Częste stosowanie leków przeciwbakteryjnych we wczesnym okresie życia zmienia profile bakterii w ślinie. Co to oznacza dla zdrowia?
Fińskie badanie Health in Teens (Fin-HIT) to badanie kohortowe obejmujące ponad 11 000 fińskich nastolatków. W najnowszym badaniu Fin-HIT badacze próbowali znaleźć związki między stosowaniem przez całe życie AM z różnorodnością i składem mikrobioty śliny u dzieci w wieku przed dojrzewaniem. Wykorzystali dane 808 losowo wybranych dzieci z kohorty Fin-HIT z obiektywnymi danymi rejestrowymi dotyczącymi zakupów AM od Fińskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (KELA).
Czterema najczęściej stosowanymi AMs to amoksycylina (43,7%), azytromycyna (24,9%), klawulanian amoksycyliny (18,7%) i fenoksymetylopenicylina (6,8%). W badaniu naukowcy wykazali, że częste stosowanie leków przeciwdrobnoustrojowych zmienia profil bakterii w ślinie. Częste stosowanie jakichkolwiek AM wpływa na mikrobiotę śliny.
Mikrobiota śliny
„Skład drobnoustrojów różnił się między osobami stosującymi AM w wysokim, średnim i niskim stopniu. Efekty te są również zależne od płci i AM” – mówi Sajan Raju, pracownik naukowy z tytułem doktora na Uniwersytecie Helsińskim.
Najsilniejszy efekt z azytromycyną, zwłaszcza u dziewcząt
Azytromycyna jest stosowana m.in. przy infekcjach ucha środkowego, anginie, zapaleniu płuc. Według badań azytromycyna miała najsilniejsze powiązania ze zmianami profili bakteryjnych: każda terapia zmniejszał różnorodność mikroflory. Było to silniej obserwowane u dziewcząt niż u chłopców.
„Nasze odkrycia podkreślają obawy związane z wysokim stosowaniem azytromycyny, co znacznie osłabiło różnorodność bakterii, a także wpłynęło na skład” – mówi Raju.
U chłopców amoksycylina miała większy wpływ na skład drobnoustrojów niż u dziewcząt. Oprócz azytromycyny amoksycylina jest również szeroko stosowana w infekcjach ucha środkowego i anginie. Stosowanie amoksycyliny i klawulanianu amoksycyliny wiązało się z największym spadkiem liczebności rodziny Rikenellaceae.
Stosowanie AM na ogół wiązało się ze spadkiem liczby Paludibacter i szlaków związanych z degradacją aminokwasów.
Nieprzewidziane skutki zdrowotne w przyszłości?
Wpływ stosowania przez całe życie AM na mikroflorę śliny jest nieznany, a stosowanie AM może mieć nieprzewidziane skutki zdrowotne w przyszłości.
„Może mieć wpływ na zdrowie, np. wywoływać otyłość lub bakterie oporne na antybiotyki” – mówi Raju. Większość badanych dzieci (85%) była narażona na AM w ciągu pierwszych trzech lat życia.