Za nami rok życia w zamknięciu. Jak pandemiczna nuda wpływa na umysł człowieka?
W ciągu ostatnich 12 miesięcy życie wielu z nas wywróciło się do góry nogami. Praca zdalna, zamknięte szkoły, brak kontaktów z rodzinami i dystans społeczny – to sytuacje, o który niewątpliwie będziemy opowiadać przez kolejne dziesięciolecia. Brak możliwości wyjść ze znajomymi, integracji i rozrywki nie pozostaje bez wpływu na umysł człowieka.
Jak działa na człowieka nuda?
Według amerykańskiego Narodowego Urzędu Statystycznego (ONS), nuda jest kluczowym elementem wpływającym na nasze zdrowie psychiczne w ciągu ostatniego roku. W kilku ankietach przeprowadzonych podczas pierwszej blokady społecznej ponad połowa osób, które były zaniepokojone wpływem pandemii na ich samopoczucie, przyznała, że czuje się znudzona. Ale jak rok chronicznej nudy wpływa na mózg?
Negatywne skutki długotrwałej monotonii
Możemy kojarzyć nudę z sennością i bezczynnością – ale w rzeczywistości nuda to zazwyczaj mieszanka letargu, pobudzenia i niepokoju – mówi profesor James Danckert z University of Waterloo w Kanadzie.
Ekspert, badając fizjologiczne konsekwencje nudy wykazał, że jest ona skorelowana z podwyższonym tętnem i podwyższonym poziomem kortyzolu, hormonu stresu (który jest powiązany z wyższym ciśnieniem krwi i innymi poważniejszymi problemami zdrowotnymi). „Długotrwała bezczynność nie jest dobre dla zdrowia psychicznego ani fizycznego” – wyjaśnia prof. Danckert.
Niektóre eksperymenty wykazały, że ludzie pod wpływem nudy robią przewidywalne rzeczy, na przykład jedzą więcej – ale także nuda może być powiązana z „aspołecznym sadystycznym zachowaniem”. „Ludzie są bardziej skłonni do karania innych za złe zachowanie” – mówi Erin Westgate, adiunkt psychologii na University of Florida. Przewlekła nuda wiąże się z różnego rodzaju negatywnymi skutkami dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Osoby przyzwyczajone do nudy mają ponadto wyższy wskaźnik depresji i lęku.
Nuda napędza kreatywność
Erin Westgate zwraca jednak uwagę, że nuda może być również siłą napędową kreatywności, co zostało potwierdzone w badaniach laboratoryjnych. Może to nie być zaskoczeniem dla tych z nas, którzy czas wolny próbują wykorzystać na swoją korzyść, ucząc się nowych rzeczy i próbując nowych hobby. Istnieje jednak różnica między chroniczną nudą a przelotnym uczuciem znudzenia (znanym jako nuda stanowa). O ile monotonia dopada nas tylko czasami, daje większą szansę na zachowanie dobrostanu psychicznego.