatnich latach ważnym tematem wielu analiz zarówno naukowych jak i społecznych. Jedno z najnowszych opracowań powstało na zlecenie polskiej firmy NutroPharma. Wyniki wskazują na raczej dobry poziom wiedzy ogólnej Polaków na ten temat. Nie oznacza to jednak, że nie potrzeba nam dalszej edukacji.

Jak wynika z badań¹, aż 20% z nas jest nieświadomych wpływu stanu zdrowia jamy ustnej na inne obszary organizmu. Ponadto, niemal 80% badanych nie ma świadomości, że może istnieć mikrobiota inna niż ta bytująca w jelitach, o którą należy odpowiednio dbać i wspierać.

Dentofobia – zjawisko, którego jest coraz mniej

Z przeprowadzonego blisko dekadę temu badania na temat „Nawyków Europejczyków związanych z higieną i zdrowiem jamy ustnej”² jasno wynikało, że my Polacy, wśród badanych narodów, wiedziemy niechlubny prym – aż 39% z nas bało się wizyt u stomatologa. Mówiło się wtedy wręcz o dentofobii, czyli lęku przed spotkaniem z dentystą i leczeniem stomatologicznym.

Najnowsze badania pokazują, że sytuacja ulega poprawie. Z raportu „Świadomość na temat mikrobiomu jamy ustnej” dowiadujemy się bowiem, że w zdecydowanej większości regularnie pojawiamy się w gabinetach stomatologicznych (67,4%). W tym gronie nieco lepiej wypadają Polki (70% w stosunku do 66% Polaków), co można tłumaczyć nieco większym przywiązaniem do kwestii związanych ze zdrowiem i estetyką.

Mężczyźni coraz bardziej zwracają uwagę na estetykę uzębienia

Wydaje się, że przekonanie jakoby to kobiety bardziej dbały o kwestie zdrowia i urody powoli dobiega końca. Już w 2017 roku badanie CBOS „Czy jesteśmy zadowoleni ze swojego wyglądu”³ wykazało, że aż 87% Polaków przywiązuje dużą uwagę do kwestii własnego wizerunku, a blisko trzy czwarte uważa, że ma on ogromny wpływ na powodzenie w życiu osobistym, a nawet przebieg drogi zawodowej.

Badanie NutroPharma pokazuje, że dbałość o higienę jamy ustnej kształtuje się na podobnym poziomie u kobiet i mężczyzn. Dla przykładu można podać statystykę dotyczącą częstotliwości mycia zębów – dwa razy dziennie szczotkuje je prawie 58% kobiet i blisko 53% mężczyzn. Niemniej nadal można wskazać, że prawie co drugi Polak jest z regularnym, codziennym myciem zębów na bakier. 70% korzysta z płukania jamy ustnej, a około 42% z nici dentystycznych. W obu tych statystykach nieco lepiej wypadają Panie, ale Panowie nie pozostają daleko w tyle.

Polaku – dbaj o mikrobiotę jamy ustnej

Rosnącą grupę stanowią osoby, które dla zachowania zdrowia zębów i prawidłowego mikrobiomu jamy ustnej sięgają po specjalne suplementy diety dedykowane zdrowiu jamy ustnej (12%). Póki co, przeważającą część tej grupy stanowią kobiety.

Dlatego kluczowa jest dalsza, aktywna edukacja polskiego społeczeństwa w tym kierunku. Mikrobiota jamy ustnej jest bowiem niezwykle ważna, bo jej zaburzona równowaga może doprowadzić do poważnych chorób nie tylko związanych z jamą ustną. Aż 79% kobiet i 82% mężczyzn nie ma jednak świadomości, jakie choroby mogą zostać wywołane przez zaburzenia równowagi (składu mikrobiologicznego) mikrobioty jamy ustnej.

Miasto kontra wieś

Z raportu NutroPharma wynika, że podział pomiędzy mieszkańcami wsi i dużych miast w kwestii higieny jamy ustnej wydaje się zanikać. Może to wynikać m.in. z lepszego dostępu do wiedzy, opieki stomatologicznej i środków higieny. Co druga Polka i Polak zamieszkujący obszary wiejskie odwiedziło w ostatnim półroczu gabinet stomatologiczny, podobnie jak w przypadku osób mieszkających w dużych miastach powyżej pół miliona mieszkańców (47%). Niezależnie od miejsca zamieszkania Polki i Polacy coraz częściej sięgają po probiotyki w celu wsparcia zdrowia swojego organizmu. Najczęściej stosują je mieszkańcy średniej wielkości miast.

Lepiej zapobiegać, iż leczyć

O higienę i zdrowie jamy ustnej powinniśmy dbać niezależnie od wieku i płci, a edukację prozdrowotną najlepiej rozpoczynać od najmłodszych lat. Ważną rolę w tym procesie odgrywają zarówno rodzice, którzy dając dobry przykład, uczą dzieci pozytywnych nawyków, jak i placówki edukacyjne. Lepiej zapobiegać niż leczyć – regularnie szczotkować zęby, stosować środki higieny jamy ustnej i odwiedzać stomatologa.

^{1) Badanie zrealizowane przez 4OpenMind – Instytut Badań i Analiz Rynku Medycznego, na zlecenie NutroPharma. Przeprowadzone zostało w sierpniu 2021 r. na grupie 500 respondentów, techniką Ci (badanie online – jedna z form pomiarów ilościowych, zakładająca prowadzenie badań z wykorzystaniem kwestionariuszy).
2) Badania przeprowadzone w czerwcu 2012 r. przez grupę badawczą Ipsos na reprezentatywnych grupach mieszkańców siedmiu krajów Europy: Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Irlandii i Polski. Łącznie wzięły w nich udział 3504 osoby.
3)Centrum Badań Opinii Społecznej “Czy jesteśmy zadowoleni ze swojego wyglądu?” - sierpień 2017 r.}