Olej czy oliwa – co wybrać?

Olej czy oliwa – co wybrać?

Dodano: 
Oliwa z oliwek
Oliwa z oliwek Źródło: Pexels / Pixabay
Olej, a może oliwa – co wybrać? Zanim wybierzemy właściwy tłuszcz, musimy przede wszystkim dowiedzieć się więcej na temat jego przeznaczenia i właściwości prozdrowotnych. Warto pamiętać o jednej zasadzie – do obróbki termicznej należy wybierać tłuszcze jednonienasycone, które cechują się większą stabilnością i wyższą temperaturą dymienia.

Nie każdy olej może być poddawany obróbce termicznej. Ważna jest przede wszystkim temperatura dymienia tłuszczu, jeżeli zamierzamy na nim smażyć oraz jego skład i zawartość cennych składników ożywczych, która może być różna w zależności od wyboru konkretnego produktu z kategorii oleje i oliwy.

Oleje i oliwy – czym się różnią?

Oleje tłoczone są z nasion roślin oleistych, więc wyróżniamy wiele różnych rodzajów olejów roślinnych np. olej rzepakowy, słonecznikowy, lniany, sojowy, arachidowy i sezamowy. W przypadku oliwy mamy do czynienia jedynie z produktem pochodzącym z owoców oliwki, które tradycyjnie poddawane są rozdrabnianiu i następnie tłoczona jest z nich oliwa z oliwek. W tym przypadku może ona pochodzić z pierwszego lub któregoś z rzędu tłoczarnia, więc warto sięgać przede wszystkim po tzw. oliwę extra virgin, która zawiera najwięcej prozdrowotnych związków i ma najwyższe wartości odżywcze. Z olejami roślinnymi także bywa różnie, bo nie tylko mogą być one produktem niskiej jakości, co wpływa na ich wartości odżywcze, ale także mogą wręcz szkodzić zdrowiu, gdy korzystamy z nich w nieumiejętny sposób, np. wykorzystując do długiego, wielokrotnego smażenia m.in. we frytkownicy. Oliwa od oleju różni się więc pochodzeniem oraz wartościami odżywczymi, które są znacznie wyższe w przypadku produktów, które nie zostają poddane nadmiernemu przetworzeniu. Do najzdrowszych olejów zaliczyć możemy przede wszystkim oleje nierafinowane.

Olej czy oliwa – co wybrać?

Zarówno oliwa z oliwek, jak i wysokiej jakości oleje roślinne np. olej lniany, olej arachidowy czy olej z pestek winogron mogą być cennym urozmaiceniem naszej diety nie tylko, jeżeli chodzi o wzbogacanie smaku potraw smażonych, duszonych czy gotowanych. Niektóre oleje doskonale nadają się też do spożycia bezpośredniego np. w sałatkach i jako dodatek do pieczywa. Warto pamiętać o tym, że najzdrowsze z nich nie mogą być podgrzewane np. olej lniany.

Oliwa czy olej do smażenia?

Tłuszcz do smażenia musi mieć wysoką temperaturę dymienia, jednak nawet wówczas nie można smażyć na nim kilkukrotnie, bo grozi to poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Jedną z nich jest zwiększenie ryzyka rozwoju schorzeń nowotworach – w czasie długiego smażenia na tłuszczu o niskiej temperaturze dymienia wydzielają się szkodliwe dla zdrowia, toksyczne związki. Przykładem w tym przypadku może być np. naturalne masło, które nadaje się do przyrządzenia np. jajecznicy, ale nie sprawdzi się w przypadku smażenia kotletów. Do smażenia nie nadają się oleje nierafinowane, które tak samo, jak masło mogą być wykorzystywane do bardzo krótkiego smażenia. Smażyć możemy na olejach rafinowanych m.in. na oleju rzepakowym oraz oliwie z oliwek – ma ona dość wysoką temperaturę dymienia, jednak dla zdrowia najlepiej wykorzystać ją do krótkiego smażenia lub duszenia potraw m.in. mięs, ryb i warzyw. Najprościej jest kierować się zasadą, że oleje zawierające tłuszcze wielonienasycone stosujemy na zimno i chronimy przed wysoką temperaturą otoczenia, a tłuszcze jednonienasycone możemy wykorzystać do smażenia, jednak najlepiej smażyć okazjonalnie i jak najkrócej nie tylko ze względu na właściwości tłuszczu, ale także wartości odżywcze i kaloryczność spożywanych potraw.

Co jest zdrowsze – olej czy oliwa?

Zarówno tłoczone na zimno, nieoczyszczone oleje roślinne, jak i oliwa mają wyjątkowe właściwości prozdrowotne i odznaczają się bardzo wysokimi wartościami odżywczymi. Trzeba wiedzieć, że o tym, jak tłuszcz roślinny wpłynie na nasz zdrowie, decyduje jego jakość oraz sposób wytwarzania. Rafinacja pozbawia oleje oraz oliwę cennych wartości odżywczych, ale pozwala podnieść temperaturę dymienia. Nierafinowane oleje nadają się tylko do spożycia bezpośredniego na zimno np. w sałatkach. W tym przypadku kluczowy jest także sposób przechowywania cennych olejów roślinnych np. oleju lnianego, konopnego i arachidowego – jeżeli widzimy, że są one przechowywane na sklepowej półce, a nie w warunkach chłodniczych, to najlepiej zrezygnować z zakupu takiego produktu. Zarówno oleje roślinne, jak i oliwa są zdrowe, dlatego warto zadbać o urozmaicone i bogate w różne tłuszcze roślinne menu, dbając o ich wybór względem przeznaczenia i jakości.

Czytaj też:
Dekalog zdrowego odchudzania. Zacznij rok z przytupem

Źródło: Zdrowie WPROST.pl