Fonoforeza: leczenie ultradźwiękami. Pomaga na bóle mięśni i stawów

Fonoforeza to forma fizjoterapii, która polega na leczeniu z wykorzystaniem ultradźwięków. Stosuje się ją w leczeniu urazów kończyn czy łagodzenia dolegliwości bólowych spowodowanych reumatoidalnym zapaleniem stawów lub innymi chorobami zwyrodnieniowymi. Kto może skorzystać z takiego zabiegu i jak on wygląda?

Co to jest fonoforeza?

Fonoforeza to zabieg, w którego trakcie do ciała pacjenta wprowadzane są leki za pomocą fal ultradźwiękowych. Dzięki temu trafiają głębiej i mocniej oddziałują na tkanki.

Ultradźwięki rozszerzają naczynia krwionośne, dzięki czemu do tkanek dostaje się więcej tlenu. Zmniejszają napięcie, obrzęk i ból, zwiększają rozciągliwość tkanek. Z tego względu szeroko stosuje się ją w fizjoterapii.

Właściwości leczenia ultradźwiękami

Leczenie za pomocą fal ultradźwiękowych:

• działa przeciwbólowo
• działa przeciwzapalnie
• rozszerza naczynia krwionośne
• masuje tkanki
• rozluźnia napięcie mięśniowe

Wskazania do zabiegu

Fonoforeza jest wykorzystywana do leczenia urazów, złamań, łagodzenia bólu. Stosuje się ją w przypadku:

• urazów kończyn (złamań, zwichnięć, skręceń)
• nerwobóli
  
• choroby reumatoidalnej stawów
• choroby zwyrodnieniowej stawów
• bólu kręgosłupa
  
• przykurczy mięśni
• zespołu Sudecka
• zwapnień tkanek
• halluksów
• leczenia blizn

Na czym polega zabieg?

Fonoforeza to zabieg, który nie wymaga specjalnego przygotowania przez pacjenta. Musi on położyć się na leżance i odsłonić kończynę, która sprawia dolegliwości bólowe. Fizjoterapeuta smaruje głowicę urządzenia do emisji ultradźwięków lekiem, maścią lub żelem, a następnie przykłada ją do skóry pacjenta. Za pomocą fal ultradźwiękowych wprowadza lek pod skórę.

Cały zabieg jest bezbolesny i trwa krótko – maksymalnie do 10 minut. Pozwala natychmiast ukoić ból – dzięki ultradźwiękom naczynia krwionośne rozszerzają się, na skutek czego lek szybciej się wchłania.

Aby fonoforeza przyniosła trwałe efekty i zredukowała ból stawów czy mięśni (np. w przebiegu bólów zwyrodnieniowych) wykonuje się go kilkukrotnie w odstępach czasu. Najczęściej polecane jest skorzystanie z 5-10 sesji zabiegowych w zależności od stopnia natężenia problemu.

Przeciwskazania

Mimo że fonoforeza pozwala znacząco zredukować ból i obrzęk tkanek, nie każdy może skorzystać z zabiegu. Do przeciwskazań należą:

• ciąża
• choroby układu nerwowego (padaczka, choroba Parkinsona, nerwica, depresja)
• choroby układu krążenia (zakrzepica, miażdżyca)
• choroby urologiczne
• alergie
• implanty pod skórą
• znamiona skórne
• gruźlica
• infekcje wirusowe i bakteryjne
• choroby zakaźne
• krwawienia z przewodu pokarmowego

Zabiegów nie przeprowadza się u dzieci i u osób, które znajdują się w trakcie terapii nowotworowej.

Gdzie wykonuje się zabieg?

Fonoforezę wykonuje się w przychodni rehabilitacyjnej albo w sanatorium. Ważne, by zabieg przeprowadzał fizjoterapeuta, który ma doświadczenie w leczeniu urazów kończyn, mięśni i stawów. Jest to istotne, ponieważ w trakcie fonoforezy mogą być aplikowane zarówno słabsze, jak i silniejsze leki przeciwbólowe i przeciwzapalne.

Leki wprowadzane przez fizjoterapeutę

W trakcie zabiegu fizjoterapeuta wprowadza pod skórę pacjenta zarówno popularne i łatwo dostępne środki przeciwzapalne (np. ibuprofen), jak i leki zapisywane przez lekarza. Należą do nich ketoprofen czy meloksykam. Lekarz może zalecić również aplikację środków, które mają zdolność rozciągania blizn.

Fonoforeza borowinowa

Czasami w trakcie zabiegu wykorzystywany jest żel borowinowy, który ma zdolność hamowania stanów zapalnych. Pomaga zmniejszyć dolegliwości bólowe, poprawia również stan skóry. Taki zabieg nazywany jest wtedy fonoforezą borowinową.