Czym jest żółtaczka fizjologiczna noworodków i jak się objawia?
Żółtaczka fizjologiczna u noworodka to stan naturalny, który wynika z większego stężenia bilirubiny. U niektórych noworodków jest ona bardziej nasilona niż u innych, co wynika z różnego stopnia rozwoju wątroby. Co trzeba wiedzieć o żółtaczce u noworodków i dlaczego nie należy jej lekceważyć?
Czym jest żółtaczka fizjologiczna?
Żółtaczka to stan, który rozwija się na skutek wysokiego stężenia bilirubiny we krwi. Jest to barwnik, który powstaje w wyniku rozpadu hemoglobiny. Jeśli bilirubiny jest dużo, organizm nie radzi sobie z wydaleniem go, dlatego błony śluzowe oraz skóra zabarwiają się na żółto.
W ciąży organizm dziecka potrzebuje dużej ilości erytrocytów. Po porodzie tak duże ilości nie są już potrzebne, dlatego zaczynają się rozpadać. Niedojrzała wątroba dziecka nie radzi sobie z przetworzeniem tak dużej ilości erytrocytów, dlatego dochodzi do rozwoju żółtaczki.
Czy każde dziecko ma żółtaczkę?
Żółtaczka jest stanem fizjologicznym, ale nie u wszystkich noworodków jest tak samo nasilona. U ponad połowy noworodków rozwija się w drugiej dobie życia, a u niemal 30 procent z nich można ją zaobserwować gołym okiem.
W większości przypadków żółtaczkę obserwuje się w czasie pobytu w szpitalu. Jeśli dziecko ładnie je i nie traci dużo masy urodzeniowej, zaleca się obserwować je także w domu. Po kilku dniach od powrotu do domu dziecko odbywa obowiązkową wizytę u pediatry w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej. Jeśli dzieje się cokolwiek niepokojącego, dziecko może zostać skierowane na naświetlania do szpitala.
Objawy
Żółtaczka objawia się:
- zażółceniem skóry
- żółtym kolorem białek
- zmianą koloru moczu oraz stolca
Kiedy powinniśmy się niepokoić?
Jeśli po 10 dniach od porodu żółtaczka nie mija, dziecko jest senne, kiepsko je, a jego stolce są szarobiałe, może to świadczyć o nasileniu objawów żółtaczki. W takiej sytuacji należy wybrać się z dzieckiem do szpitala. Może być wiele przyczyn takiej sytuacji, dlatego należy wykonać badania.
Przyczyny nasilenia żółtaczki fizjologicznej
Zbyt wysoki poziom bilirubiny może pojawić się z wielu powodów:
- niedrożności dróg żółciowych
- konfliktu serologicznego
-
chorób wątroby
Ale przedłużająca się żółtaczka może wynikać również z karmienia piersią, mimo że karmienie jest zalecane w czasie żółtaczki. Częstsze nawadnianie dziecka pomaga wypłukać z organizmu zbyt duże ilości bilirubiny.
Jak sobie poradzić z żółtaczką?
Żółtaczkę najczęściej należy obserwować i często karmić piersią malucha. Nie należy podawać dziecku żadnych dodatkowych płynów ani tym bardziej glukozy. Karmienie piersią w pełni zaspokaja potrzeby żywieniowe malucha i pozwala szybciej zwalczyć żółtaczkę, dlatego należy jak najczęściej przystawiać dziecko do piersi. 8-12 karmień dziennie to minimum dla noworodka, a jeśli dziecko chce częściej jeść, należy przystawiać je nawet co godzinę.
W przypadku bardziej nasilonej żółtaczki konieczne jest ocenianie stężenia bilirubiny. Można to zrobić w przychodni albo w szpitalu, lekarz kieruje rodziców do placówki, w której bezpiecznie wykonają badanie.
Leczenie
Jeśli stężenie bilirubiny we krwi wzrasta, lekarz może zdecydować o przeprowadzaniu częstszych pomiarów i włączeniu naświetlań. Naświetlania polegają na układaniu dzieci pod specjalnymi lampami, które emitują promienie ultrafioletowe pomagające rozłożyć bilirubinę w skórze malucha.
To ważne, by opanować żółtaczkę szybko, ponieważ gwałtowne wzrosty bilirubiny mogą doprowadzić nawet do uszkodzenia mózgu dziecka. Najczęściej fototerapia okazuje się bardzo skuteczną metodą do opanowania żółtaczki.