Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom. Kto najczęściej je popełnia?

5156 samobójstw – tyle popełniono w Polsce w 2020 roku według danych udostępnionych przez policję. 85 proc. z nich (4386) to mężczyźni. Samobójców w naszym kraju jest już ponad dwa razy więcej niż ofiar wypadków drogowych. W ciągu ostatnich 30 lat na całym świecie ich liczba wzrosła o ponad 20 tys. – udowodnili niedawno naukowcy z Hongkongu.

Wyraźnie widać, że mamy coraz większy problem ze starzeniem się społeczeństw, bo najwięcej samobójców obecnie jest wśród ludzi powyżej 70. roku życia. Do niedawna ponad połowa samobójstw była jednak popełniana przez osoby poniżej 50. roku życia.

Kim jest statystyczny samobójca?

Choć wśród samobójców dominują mężczyźni, to bez względu na płeć najwyższy odsetek samobójstw na świecie odnotowuje się teraz u osób, które mają więcej niż 70 lat. Jesteśmy już na etapie, w którym więcej osób ginie z powodu samobójstwa niż przez takie przyczyny jak:

• rak piersi,
• malaria,
• AIDS,
• działania wojenne,
• zabójstwo.

Okazuje się, że przez samobójstwo ginie już 1 na 100 osób na świecie. Aktualnie bardziej prawdopodobne jest, że sami odbierzemy sobie życie, niż że ktoś nas zabije lub zginiemy na wojnie.

Według Światowej Organizacji Zdrowia samobójstwo popełniają średnio 2 osoby na 100 tys. mieszkańców. Wliczają się do tego zgony, w których oficjalną przyczyną śmierci było odebranie sobie życia. W statystykach przoduje jednak wiele krajów o bardzo dużej przestępczości.

Wysokie wskaźniki samobójstw w Białorusi, Rosji i byłych republikach ZSRR lub w Ameryce Południowej nierzadko są tylko kamuflażem zabójstw politycznych lub porachunków kryminalnych. Od lat najwyższy wskaźnik samobójstw notuje się także w Afryce.

Wysokie statystyki osób odbierających sobie życie dotyczą również krajów o niskich lub średnich dochodach oraz najbardziej rozwiniętych cywilizacyjnie państw jak np. Japonia czy Hongkong. Bardzo często do samobójstw dochodzi także wśród:

• uchodźców,
• imigrantów,
• osób dyskryminowanych,
• członków społeczności LGBT,
• ludzi cierpiących na ADHD,
• rdzennych mieszkańców niektórych terenów / plemion itp.
• więźniów.

Fatalny stan polskiej psychiatrii dziecięcej

Osobną i szczególnie narażoną na samobójstwo grupą są młodzi ludzie w wieku od 15 do 29 lat. Według danych z 2019 roku w Polsce aż 150 tys. osób w tym wieku odebrało sobie życie.

Wielu z nich cierpi z powodu problemów psychicznych, a stan polskiej psychiatrii dziecięcej od lat jest godny pożałowania i mimo zapewnień władz nadal brakuje skutecznej formy wsparcia dla młodzieży i dzieci z zaburzeniami, które mogą grozić podejmowaniem prób samobójczych.

80 proc. samobójców wysyła sygnały świadczące o tym, że chcą odebrać sobie życie

Nie wszyscy samobójcy są zamknięci w sobie. Wbrew pozorom zdecydowana większość z nich aż krzyczy z rozpaczy, ale nawet bliskim osobom z ich otoczenia nie jest łatwo rozpoznać sygnały świadczące o tym, że chcą popełnić drastyczny krok i są zupełnie załamani.

Na te słowa samobójców najczęściej pozostajemy obojętni

„Po co mnie urodziłaś?”, „lepiej wam będzie beze mnie”, „nikomu na mnie nie zależy”, „moje życie nie ma sensu” – jeśli kiedykolwiek usłyszysz od kogoś takie słowa, to w twojej głowie powinna zapalić się lampka ostrzegawcza, że ktoś prosi cię o wsparcie, bo nie umie poradzić sobie ze swoimi problemami.

Jak pomóc takim ludziom? Zamiast powtarzać banalne frazesy w stylu: „musisz wziąć się w garść”, po prostu okaż komuś, kogo kochasz, co czujesz.

Wbrew pozorom szczera, spokojna rozmowa z najbliższymi osobami może dać czasem lepsze efekty niż psychoterapia. Oczywiście specjalistyczna pomoc psychoterapeutów, psychiatrów i psychologów jest nieodzowna – podobnie jak leczenie farmakologiczne – bez wsparcia rodziny i przyjaciół dużo trudniej jest jednak pokonać kryzys i załamanie nerwowe.

Jeśli nie potrafimy temu podołać, warto skorzystać z poniższych instytucji oferujących pomocną dłoń, kiedy czujemy, że wpadamy w przepaść...