Endoskopia - na czym polega badanie endoskopowe? Wskazania do badania

Endoskopia znajduje szerokie zastosowanie w diagnostyce medycznej. Pozwala także na stosunkowo małoinwazyjne przeprowadzanie niektórych zabiegów medycznych, co pozwala uniknąć powikłań związanych z typowymi zabiegami chirurgicznymi oraz skraca czas rekonwalescencji po zabiegu.

Co to jest endoskopia?

Na etapie diagnostyki medycznej wykonywane są różnego rodzaju badania. Jednym z nich są badania endoskopowe, które pozwalają na ocenę zdrowia m.in. górnego odcinka układu pokarmowego oraz jelita grubego.

Endoskop to rodzaj sondy, która wyposażona jest w kamerę oraz źródło światła, dzięki czemu lekarz może na monitorze komputera oglądać wnętrze ciała pacjenta. Końcówka endoskopu może zostać wyposażona w narzędzia chirurgiczne, dzięki którym można pobierać wycinki do badań histopatologicznych oraz wykonywać niektóre zabiegi medyczne.

Endoskopia znajduje coraz szersze zastosowanie, co ma związek nie tylko z postępami nowoczesnej medycyny. Badania i zabiegi endoskopowe są sposobem na skuteczną diagnostykę oraz wiążą się z mniejszym obciążeniem dla organizmu.

Na czym polega endoskopia?

Endoskopia jest badaniem, które polega na wprowadzeniu do wnętrza organizmu endoskopu. Sonda wprowadzana jest do ciała pacjenta przez naturalne otwory ciała np. jamę ustną lub odbyt w celach diagnostycznych oraz pozwala na wykonywanie różnych zabiegów medycznych. Zakres zastosowania endoskopii nie ogranicza się jedynie do układu pokarmowego, ale obejmuje także m.in. układ oddechowy, układ płciowy i jamę brzuszną.

W niektórych przypadkach endoskopia wymusza zrobienie niewielkich otworów w ciele pacjenta, dzięki którym możliwe jest wykonanie badań lub zabiegów medycznych. Pozwala to uniknąć wykonywania typowego ciecia chirurgicznego, które wiąże się m.in. z większym ryzykiem wystąpienia powikłań pooperacyjnych. Najczęściej badania z zastosowaniem endoskopu mają na celu małoinwazyjną diagnostykę, jednak umożliwiają także pobieranie wycinków zmian chorobowych w celu oceny ich charakteru, jak również pozwalają na wykonanie zabiegów chirurgicznych np. zmniejszenie żołądka.

Rodzaje endoskopii

W medycynie zastosowanie znajdują różne rodzaje endoskopii.

Najczęściej z badaniem endoskopowym kojarzymy gastroskopię i kolonoskopię. Gastroskopia pozwala na zbadanie górnego odcinka układu pokarmowego w celu wykrycia m.in. wrzodów oraz innych zmian chorobowych. Dzięki endoskopowi można wykonać zabiegi medyczne w obrębie górnego odcinka przewodu pokarmowego np. usunąć polipy i inne patologiczne zmiany chorobowe, a także zatamować krwawienia.

Kolonoskopia także wykonywana jest z zastosowaniem endoskopu. Badanie to ma na celu sprawdzenie stanu jelita grubego oraz zdiagnozowanie ewentualnych zmian, które mogą mieć podłoże nowotworowe. Kolonoskopia jest jednym z najlepszych sposobów diagnozowania nowotworu jelita grubego, który zaczyna wywoływać objawy chorobowe, gdy choroba jest w późnym stadium rozwoju.

Kolejnym rodzajem endoskopii jest laparoskopia. Wykonuje się ją w obrębie jamy brzusznej po wcześniejszym zrobieniu niewielkich otworów, przez które wprowadzany jest laparoskop. Dzięki laparoskopii mogą zostać zdiagnozowane m.in. choroby żołądka, wątroby i woreczka żółciowego. Laparoskopia stosowana jest także podczas zabiegów ginekologicznych.

Inne zastosowania badania

Endoskopia znajduje również zastosowanie w przypadku diagnostyki i leczenia chorób układu oddechowego. Bronchoskop, czyli jeden z rodzajów endoskopu, pozwala na ocenę zdrowia m.in. tchawicy oraz oskrzeli. W celu diagnostyki i leczenia schorzeń górnych dróg oddechowych także stosuje się endoskopię – dzięki niej możliwe jest m.in. pobieranie próbek błony śluzowej nosa do badań histopatologicznych, a także leczenie przewlekłego zapalenia zatok. Dzięki bronchoskopii można także pobrać do badania wydzielinę z oskrzeli.

Nowoczesne badania endoskopowe nie zawsze wymagają zastosowania typowego endoskopu. Endoskopia kapsułkowa uwzględnia połknięcie przez pacjenta miniaturowej kamery, która przechodząc przez cały układ pokarmowy, rejestruje obraz, a następnie pozwala na jego odtworzenie w celach diagnostycznych.